KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

Vërtet kllapi e Tesavvufit 9Dhe pikërisht në atë nevojë që kategoria e së vërtetës sëTesavvufit përfundimisht të shqyrtohet në kuptimin strikt logjik,të diferencuar, qëndron impulsi bazë për këtë studim. Gjatëkësaj para së gjithash duhej marrë në konsideratë kompleksi ikuptimeve më heterogjene të këtij nocioni, që nga ato që uparaqitën brenda mendimit parashkencor dhe parafilozofik derite të gjitha ato dispozitat konstituive kuptimore të cilat i gjejmënë metafizikë (ontologji), logjikë, teorinë njohëse, etikë, estetikë,filozofinë e historisë, filozofinë e religjionit, hermeneutikën,semantikën etj. Vetë ballafaqimi me heteromoninë e kuptimitkërkonte edhe metodën përkatëse të hulumtimit teorik: ajo tekM. Izeti, sipas vetë natyrës së qasjes teorike, është induktive,dhe nuk është as njohje intuitive e as dedukcion.Me vetë atë që presupozohet se nocioni i të Vërtetës është ivjetër por jo edhe i vjetëruar, se ka domethënie shumë të lartë,marr të drejtën të them të nocionit më të lartë që udhëheq jetën enjeriut dhe ia përcakton masën, do të mjaftonte për motiviminshpirtëror për t’u përpjekur për gjetjen e përgjigjes në pyetjenthemelore: a është njëtrajtshmëria e veçantë strukturore ajo që ecilëson nocionin e të vërtetës dhe e dallon nga nocionet e tjera tërangut të tij filozofik, apo ndryshueshmëria dhe shumëtrajtshmëriae saj strukturore na shtyjnë në relativizëm dhe skepticizëmnjohës-teorik?Për t’u përcaktuar kuptimi i drejtë i nocionit të “së vërtetëssufike”, respektivisht për t’u determinuar dhe njohur legjitimitetii tij si kategori themelore filozofike fillimisht duhej që të zbulohetkuptimi i nocionit të së vërtetës si të tillë, pa “rajonalizimet”e tij kompensuese dhe të derivuara kuptimore. Kjo është bërëpërmes nocioneve themelore dhe teorive të së vërtetës, që ngaato që u vendosën në veprat e shumë mutesavvifëve të hershëme deri te të kuptuarit e të vërtetës në teoritë filozofike të praktikëssë sufijve sot, të cilët në masë të madhe, siç thotë edhe vetëautori, është mirë ta bëjnë pastrimin e tyre të brendshëm dhe tëjashtëm. Fuqia e metafizikës mundëson fushën e gjerë të argumentimit,por në të njëjtën kohë pandërprerë thërret në rrezikune tmerrit të metafizikës. Gjatë kësaj autorin nuk e interesonvetëm historia e thjeshtë e shqyrtimit të nocionit të Tesavvufit,por edhe fenomeni dhe struktura e tij, ajo pra që në historinë emendimit metafizik dhe logjik evropian është evidentuar nëformën e disa teorive themelore: koherencës, redundimit,.