Në kërkim të zogjve - ammk-rks.net

NË KËRKIM TË ZOGJËVEQyqjaKuku Qyqe, kuku-kuku,Gjithnjë n’shpirt e veshur zi,Mos vallë kështu të pëlqen luku,T’mbetesh përrallë në histori?!Kush n’sipërfaqe moj të nxori,Nga shekuj t’errët si heroinë,Mos Kadareja në letra t’solli,Të shohësh dritë moj Doruntinë?!Apo vallë besa shqiptareMe Konstandinin ty të pruri,Mos dashuria o moj manareStresin n’mend disi e vuri?!Erdhe ta vizitosh Arbërinë,Nga Bohemia si rrëmujë,Ta trishtoni në prag shtëpinë,Nënë e bijë në një statujë?!Dhe kur nga mami u njoftoveSe t’kanë vdekur nëntë vëllezërittu,Metamorfozë e gjora pësove,U ktheve n’Qyqe me ku-ku?!Qan e qan dhe vetëm qan,Asnjë vëlla nuk i përgjigjet,Derën kufi n’mes e kanë,Zemrat kallen, bota digjet!Dhe lokja ime n’fëmijëriPër një Fatime m’pati treguar,Ti Doruntinë a s’ishe ti,Në paralizë e përvëluar?!Kuku-kuku përmbi Opojë,Kuku-kuku edhe mbi Blaq,Mbylle moj njëherë atë gojë,T’munda Qyqe, plaq moj plaq!Familja CUCULIDAE,Lloji Cuculus canorus,CUCKOO,QYQJA,33cm, gjinitë e njejta, shtegëtar.Ka trup me madhësi mesatare 33-37 cm.Pendët e pjesës së përparme të trupit kanëngjyrë hiri të hapur, ndërsa pjesa e pasmee mbyllët. Në tërë trupin vërehen njolla tëtërthorta. Ka krahë të gjatë e të mprehtë,ndërsa bishtin e gjatë e të zgjeruar(pahitëse). Është karakteristikë e saj senuk ndërton asnjëherë çerdhe të vetën,por vezët i bën në çerdhe të huaja. Nëmaj ose qershor femra lëshon 15-20 vezënë tokë, pastaj me gojë i mbart në çerdhetë përshtatshme për ngrohje. Ngrohjazgjat 12 ditë. Mashkulli i qyqes lëshon zëkarakteristik të ndarë,kuk-kuu,kuk-kuu...Ajo kapet për degë me dy gishta përparadhe dy prapa. Ka aftësi edhe të zvarritjes.Është shumë e dobishme, ngaqë ushqehetme kandrra. Jeton në Shqipëri, Kosovë, nëtërë Evropën dhe në Australi.143