18 radovan radonjic.pdf - Matica crnogorska

Radovan Radonjićistorija Crne Gore“ u mnogom pogledu kvalitativno znatno„kraća“ od „Kratkog opisa o Zeti i Crnoj Gori“.Razlog što crnogorski istoričari ignorišu postojanje „Kratkogopisa o Zeti i Crnoj Gori“ ne nalazi se ni u njegovom nižem spisateljskomnivou od onog u istorijama dvojice mitropolita i drugimsličnim dokumentima iz druge polovine XVIII i prve polovineXIX vijeka. Realno, spisu bi se u tom pogledu moglo punotoga prigovoriti (što neki autori i čine), pogotovo gledano iz uglasavremenih stilsko-jezičkih, metodološko-teorijskih i inih standardai zahtjeva. No, realno stoji i ocjena Božidara Šekularca,njegovog priređivača za štampu, da mu je spisateljski nivo znatnoiznad sličnih djela onog vremena, barem po dvije (vrlo va -žne) stvari: po kritičkom pristupu svom predmetu i po „metodičnosti“,budući da se njegov autor služi naučnom aparaturom. 18Krajnje uzroke svojevrsnog bojkota što ga crnogorska istoriografijaprimjenjuje prema „Kratkom opisu o Zeti i Crenoj Gori“ne treba tražiti ni u nekakvom čvrstom stavu povjesničara upogledu poštovanja principa i kriterijuma nauke kojom se baveu smislu da ih oni primoravaju da ne prihvate ništa što ove ne bizadovoljavalo u obradi odnosno prezentaciji svog predmeta, mašto on bio. Jer, naprosto, takvog stava nema, uprkos činjenici daponeki od njih, s vremena na vrijeme, hoće da kažu, da „prošlostpripada prošlosti“ i da se ona „ne može mijenjati“ (pri čemu najčešće,svjesno ili nesvjesno, ne prave razliku između sintagme„mijenjanje prošlosti“ i sintagme „mijenjanje ocjene o prošlosti“),te da svako bavljenje prošlošću ako ga ne rade licenciraniistoričari, čak i kad je nametnuto potrebom da se isprave najočiglednijifalsifikati, može da znači samo dvoje - ili „skretanjepažnje“ društva sa „aktuelnih pitanja i problema“ na nešto „štoviše nikoga ne interesuje“, ili nastojanje pojedinaca, uglavnomneistoričara, koji se ne mire sa svojim odlaskom iz javnog živo-18 Kratki opis o Zeti i Crnoj Gori, str. 25.344 MATICA, ljeto/jesen 2011. www. maticacrnogorska.me