KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

8 Kllapia e Tesavufitabsolut? Prej nga në fakt motivi dhe nevoja teorike që ajo tëaplikohet edhe në sferën e “praktikës” sufike, aty ku që ngakohërat e mëhershme e deri më sot është shtrirë hija eparagjykimit ndaj sufizmit si njohje më e ulët, e dorës së dytë, simashtrim, si halucinacion? A thua me këtë totaliteti i praktikësnjerëzore tërësisht nuk është nënshtruar nën parimin eracionalitetit, nën atë parimin i cili teleologjinë e racios, simendje instrumentale, të formalizuar dhe operacionale epostuloi si realitet të vetëm të botës moderne? A kemi arritur,duke jetuar në atë “të vërtetë” të kërkuar dhe të realizuar, deri tee vërteta autentike e jetës dhe deri te jeta e të vërtetës si masë eintegritetit njerëzor?Metin Izeti, autor i studimit Kllapia e Tesavvufit edhe pse nuk iparashtron të gjitha ato pyetje, ai prapëseprapë, nga horizontinga i cili i përsiat nocionet e të vërtetës dhe të vërtetës sufike, asqë ka mundur t’i parashtrojë, sepse që në fillim duket sikur ështëpajtuar me akademizmin teorik-letrar të njohjes në të cilin meçdo kusht duhej çliruar nga “njimtimi” për të vërtetën e studimitnë fjalë.Në një hapësirë mjaft të ngushtuar, në diskutimin që pretendonqë njëkohësisht të problematizojë dhe përmbledhë, autoridëshiron ta emërtojë pyetjen qenësisht logjike dhe estetike, tapërcaktojë toposin e tij shpirtëror dhe rrjetin e konstelacionitideor në të cilin paraqitet ai, që, duke u nisur nga shqyrtimi ivetë nocionit të Tesavvufit si të tillë, shqyrtimit përmbledhës tëteorive për të, përmes përpjekjes së analizës strukturore të ktijnocioni, të përcaktojë se ku qëndron thelbi i tij sot dhe, më nëfund, që nga fillimi me saktësi më të madhe ta vëzhgojëfenomenin e Tesavvufit dhe me përpikëri ta caktojë të vërtetën etij burimore.M. Izeti niset nga qasja empirike se nocionin Tesavvuf, teorinëdhe praktikën e tij i hasim në përditshmërinë e kulturësreligjioze dhe filozofinë e religjionit. Duke parafrazuarmendimin e Gazaliut se Tesavvufi i cili në perspektivë nuk lëviznga e vërteta lodhet në detyrën e vet, autori duket se thotë seTesavvufi fiton peshë më të madhe dhe kuptim më parimor kurbëhet realitet i kuptimit kur’anor dhe traditës pejgamberiane,respektivisht se edhe në sferën e estetikës së përgjithshme kynocion është përdorur pothuajse si i tillë, në kuptim osepërmbajtje domethënëse më tutje të padiferencuar.