2012 matangi rau - Ngāti Kahungunu Iwi Incorporated

whiriwhiritia e mātau tētahi kōpūrau mō te reorangatira me ōna tikanga; hei koha atu ki ngā tamarikikatoa o Aotearoa, me te mōhio hei ōna wā te hoki kite mahi ki roto i ō mātau ake.Te maha o ngā tāngata te ako i te reo rangatira ki rotoi ngā kura, me ngā whare wānanga a tauiwi, he ōritete kōrero, ahakoa ko tauiwi, ko ngāi tāua rānei.Mehemea kāore e kitea te kanohi o te kaikōrero,kāore he tino rerekētanga. Kua ngaro kē te hā a koromai, a kui mā. Tētahi momo kei te puta mai, ko temomo whakahīhī, takatakahi i te tangata. Heoi anōkoirā ngā āhuatanga kei roto i te ao hurihuri,whakawehe, whakawhiu, whakapau tangata. Kāore hekiko o te whakapau kaha mō ēnei tū āhuatanga,engari me titiro whakamua ki ngā rawa, ngā taonga,tae noa ki ngā tāngata te whakahirahira te reorangatira mō ake tonu.Ko taku mahi mai rā anō, tae mai ki tēnei wā, he ako,he tautoko, he awhi i ngā whānau, hapū, iwi, te hiahāpai i tō tātau reo rangatira. Haere ahau ki te nuku ote whenua, ki te nuku o te ao, mehemea ka tono maiētahi tāngata, ētahi iwi kia kōrerotia, kia whakamahiatō tātau reo me ōna tikanga. Kāore e pai ki a au tewhakapēhi i te tangata ki te ako i tō tātau reo, pērā i atauiwi te ako i te reo Pākehā ki a ngāi tāua, ahakoakāore i rata atu ki ngā kaiwhakaako. Ngenge nei ahau,kino katoa ahau ki te reo Pākehā, ka hoki akuwhakaaro ki te wā i patua mātau e ngā kaiwhakaako ote Kāwanatanga, ki te kōrero i tō mātau reo rangatira,arā, ahakoa taku kuia, kei te ako tonu ahau i te reoPākehā, tae noa ki ngā kupu hou te puta mai i te TauraWhiri. Aroha ahau ki ngā tāngata te kore mōhio ki ngākupu kei roto i ngā pūrongo mai i ngā Tari o TeKāwanatanga, tae noa ki ngā Rūnanga. He tika kiamōhio te katoa i ngā kōrero kei roto i ngā pūrongo.Kaua e whāngai atu i ngā kupu mai i ngā wharewānanga a tauiwi, torutoru noa iho Māori te haere kiēnā whare wānanga.Kei te rongo au i te pīpīwharauroa e whiowhio ana,‘Kūī, kūī, whio, arā, whio, korowhiti, korowhiti, whio,whio, arā, whio!”, me te mōhio kia kaha tātau te mahitahi, te tau i ngā kai e tika ana mō ā tātau tikanga mōā tātau tamariki mokopuna, kua tata tātau ki te taurua mano, kia kore e taea e te tangata te kī, “I heakoe/koutou i te tangata a te pīpīwharauroa?” Kuamutu taku tuhituhi tauira hei whakamārama i te reome tōna noa, me tōna tapu. Kua tae mai te wā hei hikii te tohi whakatapu, arā, kia noho ko te tohi whakanoahei tāwharau, hei hiki i a tātau, kia mutu te wāwāhi ingā tahā a koro mā, a kui mā.NĀ RUTH WONG TĒNEI WHAKAAHUANgāti Kahungunu Iwi Inc. |Kahungunu matangi rau 13