mikroorganizmów glebowych. W praktyce szkółkarskiej, aby uzyskać podobny efekt, nasionarobinii przysposabia się do kiełkowania przez zastosowanie zabiegu skaryfikacji, który polegana sztucznym pokaleczeniu lub zmiękczeniu pokrywy nasiennej bez uszkodzenia zarodka.Bärtels (1982) wyróżnia 3 sposoby skaryfikacji nasion robinii: mechaniczną, polegającąna mechanicznym uszkodzeniu skorupy nasiennej, fizyczną – przez zalanie nasion wrzątkiemoraz chemiczną – przez potraktowanie ich stężonym kwasem siarkowym.Bezsprzecznie najlepszym sposobem jest skaryfikacja mechaniczna. Skaryfikowanetym sposobem nasiona mogą być nadal przetrzymywane na sucho, co pozwala na ich dalszeprzechowywanie i wprowadzanie do obrotu handlowego, podczas gdy skaryfikowanefizycznie lub chemicznie muszą być wysiewane niezwłocznie po wykonaniu tych zabiegów.Skaryfikowane mechanicznie nasiona robinii charakteryzują się bardzo wysoką zdolnościąkiełkowania. Według Blumkego (Bärtels 1982) kiełkują one w 90-95%, natomiast parzonewrzątkiem – tylko w 60%. Duże ilości nasion skaryfikuje się najczęściej w obracających siębębnach, natomiast mniejsze mogą być przecierane z ostrym piaskiem. Skaryfikację wbębnach stosuje się na Węgrzech, gdzie robinia należy do podstawowych gatunkówlasotwórczych (powierzchnia drzewostanów robiniowych w tym kraju stanowi ponad 21%powierzchni leśnej ogółem). Sposób takiej skaryfikacji opisał Bärtels (1982). Polega on natym, że nasiona umieszcza się na 30 minut w obracającym się bębnie, zaopatrzonym wpodłużne żebra i wypełnionym częściowo odłamkami szkła o wielkości 0,5-1,0 cm. Nasionamiesza się ze szkłem w stosunku wagowym 1:4. Oddziela się je potem od odłamków szkłaprzesiewając przez sito o oczkach 0,4 cm. Istnieją również specjalne stratyfikatory do nasion.W Polsce stratyfikator taki skonstruowano np. w Katedrze Technologii i Aparatury PrzemysłuChemicznego i Spożywczego Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy(Gozdecka i in. 2008).Skaryfikacja fizyczna, czyli zalewanie wrzątkiem, jest w Polsce najczęściejstosowanym sposobem skaryfikacji nasion robinii. Są one bowiem bardzo odporne nadziałanie wysokiej temperatury. Zaobserwowałem, że na zrębach po drzewostanach tegogatunku najgęstsze samosiewy pojawiają się w miejscach, w których podczas prac zrębowychpalono ogniska. Skaryfikacja fizyczna polega na tym, że do naczynia z nasionami wlewa sięwrzącą wodę, tak aby w całości pokrywała ich warstwę (nasiona toną) i pozostawia dowystygnięcia. Po wyjęciu z wody nasiona miesza się z piaskiem, co chroni je przedposklejaniem, i zaraz wysiewa.Skaryfikacja chemiczna, czyli traktowanie nasion żrącymi chemikaliami, przedewszystkim kwasem siarkowym, stosowana jest znacznie rzadziej, gdyż jest nie tylko droższa,
ale i niezbyt bezpieczna dla wykonawców. Według Bärtelsa (1982) polega ona na tym, żenasiona moczy się przez 1 godzinę w stężonym kwasie siarkowym i po przemyciu wodąniezwłocznie wysiewa. Hrynkiewicz-Sudnik i in. (2001) opisują również inny sposóbskaryfikacji chemicznej, zalecany przez Gassnersa. Według tego autora nasiona robinii należyprzed wysiewem wykąpać we wrzącym roztworze 3% węglanu sodu (Na 2 CO 3 ). Po tymzabiegu ostudzone nasiona zaczynają kiełkować już po 2 dniach, a po 3 następnych kiełkująpozostałe w 100%.Bardzo ważny jest termin wysiewu skaryfikowanych nasion robinii. Kiełkują one pokilku dniach od wysiania, niezależnie od temperatury gleby. Ze względu na to, że siewkirobinii są bardzo wrażliwe na przymrozki siew powinien być wykonywany w takim terminie,aby nasiona mogły skiełkować dopiero po przejściu głównej fali wiosennych przymrozków.Uważa się, że nasiona robinii można wysiewać dopiero ok. 10-15 maja.Ze względu na konieczność efektywnego wykorzystania cennego materiału siewnego,pozyskiwanego do wyhodowania sadzonek do plantacji z wyselekcjonowanej bazy nasiennej(wyłączone drzewostany nasienne, plantacje nasienne, drzewa doborowe) ważne jest trafnewyliczenie normy wysiewu nasion. Należy stosować takie normy, aby na 1 m.b. rządkasiewnego znajdowało się 30-50 siewek brzozy lub modrzewia, albo 50-60 siewek jedlicy lubświerka (Załęski 1987). W przypadku czereśni ptasiej i robinii zagęszczenie siewek niepowinno być większe niż 20-25 siewek na 1 m.b.Załęski (1987) zaleca obliczenie normy wysiewu wg wzory Tyszkiewicza:NL ⋅ tc ⋅ z ⋅ w= ,gdzie:N – masa nasion na jednostkę powierzchni ( w kg),L – pożądana liczba siewek z określonej długości rządka lub taśmy siewnej pomnożonaprzez sumaryczną długość rządków lub taśm na jednostce powierzchni,t* – masa 1000 nasion ( w g),c – czystość plonu (w %),z – zdolność kiełkowania lub zdrowotność (w %),w – wydajność polowa siewek.* W przypadku jedlicy i czereśni ptasiej jest to masa 1000 napęczniałych nasion po wyjęciu z podłożastratyfikacyjnego