2012 matangi rau - Ngāti Kahungunu Iwi Incorporated

TE KERĒME A TE KŌHANGA REONō te Rāmere te 16 o ngā rā o Māehe i karangahia ai aJeremy Tātere MacLeod kia tū ki mua i te aroaro o TeTaraipiunara o Waitangi, mō te kerēme a Te KōhangaReo kia noho motuhake tonu te mana whakahaere ongā kōhanga reo ki Te Kōhanga Reo. Koianei ānakōrero:Ka pao aku kanohi ki te hunga e iri mai rā i te pakitarao te whare nei. E kui mā, e koro mā, hoki wairua mairā hei tāwharau i tēnei huihuinga me kore noa e rongoanō mātau i te pūāhuru o tā koutou raupī i tēneikaupapa i roto i ngā tau. Nā koutou te kaupapa imoemoeā, nō koutou ngā werawera i heke, nā koutoutēnei waka i tārai, koia tēnei e hoea tonutia nei,ahakoa ngā piki me ngā heke. Nō reira, kei te hungamatangarongaro, noho mai rā i te pō tē kitea, i ngāmarae whakaahuru o tuawhakarere. Koutou ki akoutou, otirā tātau te tirohanga kanohi e pae nei ki atātau, tēnā rā tātau katoa.Kei ngā mana o Te Kōhanga Reo, kei ngā kanohipakeke, kei ngā kanohi kaumātua, kei ngā kaipīkau ite kaupapa nei, tēnā rā koutou katoa. Nōku ka noho,ka āta whakarongo ki ngā kōrero kua puta i roto i ngārangi tata ake nei, ka mahuta ake te pātai i takuhirikapo: E Te Kōhanga Reo, haere nei te toru tekautau mai i te whakarewatanga o tā tātau kaupapa, heaha te aha? He whawhai tonu! He whawhai tonu! Hewhawhai tonu!Ka mahara ake au ki tēnei haka i hakaina tuatahitia eōku koroua o roto o Kahungunu i ngā tau:Tika tonu atu ki a koe e tama,E hiki nei koe i aku whakaaro, pakia!He hiki aha tō hiki?He hiki roa tō hiki! I ā hā hā!E tama te uaua nā! E tama te mārō!Inā hoki rā te tohe o te uaua nā e tau nei!Kia whakahāngaitia e au tērā haka ki tā Te KōhangaReo whawhai me ngā taumahatanga huhua kuautaina ki runga i a ia i roto i te wā. He hiki aha tō hiki?He hiki roa tō hiki!Ka titiro atu au ki ngā whakaahua e iri mai rā, ki a TeArikinui Te Atairangikaahu, ki a Tā Hēmi Hēnare, ki aTā Mokonuiārangi, ki a Te Ao Peehi Kara, kātahi au kakite i tōku koroua i a Wī Te Tau Huata, me te maharaake ki tana waiata rongonui e kawea tonutia nei e temotu whānui. Ka mātakitaki atu au i ngā iwi katoakua karapinepine mai nei ki te tautoko i tā tātaukaupapa. Arā kua whakatinanatia tā Wī Te Tau Huatae mea nei:Tūtira mai ngā iwi! Tātau tātau e!Whāia te māramatanga, Me te aroha,E ngā iwi kia tapatahi, Kia kotahi rāTātau tātau eNō reira, e mihi atu ana ki te kotahi o te whakaaro, kingā Kōhanga Reo katoa me ngā whānau hoki o temotu e ngākau tapatahi nei ki tēnei take e pakangahianei. Kia puritia tonutia tēnei kaupapa kia mau ita! Tēriro atu i te rāwaho!Kei te tēpu, kei te kaiwhakawā, kei ngā poupou katoao tō tātau whare, tēnā rā tātau katoa. Nōku tewaimarie kua whai wāhi atu au ki te whakatakoto iēnei whakaaro ōku, ā, hei kanohi anō hoki mō tōku iwio Ngāti Kahungunu, mai i Paritū ki Turakirae.Kia mōhio mai rā koutou, kīhai au i kuraina ki TeKōhanga Reo. I āku nei hoki! Koi rere te pātai, tēnā, heaha tō mōhio ki te kaupapa nei?Nō te tau 2004 ka timata taku whai i te reo Māori iroto i tōku rahi o Ngāti Kahungunu. Tino kore rawaatu au i paku mārama ki tēnei reo i mua i tērā. Ka tikarā kia mihi nui atu au ki te momo o te hunga nā rātauau i ako ki te kōrero Māori. Tuatahi rā, ki tōku korouakua riro atu nei ki te pō; o Te Whānau a Rākairoa, o TeWhānau a Iritekura, a Tuahine Northover. Ka rua, kote kuia nei o Te Whānau a Rākairoa, o Hinerupe, oHiruhārama kāinga, a Materoa Haenga. Tae noa hokiki te tokotoru o paewhiti, ki Te Panekiretanga o TeReo, arā, a Te Wharehuia Milroy e noho nei, a PouTēmara, me tōku pāpā i tō māua taha ki te marae oWaimārama, i Kahungunu, a Tīmoti Kāretu.Nā rātau i Māori ai tōku reo, taihoa ake kia tika,waiho mā Tīmoti tērā e tohe! Heoi anō, nōku temāringanui kia rahirahi atu ōku taringa ki tēneimomo, i titia ai tōku reo ki tōku whatumanawa, otirāki tōku katoa. Nō reira, kia uhia koutou ki ngā mihi nuii tō koutou manawanui mai ki tēnei.Ngāti Kahungunu Iwi Inc. |Kahungunu matangi rau 9