Eunomia 2012/02 - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w ...

NAUKATysiąc lat wspólnych dziejówdr Joanna Kapica-CurzytekWystawa w berlińskim Muzeum Martin Gropius Bau: "Obok: Polska - Niemcy. 1000 lat historii w sztuce" byłodoniosłym wydarzeniem artystycznym, zorganizowanym z okazji pierwszej polskiej prezydencji w Radzie UniiEuropejskiej. Współorganizatorem wystawy był Zamek Królewski w Warszawie. Eksponaty wypożyczonom.in. z Muzeum Narodowego w Warszawie, The British Museum w Londynie oraz z Biblioteki Watykańskiej.Fundamenty wspólnotyTo pierwsza taka wystawa w dziejach stosunków polsko– niemieckich. Jej organizatorzy zmierzyli się z trudnym tematemsąsiedztwa niemiecko-polskiego, z jego powikłanąhistorią i z pamięcią historyczną obu narodów, niewolną odstereotypów i uprzedzeń. Zorganizowanie tego wydarzeniaw Berlinie stało się wyjątkową okazją do przezwyciężeniatych negatywnych emocji i do pogłębienia rozpoczętego po1989 roku dialogu, ukierunkowanego na budowanie zaufaniai współpracę.Oznaczało to zatem również poruszanie się w kręgu trudnychtematów niemiecko-polskiego sąsiedztwa. Zaakcentowanojednak przede wszystkim to, co przyczyniło się dozbudowania fundamentów wspólnoty kultury, nauki i innychdziedzin, wspólnoty będącej jednym z filarów dzisiejszejEuropy. „Bardzo bym chciała”, podkreślała Anda Rottenberg,kuratorka wystawy, „abyśmy dzisiaj postrzegali nasząeuropejska tożsamość przynajmniej w takim zakresie, w jakimwidział to Wit Stwosz i Kopernik. (…) Oni byli Europejczykamipełną gębą” 1 .3200 metrów kwadratowych. Różnorodność wystawianycheksponatów z pewnością miała tu znaczenie – oprócz obrazów,rzeźby i grafik na wystawie znalazły się także fotografiei filmy (m.in. „Ziemia obiecana” i „Królik po berlińsku”).Największe wrażenie zrobiły na mnie oryginały słynnychdokumentów, było ich na wystawie łącznie 80 rękopisówi 60 starodruków. Tak, na wystawie w Berlinie można byłozobaczyć oryginały prawdziwych historycznych „hitów”,doskonale znanych nam z podręczników! Żeby wymienićtylko niektóre: "Dagome Iudex" - odpis o 100 lat starszegodokumentu, w którym Mieszko I poświadcza oddanieswojego państwa pod opiekę papiestwa. Bulla gnieźnieńskaz 1136 roku, w której papież Innocenty II uniezależnia diecezjęgnieźnieńską od arcybiskupstwa magdeburskiego. Psałterzfloriański, zwany Psałterzem królowej Jadwigi z końca XIVwieku. Akt pokoju toruńskiego z 1466 roku, kończący trzynastoletniąwojnę Polski z Krzyżakami oraz wiele innych dokumentów,będących świadectwami najbardziej doniosłychwydarzeń ze wspólnej niemiecko-polskiej historii.Postacie z historiiDo ostatniego eksponatuWydarzenie w Martin Gropius Bau cieszyłosię ogromnym zainteresowaniem. Gdy zwiedzałamtę wystawę, przed Muzeum widziałammnóstwo autokarów z Polski. Wśród zwiedzającychprzeważała polska młodzież w grupachzorganizowanych. Ale nie tylko, bowiem wśródgości było także sporo osób niemieckojęzycznych.Wystawę można było zwiedzać z przewodnikiemlub wypożyczyć bezpłatnie audioguide,dostępny oczywiście również w wersjipolskojęzycznej.Berlińska wystawa okazała się zajmującai ciekawa aż do ostatniego eksponatu, co jestrzadką rzeczą jeśli chodzi o tego rodzaju wydarzenia,bo na ogół na ostatnie sale nie starczajuż sił, przechodzi się je już bez głębszego zainteresowania,z poczuciem przesytu i znużeniem.Tutaj było inaczej, choć ekspozycja była przedsięwzięciemna wielką skalę: pokazano około700 obiektów w 19 salach o łącznej powierzchniFundamentalne wydarzenia historyczne, a na ich tle – pamiątkipo sławnych postaciach z historii. W jednej z pierw-Wielki banner na Unter den Linden w Berlinie anonsujący niemiecko - polską wystawęFoto: B. Curzytek21