CzekajÄ na siódmy prezent... - Głos Ludu

10 PUBLICYSTYKAsobota | 22 grudnia 2012PRACOWITY, SKROMNY, MIMO SKOŃCZONYCH 85 LAT WCIĄŻ ZAPRACOWANY...Po prostu BoguśMało kto mówi o nim Bogusław. Mimo skończonych w tym roku 85 lat BogusławHeczko z Ustronia nazywany jest przez znajomych i przyjaciół Boguś. Jego grafikii obrazy są w wielu domach na Śląsku Cieszyńskim. – Kto z nas nie chciałbyzostać scharakteryzowanym przez znajomych i przyjaciół stwierdzeniem: dobryczłowiek. O Bogusiu na pewno można tak powiedzieć – przekonuje ZbigniewNiemiec, wieloletni przyjaciel artysty.Emil Zegadłowicz, urodzony w Białej Krakowskiej(od 1951 roku część Bielska-Białej– przyp. red.) poeta i prozaik napisał swegoczasu wiersz „Nienasycenie”. Zdaniem MałgorzatyKiereś, dyrektor Muzeum Beskidzkiegow Wiśle, idealnie pasuje do BogusławaHeczki. – Ciągle chce mu się coś robić – mówiKiereś, która pod koniec listopada zaprosiłado małej placówki rodzinę, przyjaciół i wielbicieliBogusława Heczki. Benefis połączonyz wystawą prac autora pokazał, jak wszechstronnymartystą i wielkim człowiekiem jestmieszkaniec Ustronia. Z racji miejsca spotkaniazostał zaprezentowany tzw. kontekst wiślańskiw jego życiu. I o tym też będzie tentekst.RÓŻOWE PAPIERYMałgorzata Kiereś, która o Heczce mówi, ajakże – Boguś, zawdzięcza mu wiele. – Boguśbył pracownikiem naszego muzeum, a przedewszystkim był etnografem, bo przez półtoraroku trzymał mój etat. Historia Bogusia imoja zlewa się w jeden etat etnografa. Kontekstwiślański to bardzo ważny okres w jegożyciu. Zaznaczył się bardzo ważną działalnościąw postaci oprawy plastycznej TygodniaKultury Beskidzkiej oraz dokumentacji dawnychźródeł w postaci akwarel wykonywanychtuszem lawowanym – rozpoczęła opowieść naspotkaniu benefisowym Kiereś.W Muzeum Beskidzkim do dziś zachowałasię teczka osobowa Bogusława Heczki. Jestkoloru różowego – oczywiście pokryta patynączasu – co było pomysłem ówczesnego dyrektora,Jana Kropa. Początek pracy przypada na1979 rok. Jest 1 grudnia i od razu pierwszeduże wyzwania: opracowanie reklamówki muzeumoraz wykonanie tuszem rysunków będącychprzykładem dawnej architektury Wisły.Zakres obowiązków podpisał Jan Krop. Naszbohater bierze się ostro do pracy. Z czasemdzieł jest tak dużo, że sam zaczyna mówić osobie, że bardziej jest dokumentalistą, niż malarzem,czy wręcz artystą. Z błędu wyprowadzago Zbigniew Niemiec, współtwórca grupy„Brzimy” (została założona w marcu 1993roku, gdy grono przyjaciół postanowiło założyćnieformalną grupę twórczą, będącą niejakokontynuatorką związku artystów „Brzimy”,który działał w Wiśle, a w latach 70. znalazłosię w niej kilku ustroniaków – przyp. red.),przyjaciel naszego bohatera.Jedna z wielu prac artysty rodem z Ustronia.Zdjęcia: WIESŁAW RADWAŃSKI– Jeżeli tak uważasz, to znaczy, że nie znaszsię na malarstwie Bogusława Heczki – mówicałkiem serio Niemiec.Chociaż dziś, po wielu latach od tamtychwydarzeń, trudno nie podkreślić ogromnychzasług w dziedzinie dokumentalistyki, gdybynie ustroniak, wiele domów rozpadałoby się– czy to na skutek zębu czasu, czy niszczycielskiejdziałalności kornika, a czasami zwykłejchęci człowieka – bez uwiecznienia. A tak,stare chałupy patrzą ze ścian wielu mieszkańi domów na Śląsku Cieszyńskim.JAK W DOMACH,TO I W SERCACH...Bogusław Heczko potrafił już rysować, kiedybył Bogusiem, w tym przypadku z racji wieku.Jak sam mówi, przygodę z rysunkiem zaczął wpiątej klasie podstawówki. Już po pierwszychrysunkach było widać, że te nie będą ostatnimi.Pierwszy wpływ miała na niego Anna Lipowczan,nauczycielka rysunku i robótręcznych. Zanim jednakotrzymał etat etnografa,pracował w wielumiejscach,między innymi wtartaku w Istebnej, od1949 roku był zatrudnionyw ustrońskiej kuźni, gdzie był elektrykiem,frezerem i ślusarzem w jednej osobie.Blisko dwadzieścia lat, w latach 50. i 60., byłdekoratorem imprez. Z tego okresu zachowałsię ciekawy epizod ze Stalinem w roli głównej,któremu przemalował wąsy.– Przyjechali po niego smutni panowie zorganów bezpieczeństwa państwa. Musiał siętłumaczyć, dlaczego to zrobił – można byłousłyszeć podczas benefisu.Dziś mój rozmówca wciąż rysuje. Wzrokpozwala mu na czarno-białe prace, z koloremnie chce już eksperymentować, jak mówi jestmu trochę smutno z tego powodu – po prostunie puszczają oczy. Umysł, mimo sędziwegowieku, zachował świeży. Cechuje go ogromnaskromność. Podczas benefisu Marian Dembiniok,dyrektor Muzeum Śląska Cieszyńskiego,mówił, że kiedy otrzymał zaproszeniena imprezę, rozpuścił wici wśród znajomych.Okazało się, że charakterystyczne grafikii obrazki są w wielu domach. – NajwiększyBogusław Heczko w rozmowie z Teresą Łączyńską, długoletnią prezes Towarzystwa Miłośników Wisły.sukces dla artysty to fakt, że jego prace są wnaszych domach. A skoro są w domach, to iw naszych sercach – przyznaje dyrektor cieszyńskiegomuzeum.Niezmienna pozostała jegoskromność. Śledząc wiślańskibenefis ktoś niezorientowanymógłby zapytać,dlaczegobohater spotkanianie dostajew ogóle głosu od prowadzących.Słuchał z uśmiechemopowieści, spoglądał na ekran,gdzie wyświetlano kolejne jego prace, ważnemiejsca w Wiśle. Kiedy w końcu zabrał głos,podziękował za liczne przybycie i życzyłwszystkim zdrowia. W rozmowie z „GłosemLudu” też nie był zbyt rozmowny. Na stwierdzenie,że jego prace są w wielu domach, odpowiadaskromnie: „Niektórym się spodobałyi powiesili je w domu”. I tyle...– To jest wspaniały człowiek. Kto z nas niechciałby zostać scharakteryzowanym przezznajomych i przyjaciół stwierdzeniem: dobryczłowiek. O Bogusiu na pewno można takpowiedzieć – uważa Zbigniew Niemiec.DIABEŁ TKWI W SZCZEGÓŁACHPrzyjaciel Heczki zwraca uwagę, że ten mazupełnie inne spojrzenie na otaczającą nasrzeczywistość, przyrodę, niż przeciętny człowiek.– Wiele godzin spędziliśmy wędrującpo górach, lasach. Weźmy taki dialog – onmówi: „popatrz”, ja na to: „widzę, to jest las”.On nie daje jednak za wygraną, mówiąc: „Nie,to są szare, stuletnie buki, a obok nich rośnieintensywnie zielony młodnik. Popatrz też nakamień omszały, po którym operuje słońce”– opisuje Niemiec. – Z tego powinna płynąćlekcja dla nas wszystkich: każdy z nas mógłbyspojrzeć na otaczającą nas rzeczywistość niejakoś tak banalnie i beznamiętnie, ale szukaćciekawych momentów i motywów – dodajeprzyjaciel artysty.Ważnym miejscem dla Bogusława Heczkiw Wiśle była chata o swojsko brzmiącej nazwieSowizdrzołek. Stanowiła jego mieszkanie,galerię, miejsce spotkań. Przyjeżdżaligoście z bliska – w tym czasie rozpoczęłasię znajomość z Władysławami Młynkiemi Niedobą – ale także reprezentanci bardziejodległych kultur, raz zdarzył się nawet gośćz... ambasady kubańskiej. Mieszały się języki:angielski, hiszpański i niemiecki, ale nietylko... Innym razem Heczko spodziewał sięz Niemcem gości z województwa bielskiego.Pan Zbigniew tak go wspomina: – Mieliprzyjechać o 13.00. Mija piętnaście minut,pół godziny, godzina. Boguś stwierdził, że jużchyba nie przyjdą i otworzył pierwsze „zaopatrzenie”.A goście pojawili się o 15.00.Grażynę Pruską, prezes Towarzystwa MiłośnikówWisły, zagaduję słowami: „Takichzacnych osób na Śląsku Cieszyńskim nie mazbyt wiele”. Odpowiada przewrotnie, wyrażającnadzieje, że wciąż rodzą się nowe . – Nieda się jednak ukryć, że chcąc zasłużyć na mianozacnego, trzeba dużo pracy, samozaparcia idużej dozy inwencji twórczej. Trzeba nie tylkochcieć, ale i robić. Ważna jest także wrażliwość– dodaje i dzieli się pomysłem na przyszłość,który chodzi jej po głowie od dłuższego czasu.– Jego prace są w wielu domach. Współpracującswego czasu z Cepelią stworzył niezliczonąilość miniatur. Każda miała być inna,dla podkreślenia obdarowanego. Może wartoby pomyśleć o katalogu dzieł rozproszonych.Wystawy wystawami, ale trzeba pokazać od„a” do „z” co robił pan Boguś. Dzięki takiejpracy być może wiele osób dowie się, jakie mabogactwo w domu – proponuje prezes TMW.Podczas benefisu Towarzystwo uhonorowałoBogusława Heczkę Medalem im. CzesławaKuryatty, ustanowionym przez TowarzystwoMiłośników Wisły dla osób, które w szczególnysposób wpłynęły na rozwój kultury regionuŚląska Cieszyńskiego.Na razie drukiem ukazało się najnowszewydawnictwo „Dawny Ustroń w grafice BogusławaHeczko”. Wydawnictwo w miękkiejoprawie, liczące 120 stron, jest – jak mówiwydawca, prywatnie syn artysty – idealnymprezentem na święta.TOMASZ WOLFF