СБОРНИК 2011.pdf - Библиотека БрГУ имени А.С. Пушкина

90О себе автор завещания обычно со смирением пишет в уничижительной манере,используя лексику с отрицательным оценочным значением либо литоту: A Duszę moiąmizerną gdy się z grzesznym rozłączy ciałem; widzę sam siebie iz Iestem kupa gnoju sniegiemprzywalona.Так как завещание – это юридический документ, содержащий волеизъявлениезавещателя, это объясняет использование в тексте модальных глаголов, глаголов созначением долженствования и предписания: stosownie swoiey chęci mam zyczenie y chcę; zwłasney moiey uwagi ta maiętnosc z pomienionym we wsi Hanczarowie poddanstwem ma należeć raznazawsze y być własnoscią czwartego syna moiego Kazimierza; wniesioną sume złotych sto ma ieÿwyliczyć; synowie moy Antoni, Ierzy i Stanisław maią wziąsc gotowych pieniędzy.Описательные обороты часто употребляются для замены лексемы смерть: cienszkirachunek Bogu dać potrzeba; przeniesienia się do krainy wiecznosci; kazda rzecz do ruiny skłonna;nieuchronnych wyrokow bozkich; wieczność ktora nas kazdego czeka; nie wiedząc dnia ani godzinykiedy mnie wszechmocność do nocy powoła.Синтаксические средства. Авторское присутствие в тексте выражается виспользовании обращений к присутствующим людям, возможным слушателям,сверхъестественным сущностям и повелительного наклонения: zegnam ukochany synu Ianie(прощай, любимый сын Ян); - zegnam krewnych y przyiacioł zegnam y ciebie kochany i drogi móyprzyiacielu Antoni Kaczanowski, pamiętay na Duszę moią; ciało zas grzeszne pogrzesc przyParafialnym Kosciele z nalezytym odprawieniem Mszy Swiętych; (инфинитив в роли повел.наклонения); astrze Panie Bo e Smierci na pomienioną corkę moią; strzez Boze smierci na synamego.ПовторыВ качестве объяснения причин использования семантических повторов можемпредположить желание завещателя намеренно обратить внимание присутствующих на ту илииную мысль (информацию). Такие повторы играли роль своеобразного «усилителя последнейволи», «wzmocnienia aktu zapisywania» [22, 55]. Некоторые повторы использовались во многихтекстах завещаний и становились своего рода клише. Наибольшую группу примеров составляютлексические синонимические повторы (повторяются как языковые, так и контекстуальныесинонимы).Повторы существительных: przy ktorym miła Żona moia a ich matka JP TeodoraSteckiewiczowna Tomaszowa Piadziewiczowa przy wszelkim uszanowaniu yUsłudze madożywociazostawać; bez żadnych pomp y okazałości; niechcąc aby bo Smierci moiey między Dziecminastępowały kłotnie y rozterki; nich Bog Naywyszszy będzie nagrodą y Rekompensą; vmysliłam Sobierozmysłem y Vwazaniem dobrym tym testamentem moim ostatniey woli moiey Co mi dał Pan Bog doSzafunku mego rozprawić.Повторы прилагательных: Wolni Tedy y Mocni bendą tak Miła Małzonka moia temiCzensciami Dwoma Fortuny wespoł zSynem moim młodzym Ianem Symondtem odemnie Zapisaneyiako Chcąc Rządzic Dysponowac y Vrywac bez Zadney niodkogo przeszkody y Synow moich; Niechsię stanie ta rzecz ku wieczney a nieśmiertelney pamięci Amen.Авторское мнение часто выражается в завещании в виде сентенции: zywot nasz tendoczesny proznosciami nadęty; (жизнь наша мимолетная пустотами наполнена); przy smierciwszystkie rzeczy Iwszyscy przyiaciele opuszczą tyle sprawy dobre pojdą z człowiekiem do wiecznosci;(при смерти все вещи и все друзья покидают, только добрые дела пойдут с человеком ввечность).Религиозную позицию автора мы видим также в употреблении риторическогоутверждения: niewiedząc dnia ani godziny Zeyścia moiego; nie wiedząc dnia ani godziny kiedy mniewszechmocność do nocy powoła;при цитировании в завещании молитвенных текстов: w Imie Oyca I Syna I DuchaSwiętego Boga w Trojcy swiętey Iedjnego Amen; w Imie Oyca y Syna yDucha Swiętego Boga wTroycy Swiętey Jedynego niech się stanie wola jego swięta ku wieczney pamięci amen; LaudeturIEZUS Chrystus; w Imie Oyca I Syna I Ducha s Boga wtroycÿ swięteÿ iedyne[g]o stansię kuwieczneÿpamięci I ku Wypełnieniu wszytkich rzeczÿ ni eÿ w tym mojm Testamęcie wyrażonych (в этомслучае отмечаем необычную прагматичность автора, который таким началом завещания,вероятно, надеялся обеспечить непременное исполнение своей последней воли).Авторы завещаний часто обращаются к тексту Библии: zywot tez ludzki ktorÿ podwszelakie nieszczęscia choroby cięzkie νtrapienia rozne przez występek pirszych Rodzicow naszÿch Adama ÿ