Ekologia a sztuka współczesna - Wiedza i Edukacja

Prace Mirosława Maszlanki reprezentują z kolei tzw. vegetal art czyli sztukęroślinną. Buduje on w przestrzeni galerii kruche konstrukcje z roślinnych elementów (trawa,trzcina, słoma, wiklina) łączone woskiem. 122 [FOT. 31, 32, 33] Są one misterne, kruche,subtelne i nie stabilne. Jednym ruchem moŜna zniszczyć obiekt, który ulec moŜe destrukcji wcałości. Sam autor mówi: „Od dzieciństwa oswajamy się z materią zmysłami, odbierając jąpod róŜnymi postaciami… Potykamy się o nią, krztusimy się nią, kichamy, mruŜymy oczypod wpływem jej blasku, pocimy się nią, za jej przyczyną dostajemy gęsiej skórki,zachwycamy się jej barwą, kształtem, wonią i brzydzimy się nią; jej szpetnością, swądem,formą haniebną…” 123Artysta obcuje z materiałem, oswaja się z nim, próbuje dowiedzieć się o nimwszystkiego. Trzeba bowiem dobrze znać tworzywo, takie jak źdźbła traw czy wosk, bytworzyć rzeźby, jakie kreuje Maszlanko – wielkie, skomplikowane, a tak misterne i mimowszystko dość trwałe. Praca jego przypomina tworzenie przez ptaki gniazd czy sieci przezpająki. „Gniazda” Maszlanki „demonstrują swoją kratownicową strukturę; ich ściany,płaszczyzny, aŜurowe konstrukcje i krzywizny o liniach, których nie powstydziłby się Ŝadenmatematyk rozsnuwają się w przestrzeni galerii, demonstrując elastyczną równowagę iwytrzymałość będącą modelem wszelkiej inŜynierii; inŜynieria Maszlanki jest wywiedziona zobcowania z materiałem – giętka wytrzymałością rurek trawy, miękką elastycznościąogrzewanego dłonią wosku, tworzącego węzły konstrukcji; aby stworzyć te delikatnekratownice, wystarczy po prostu pozwolić trawie być trawą, woskowi woskiem, glinie gliną;trzeba umieć je dotykać, z czułością i uwagą by zdradziły nam jaki cięŜar uniosą, jak i z czymsię zestalą, co utrzymają, jaką długość i przekrój muszą mieć źdźbła, jaką masę musi miećkulka wosku, by nie obciąŜała konstrukcji, a trwale zlepiła dwie trawiaste rurki” 124 .Konstrukcje Maszlanki zdają się konfrontować człowieka ze światem, który juŜnie jest przez niego oswojony, jest obcy, roślinny. Jak mówi Dziamski „ przestrzeń galeriistawała się nagle iluzoryczna, traciła swą oczywistość, wypełniając się doświadczenieminnego świata wpisanego w biologiczne koło wegetacji, narodzin, rozkwitu, śmierci” 125 .122Zob. G. Dziamski,Galeria Biała: pytania o sztukę naszego czasu, [w:] Biała 1985-2000, Galeria Biała,Lublin 2000. oraz L. Karwowski, Mirosław Maszlanko, [w:] Nowe przestrzenie sztuki: instalacje lat 90-tych,galerie autorskie lat 90-tych, Galeria Biała, Lublin 1997. a takŜe katalog wystawy Mirosław Maszlanko,Listopad 1994, tekst M. Goździewski, Galeria Biała, Lublin 1994. Te i pozostałe cytowane katalogi dostępne saw Galerii Białej w Lublinie.123L. Karwowski, Mirosław…, op. cit., s. 30.124Ibidem, s. 34.125G. Dziamski, Sztuka…, op. cit., s. 147.33