Pokaż cały numer - FPN - Farmaceutyczny PrzeglÄ d Naukowy

Farm Przegl Nauk, 2010,7, 28-32Porównanie skuteczności czynników silanizujących w analizieniesteroidowych leków przeciwzapalnych techniką GC/MSComparison of the Efficiency of Silylating Agents in GC/MS Analysisof Non-steroidal Anti-inflammatory DrugsSławomir Kurkiewicz, Anna Dzierżęga-Lęcznar, Krystyna StępieńKatedra Analizy Instrumentalnej Wydziału Farmaceutycznegoz Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu,Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w KatowicachStreszczenieSilanizacja polarnych grup funkcyjnych jest jedną z metodderywatyzacyjnych, których przeprowadzenie jestniezbędne w analizie niesteroidowych leków przeciwzapalnych(NLPZ) z zastosowaniem chromatografii gazowejsprzężonej ze spektrometrią mas. W pracy poddanoocenie możliwość wykorzystania różnych odczynnikówsilanizujących do oznaczania ibuprofenu, paracetamolu,flurbiprofenu, naproksenu, ketoprofenu i kwasu mefenamowegotechniką GC/MS. Pod wpływem BSA, BSTFA,HMDS i MSTFA otrzymano pochodne trimetylosililoweanalizowanych NLPZ, natomiast po zastosowaniu MTB-STFA - pochodne tert-butylodimetylosililowe. Identyfikacjitrimetylosililopochodnych dokonano na podstawieporównania ich widm mas z widmami bibliotecznymi,natomiast pochodne tert-butylodimetylosililowe zidentyfikowanopoprzez interpretację otrzymanych widm. Zoptymalizowanowarunki rozdziału chromatograficznegosililopochodnych NLPZ i wykonano krzywe kalibracyjnedo ich oznaczania. Z przeprowadzonych badań wynika, żewszystkie testowane odczynniki wprowadzające ugrupowaniatrimetylosililowe można z powodzeniem wykorzystać dooznaczania ibuprofenu, flurbiprofenu, naproksenu, kwasumefenamowego i ketoprofenu techniką GC/MS, przy czymich skuteczność derywatyzacyjna jest porównywalna, a uzyskanekrzywe wzorcowe charakteryzują się zbliżonymi parametrami.BSA i HMDS nie są polecane do derywatyzacjiparacetamolu. Oznaczanie testowanych leków w postaci pochodnychtert‐butylodimetylosililowych jest korzystniejszez uwagi na wyższą czułość metody oraz na znacznie większąodporność tych związków na ślady wody, ale wymagaznacznego wydłużenia czasu analizy GC/MS.AbstractSilylation of polar functional groups is one of the derivatizationmethods that are indispensable in the analysis ofnon-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) by GC/MS. In this study, the potential utility of various silylationreagents in GC/MS determination of ibuprofen, paracetamol,flurbiprofen, naproxen, ketoprofen and mefenamicacid was evaluated. Treatment with BSA, BSTFA, HMDSand MSTFA caused trimethylsilylation of the analyzedNSAIDs, while the use of MTBSTFA led to the formationof their tert-butyldimethylsilyl derivatives. Trimethylsilylderivatives of the drugs were identified by comparison oftheir mass spectra with the library standards. To establishthe identity of tert-butyldimethylsilyl derivatives, the interpretationof the recorded spectra was performed. Theconditions of GC separations of the obtained silyl derivativesof the studied NSAIDs were optimized, and the calibrationcurves were plotted. It was found that all the testedtrimethylsilylation reagents may be successfully appliedfor GC/MS determination of ibuprofen, flurbiprofen,naproxen, mefenamic acid and ketoprofen, with comparableefficiency, sensitivity and linearity. BSA and HMDSare not recommended for paracetamol derivatization. Determinationof the studied drugs as tert-butyldimethylsilylderivatives is more beneficial due to higher sensitivity ofthe method and much more resistance of the derivatives tothe hydrolytic effects of moisture, but significant extendingof GC/MS analysis is required.Key words: GC/MS, silylation, non-steroidal anti-inflammatorydrugs, NSAIDsSłowa kluczowe: GC/MS, silanizacja, niesteroidowe lekiprzeciwzapalne, NLPZWstępW celu oznaczenia niesteroidowych leków przeciwzapalnych(NLPZ) techniką chromatografii gazowej należy nadrodze derywatyzacji przeprowadzić je w mniej polarne pochodneposiadające wyższą lotność i stabilność termiczną.W procesie derywatyzacji następuje wymiana atomu wodoruzwiązanego z heteroatomem na taką grupę funkcyjną,która nie tworzy wiązań wodorowych [1]. W analizie NLPZnajczęściej do tego celu stosuje się metylację lub silanizację28