Plantacje - maszynopis IBL - Stary serwis Wydziału Leśnego SGGW

W 2009 r. określono procent przeżywalności drzew w poszczególnych rodach iwariantach użytego materiału wyjściowego oraz na całej powierzchni, pomierzono pierśnice iwysokości wszystkich brzóz oraz oceniono prostość pni w 3-stopniowej skali, w której 3oznacza najlepszą wartość tej cechy (materiały niepublikowane). Przeżywalność drzewpochodzących z sadzonek 1/1 (wariant I) wynosiła wówczas na całej powierzchni 97,2% (od91,7 do 100,0% w poszczególnych rodach), podczas gdy drzew z sadzonek 2/0 (wariant II) –tylko 80,0% (od 32,9 do 95,8% w rodach). Podobnie, pierśnica i wysokość drzew w wariancieI były istotnie większe niż w wariancie II. Średnia dla wszystkich rodów pierśnica drzew wwariancie I wynosiła 8,1 cm (od 7,1 do 9,1 cm w poszczególnych rodach), natomiast wwariancie II tylko 6,6 cm (od 5,3 do 8,1 cm), przy czym drzewa wariantu I były w każdymrodzie grubsze niż wariantu II (rys. 2). Średnia dla wszystkich rodów wysokość brzóz wwariancie I wynosiła 9,0 m (od 8,0 do 10,0 m w poszczególnych rodach), a w wariancie II –8,4 m (od 6,1 do 9,3 m). W 20 (spośród 24) rodach wysokość drzew z wariantu I była większaniż z wariantu II (rys. 3). Jedynie średnia wartość wskaźnika prostości pni brzóz była w obuwariantach była niemal jednakowa (I – 1,96, II – 1,95).Załęski (1986) stwierdził, że w przypadku brzozy brodawkowatej pozytywne efektyszkółkowania zauważalne są już w okresie produkcji szkółkarskiej. Szkółkowanie 1-rocznychsiewek tego gatunku powoduje zwiększenie przyrostu wysokości już w pierwszym roku pozabiegu i dlatego sadzonki 1/1 są zawsze najwyższe wśród 2-latek a sadzonki 1/2 wśród3-latek. Jeśli jednak szkółkuje się siewki 2-letnie, następuje zahamowanie przyrostu wpierwszym roku po zabiegu i dlatego sadzonki brzozy 2/1 są zwykle najmniejsze wśród3-latek.Zalety szkółkowania ujawniają się wyraźnie jedynie wtedy, jeśli międzyszkółkowaniem a posadzeniem w plantacji minie krótki okres, najlepiej 1 rok. Stwierdził toZałęski (1986) w badaniach przydatności różnych typów sadzonek brzozy brodawkowatej imodrzewia europejskiego do zakładania upraw plantacyjnych. W przypadku sadzonekjedlicy, przede wszystkim zaś świerka, których systemy korzeniowe nie rozrastają się poprzesadzeniu zbyt szeroko, dopuszczalne jest przedłużenie do 1,5-2 lat okresu wzrostu wszkółce przesadzonych sadzonek (Załęski i Kantorowicz 1996; Zajączkowski i Załęski 2007).Wartość użytkowa sadzonek do plantacji w bardzo dużym stopniu zależy od wymiarówich części nadziemnej, zwłaszcza wysokości, oraz od ich wieku. U większości gatunków wrazze zwiększaniem się wielkości i wieku sadzonek maleje ich zdolność do dobregoprzyjmowania się. Przy sadzeniu dużych sadzonek następuje zachwianie równowagipomiędzy możliwością pobierania wody z gleby przez korzenie skrócone, uszkodzone i