KURRIKULA E KOSOVÃS KURRIKULA BÃRTHAMÃ PÃR ARSIMIN ...
KURRIKULA E KOSOVÃS KURRIKULA BÃRTHAMÃ PÃR ARSIMIN ... KURRIKULA E KOSOVÃS KURRIKULA BÃRTHAMÃ PÃR ARSIMIN ...
2. Arsimi i mesëm i ulët (klasat 6 - 9)KURRIKULA E KOSOVËSArsimi i mesëm i ulët u ofron nxënësve sfida të reja për zhvillimin e tyre nga aspekti njohës,fizik, personal, social dhe moral. Kërshëria e natyrshme e tyre duhet të nxitet me tutje për tësiguruar që dija, shkathtësitë, vlerat dhe qëndrimet e zotëruara në këtë nivel të paraqesin njëbazë të qëndrueshme për nivele më të larta të arsimit.Qëllimi kryesor i këtij niveli është që ti përgatisë nxënësit për shkollim të metejme dheorientim për karrierë, duke u përkrahur me mentorë/këshilltarë profesionalë. Ky nivel poashtu ndihmon nxënësit që të zhvillojnë interesat e tyre personale dhe definon pritjet e tyreper te ardhmen në mënyrë sa më të përshtatshme.Në këtë nivel, kurrikula pasurohet duke i vënë nxënësit para një spektri më të gjerë tëpërvojave të të nxënit (p.sh. kombinimi i qasjeve konceptuale dhe praktike; të menduaritabstrakt dhe veprimet e kontekstualizuara, kontakti me realitetin konkret dhe virtual), nëmënyrë që ata të ndihmohen në identifikimin e preferencave të tyre dhe fushave të interesit.3. Kompetencat e të nxënitKompetencat reflektohen nëpërmjet rezultateve të të nxënit, të cilat janë të përgjithshme e tëcilat shprehin atë se çfarë duhet të arrijnë nxënësit në mënyrë progresive dhe tëvazhdueshme deri në fund të arsimit të detyrueshëm. Kompetencat përfshijnë një sistem tëintegruar dhe koherent të dijeve, të shkathtësive dhe të qëndrimeve të aplikueshme dhe tëtransferueshme, të cilat do t u ndihmojnë nxënësve të ballafaqohen me sfida e epokësdigjitale të ekonomisë së tregut të lirë dhe të bazuar në dije, në një botë të marrëdhënieve tëndërvarura. Kompetencat e parapara me Kornizën e Kurrikulës rrjedhin nga qëllimet epërgjithshme të arsimit parauniversitar dhe përcaktojnë rezultatet kryesore të të nxënit, tëcilat duhet t’i arrijnë nxënësit në mënyrë progresive dhe të qëndrueshme gjatë sistemit tëarsimit parauniversitar. Kompetencat kryesore të parapara për sistemin e arsimitparauniversitar në Republikën e Kosovës janë:1. Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit2. Kompetenca e të menduarit3. Kompetenca e të mësuarit4. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis5. Kompetenca personale6. Kompetenca qytetareKompetencat e komunikimit dhe të shprehurit, kompetencat e të menduarit dhe kompetencatpër të mësuar janë të natyrës instrumentale: ato janë bazë për kompetencat e tjera, që janëmë tepër të lidhura me rrethanat dhe me përmbajtjen e caktuar, siç janë kompetencat enevojshme në jetën private, publike dhe profesionale.Kompetencat e komunikimit dhe të të shprehurit (“Komunikues efektiv”)Me qëllim që nxënësit dhe të rinjtë të zhvillohen si personalitete, të mësojnë dhe të marrinpjesë aktive në shoqëri, është me rëndësi që t’i kuptojnë porositë që u drejtohen dhe tëshprehen në mënyrë adekuate nëpërmjet gjuhëve, simboleve, shenjave, kodeve dhe10
KURRIKULA E KOSOVËSformave artistike. Për të komunikuar në mënyrë efektive, nxënësit përkrahen që tëshfrytëzojnë në mënyrë të pavarur, kritike dhe kreative mjetet dhe mundësitë e komunikimitdhe të të shprehurit.Kompetencat e të menduarit (“Mendimtar kreativ”)Përveç aftësisë për të identifikuar dhe për t’iu qasur informatës/burimit të njohurisë sëcaktuar, nxënësit kanë nevojë të zhvillojnë edhe kapacitete për t’iu qasur njohurive dhe për t’ipërpunuar në mënyrë kritike, kreative dhe ndërvepruese.Kompetencat e të mësuarit tërëjetësor (“Nxënës i suksesshëm“)Për një “nxënës të suksesshëm” shkolla angazhohet të kultivojë vazhdimisht kërshërinë enxënësve dhe interesimin për të nxënë si dhe të zhvillojë kompetencat për të mësuar.Shkolla po ashtu duhet të vetëdijesohet për stilet dhe strategjitë efektive mësimore.Kompetencat për jetë, për punë dhe për mjedis (“Kontribuues produktiv”)Shkollat angazhohet që nxënësi të përgatitet, punoj në mënyrë të pavarur dhe tavetëdijësojohet për rolin e tij në mbrojtjen dhe kultivimin e mjedisit.Kompetencat personale (“Individ i shëndoshë”)Shkollat përgatisin nxënësit, që në mënyrë efektive dhe konstruktive të inkuadrohen në jetënfamiljare, shoqërore dhe të punës. Në këtë kontekst, nxënësi përkrahet, që të vetëdijesohenpër veten dhe të kenë vetëbesim, por njëkohësisht të jenë të hapur dhe të kenë besim te tëtjerët.Kompetencat qytetare (“Qytetar i përgjegjshëm”)Të mësuarit për të jetuar së bashku trajtohet si sfida kryesore e botës së sotme dhe sënesërme. Kjo kompetencë siguron që nxënësit të jenë në gjendje të veprojnë si qytetarë tëpërgjegjshëm, duke marrë parasysh kontekstin e ngushtë dhe të gjerë.4. Shkallët e kurrikulësKorniza e kurrikulit e Arsimit Parauniversitar e Republikës së Kosovës përkufizon konceptin eshkallëve të Kurrikulës në saje të numrit të veçorive të përbashkëta që kanë të bëjnë mezhvillimin socio-emocional të nxënësve.Shkallët e kurrukulës kanë të përbashkëta:• Kompetencat që duhet të arrihen• Kërkesat për progres• Mekanizmin për organizimin e përvojave mësimore• Kriteret e vlerësimit11
- Page 2: KURRIKULA E KOSOVËSRepublika e Kos
- Page 5 and 6: KURRIKULA E KOSOVËSPËRMBAJTJAI. H
- Page 7 and 8: KURRIKULA E KOSOVËSI. HYRJERëndë
- Page 9 and 10: Parimet e arsimit parauniversitarKU
- Page 11: KURRIKULA E KOSOVËSII. KURRIKULA B
- Page 15 and 16: Tabela për strukturën e nivelit t
- Page 17 and 18: KURRIKULA E KOSOVËS8. Shpreh drejt
- Page 19 and 20: KURRIKULA E KOSOVËSKontribuues pro
- Page 21 and 22: KURRIKULA E KOSOVËS1. Zbaton dhe r
- Page 23 and 24: KURRIKULA E KOSOVËS• përballjen
- Page 25 and 26: KURRIKULA E KOSOVËSIIIdallimet dhe
- Page 27 and 28: KURRIKULA E KOSOVËStë llojeve të
- Page 29 and 30: KURRIKULA E KOSOVËSfamiljes, të r
- Page 31 and 32: KURRIKULA E KOSOVËSIII. FUSHAT E K
- Page 33 and 34: KURRIKULA E KOSOVËS- zhvillimi i a
- Page 35 and 36: KURRIKULA E KOSOVËSshkathtësive,
- Page 37 and 38: KURRIKULA E KOSOVËSVIII. NJOHURIT
- Page 39 and 40: KURRIKULA E KOSOVËSnjohurive të n
- Page 41 and 42: KURRIKULA E KOSOVËSFUSHA E KURRIKU
- Page 43 and 44: KURRIKULA E KOSOVËS• Ndjenja pë
- Page 45 and 46: KURRIKULA E KOSOVËSRezultatet të
- Page 47 and 48: KURRIKULA E KOSOVËS• Reagojnë e
- Page 49 and 50: KURRIKULA E KOSOVËSndryshme të sh
- Page 51 and 52: KURRIKULA E KOSOVËSKryesisht rendi
- Page 53 and 54: KURRIKULA E KOSOVËSmes tyre si dhe
- Page 55 and 56: KURRIKULA E KOSOVËSMatematika dhe
- Page 57 and 58: KURRIKULA E KOSOVËSPo marrim shemb
- Page 59 and 60: KURRIKULA E KOSOVËS3. Konceptet th
- Page 61 and 62: KURRIKULA E KOSOVËS2. Zhvillimi i
2. Arsimi i mesëm i ulët (klasat 6 - 9)<strong>KURRIKULA</strong> E KOSOVËSArsimi i mesëm i ulët u ofron nxënësve sfida të reja për zhvillimin e tyre nga aspekti njohës,fizik, personal, social dhe moral. Kërshëria e natyrshme e tyre duhet të nxitet me tutje për tësiguruar që dija, shkathtësitë, vlerat dhe qëndrimet e zotëruara në këtë nivel të paraqesin njëbazë të qëndrueshme për nivele më të larta të arsimit.Qëllimi kryesor i këtij niveli është që ti përgatisë nxënësit për shkollim të metejme dheorientim për karrierë, duke u përkrahur me mentorë/këshilltarë profesionalë. Ky nivel poashtu ndihmon nxënësit që të zhvillojnë interesat e tyre personale dhe definon pritjet e tyreper te ardhmen në mënyrë sa më të përshtatshme.Në këtë nivel, kurrikula pasurohet duke i vënë nxënësit para një spektri më të gjerë tëpërvojave të të nxënit (p.sh. kombinimi i qasjeve konceptuale dhe praktike; të menduaritabstrakt dhe veprimet e kontekstualizuara, kontakti me realitetin konkret dhe virtual), nëmënyrë që ata të ndihmohen në identifikimin e preferencave të tyre dhe fushave të interesit.3. Kompetencat e të nxënitKompetencat reflektohen nëpërmjet rezultateve të të nxënit, të cilat janë të përgjithshme e tëcilat shprehin atë se çfarë duhet të arrijnë nxënësit në mënyrë progresive dhe tëvazhdueshme deri në fund të arsimit të detyrueshëm. Kompetencat përfshijnë një sistem tëintegruar dhe koherent të dijeve, të shkathtësive dhe të qëndrimeve të aplikueshme dhe tëtransferueshme, të cilat do t u ndihmojnë nxënësve të ballafaqohen me sfida e epokësdigjitale të ekonomisë së tregut të lirë dhe të bazuar në dije, në një botë të marrëdhënieve tëndërvarura. Kompetencat e parapara me Kornizën e Kurrikulës rrjedhin nga qëllimet epërgjithshme të arsimit parauniversitar dhe përcaktojnë rezultatet kryesore të të nxënit, tëcilat duhet t’i arrijnë nxënësit në mënyrë progresive dhe të qëndrueshme gjatë sistemit tëarsimit parauniversitar. Kompetencat kryesore të parapara për sistemin e arsimitparauniversitar në Republikën e Kosovës janë:1. Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit2. Kompetenca e të menduarit3. Kompetenca e të mësuarit4. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis5. Kompetenca personale6. Kompetenca qytetareKompetencat e komunikimit dhe të shprehurit, kompetencat e të menduarit dhe kompetencatpër të mësuar janë të natyrës instrumentale: ato janë bazë për kompetencat e tjera, që janëmë tepër të lidhura me rrethanat dhe me përmbajtjen e caktuar, siç janë kompetencat enevojshme në jetën private, publike dhe profesionale.Kompetencat e komunikimit dhe të të shprehurit (“Komunikues efektiv”)Me qëllim që nxënësit dhe të rinjtë të zhvillohen si personalitete, të mësojnë dhe të marrinpjesë aktive në shoqëri, është me rëndësi që t’i kuptojnë porositë që u drejtohen dhe tëshprehen në mënyrë adekuate nëpërmjet gjuhëve, simboleve, shenjave, kodeve dhe10