192 Kllapia e TesavufitPrej citateve të Ataiut kuptohet qartë se edhe pas vdekjes sëHamza Baliut, në Bosnjë ka vazhduar lëvizja e tij. 572Themelet e periudhës së tretë të melamijjes i ka hedhur SejjidMuhammed Nuru’l Arabiu (v.1305/1882) i cili është me origjinëarabe dhe ka lindur në Kajro. Pas përfitimit të mësimeve të paranë familje, është regjistruar në Universitetin e Az’harit dhe atyështë afruar mjaft me profesorin e tij Hasan Kuvejsiun. HasanKuvejsiu e ka dërguar Muhammed Nuru’l Rabiun në Anadoli,mirëpo ai pa u ndalur shumë atje ka shkuar në Ballkan dhe karënë në kontakt me grupet Nakshijje-Melamijje në Serez dheSelanik. Ai ka marrë dorë në Tarikatin Nakshibendi prej ShejhJusuf en-Nakshibendiut të Janinës, ndërsa nëpërmjet të ShejhIbrahimushshemarikiut është lidhur për tarikatet Halvetijje,Ekberijje dhe Uvejsijje. Në vitin 1249/1833-34 është emëruar simuderris në Medresenë e Koçanit dhe është njoftuar me pjesën emadhe të dijetarëve islamë të kësaj ane. Në vitin 1255/1839 kaardhur në Shkup dhe ka marrë dorë prej shejh KazanliAbdulhalik Efendiut. Në vitin 1266/1849 me ftesë nga valiu iShkupit, Selim Pasha, ka qëndruar gjashtë muaj në Stamboll.Pas kësaj edhe dy herë ka qëndruar nga gjashtë muaj nëStamboll, herën e parë me ftesë të kryeshefit të policisë, HusniPashës, ndërsa herën e dytë me ftesë të valiut të Bosnjës, TopallOsman Pashës.Në vitin 1287/1870 duke qenë në Kavadar ka proklamuar seështë bërë kutub. Ka vdekur në vitin 1305/1882 në Strumicë. 573572Më gjerë për Hamzavijtë shih: Atai, Nevizade, Zejl-i Shekaik, f. 65;Golpinarli, A. Melamilik ve Melamiler, f. 73; Ocak Ahmet Yasar,Osmanli Toplumunda Zindiklar ve Mulhitler (15-17 yuzyillar), Stamboll1998, f. 273; Had`ijahi}, M., “Udio Hamzevijja uatentatu na Mehmet Pa{u Sokolovi}a” në “Prilozi”, 1955,f. 325; po ai, “O Progonu Hamzevija u Bosni 1573 godine” në “Prilozi”,1970-71, f. 68; Mehinagi}, Ibrahim, “^etirineobjavljena izvora o Hamzevijama iz sredine XVIvijeka”, në “Prilozi”, XVIII-XIX, 1968-69, f. 217-266; Okiç, Tajjib,“Quelques documents concernant les Hamzavites”, në “InternationalCongress of Byzantinits”, Leiden 1957, f. 281; Algar, Hamid, “TheHamzeviyye, A Deviant Movement In Bosnian Sufism”, në “IslamicStudies”, 36, 2-3 (1997), f. 243-261.
Tesavvufi në Ballkan 193Sejjid Muhammed Nuru’l Arabiu i ka komentuar veprat metematikë të vahdet-i vuxhudit të Muhjuddin ibn Arabiut, ShejhBedreddinit, Nijazi Misriut, Haxhi Bajram Veliut, Ahmed b.Idrisit etj. Ai ka qenë njohës i mirë i Tesavvufit islam, prandajedhe ka patur numër të madh të ithtarëve në Stamboll dheBallkan. Në mesin e halifeve të tij në Stamboll bëjnë pjesë:Shejhu i Teqesë së Pazarit në lagjen “Shehremini” të Stambollit,Ahmed Safi Efendiu, shejhu i Teqesë së Tarsusit në lagjen“Mevlanakapi” në Stamboll, Abdu’l-Kerim Efendiu, Ali UrfiEfendiu, muderrisi i Medresesë së Fatihut, Shejh AbdullahHulusi Efendiu, Shejh Maksud Efendiu, vaizi i Xhamisë sëBejazidit, Hafiz Abdurrauf Efendiu, Shejh Kemal Efendiu,Vehbi Efendiu, autori i veprës “Tibjan”, Haririzadeja dhenxënësi i tij Mehmed Tahir Burseviu. 574Muhammed Nuru’l Arabiu ka vepruar në Maqedoni dhe ka paturnumër të madh muridësh edhe në viset e Maqedonisë dhe tëKosovës. Halifet e shejhut në këto vise kanë qenë: AbdurrahimFedai Efendiu 575 , Salih Rif’at Efendiu nga Shtipi 576 , FilintilizadeHoxha, Mahmud Efendi Shkupjani 577 , Faik Mehmed Beu 578 ,Haxhi Sulejman Beu 579 , Haxhi Abdu’l-Kadir Beu 580 , Ali Riza573574575576577578579Shih: Golpinarli, A., po aty, f. 232-242; Isin, Ekrem, “Melamilik”,DBIA, V, 386; Çiçek, Yakup, Haririzade Mehmet Kemaleddin, Hayati,Eserleri ve Tibyanu Vesailil-Hakaik, (temë e pabotuar e doktoraturës) f.12-23.Yucer, po aty, f. 402; Isin, po aty, V, 384-386; Golpinarli, po aty, f. 302-339.Ka qenë nga Prizreni dhe halifi kryesor i shejhut. Ka shërbyer si muderrisnë Shkup dhe ka vdekur në rrugë në Kanalin e Suezit gjatë kthimit prejhaxhit. Ka disa vepra: Risale-i Vehbijje, Kaside-i Nunijje, Hedijjetu’l-Haxhxh, Tefsiru Sureti’l-Kevther, etj. Halifet më të njohur të tij janë:Abdulehad Efendiu, Haxhi Hafiz Abdurrauf Efendiu nga Shkupi dheJunus Efendiu nga Prishtina.Pasi që ka marrë dorë prej shejhut ka ndërtuar një teqe në Shtip. Kavdekur në vitin 1326/1908.Ka qenë prej ulemasë së Shkupit dhe ka vdekur në vitin 1310/1892 nëHixhaz.Ka qenë nga Strumica dhe pas vdekjes së shejhut është bërë shejh nëteqenë e tij. Ka vdekur në vitin 1319/1901 në Selanik.Ka qenë prej aristokratëve të Strumicës dhe shejhu shpesh ka ndenjur nëkonakun e tij. Ka vdekur në vitin 1889..
- Page 2 and 3:
Boton:Fakulteti i Shkencave Islame
- Page 5 and 6:
PËRMBAJTJA:PËRMBAJTJA: ..........
- Page 7 and 8:
VËRTET KLLAPI E TESAVVUFITStruktur
- Page 9 and 10:
Vërtet kllapi e Tesavvufit 9Dhe pi
- Page 11 and 12:
HYRJE“Zemra e besimtarit nuk qet
- Page 15 and 16:
PJESA E PARË1. ZHVILLIMI HISTORIK
- Page 17 and 18:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 17a
- Page 19 and 20:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 19P
- Page 21 and 22:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 21n
- Page 23 and 24:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 23N
- Page 25 and 26:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 25k
- Page 27 and 28:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 27k
- Page 29 and 30:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 29-
- Page 31 and 32:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 31-
- Page 33 and 34:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 33-
- Page 35 and 36:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 35-
- Page 37 and 38:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 37-
- Page 39 and 40:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 39p
- Page 41 and 42:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 41g
- Page 43 and 44:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 43p
- Page 45 and 46:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 45
- Page 47 and 48:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 47N
- Page 49 and 50:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 49I
- Page 51 and 52:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 51K
- Page 53 and 54:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 53d
- Page 55 and 56:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 55j
- Page 57 and 58:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 57n
- Page 59 and 60:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 59e
- Page 61 and 62:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 61
- Page 63 and 64:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 63p
- Page 65 and 66:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 65T
- Page 67 and 68:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 67P
- Page 69 and 70:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 69k
- Page 71 and 72:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 71e
- Page 73 and 74:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 73h
- Page 75 and 76:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 75s
- Page 77 and 78:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 77g
- Page 79 and 80:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 796
- Page 81 and 82:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 81d
- Page 83:
Zhvillimi historik i Tesavvufit 83s
- Page 86 and 87:
86 Kllapia e Tesavufitballkanikë (
- Page 88 and 89:
88 Kllapia e Tesavufitvazhdim i ide
- Page 90 and 91:
90 Kllapia e TesavufitBogomilët r
- Page 92 and 93:
92 Kllapia e TesavufitRoli vendimta
- Page 94 and 95:
94 Kllapia e Tesavufitviset ballkan
- Page 96 and 97:
96 Kllapia e TesavufitGojëdhëna p
- Page 98 and 99:
98 Kllapia e Tesavufitdhe viset të
- Page 100 and 101:
100 Kllapia e TesavufitNë periudh
- Page 102 and 103:
102 Kllapia e TesavufitShekulli XVI
- Page 104 and 105:
104 Kllapia e Tesavufitpas Semerkan
- Page 106 and 107:
106 Kllapia e TesavufitAktivitet t
- Page 108 and 109:
108 Kllapia e TesavufitNë shekulli
- Page 110 and 111:
110 Kllapia e Tesavufitnë shekulli
- Page 112 and 113:
112 Kllapia e Tesavufitshumtën e r
- Page 114 and 115:
114 Kllapia e TesavufitPetroviçit
- Page 116 and 117:
116 Kllapia e TesavufitTARIKATET DH
- Page 118 and 119:
118 Kllapia e Tesavufitmuridët e t
- Page 120 and 121:
120 Kllapia e TesavufitAllahut (dhi
- Page 122 and 123:
122 Kllapia e TesavufitBisedat dhe
- Page 124 and 125:
124 Kllapia e TesavufitSe kush kan
- Page 126 and 127:
126 Kllapia e Tesavufitpatur një t
- Page 128 and 129:
128 Kllapia e Tesavufitdhe ka ndodh
- Page 130 and 131:
130 Kllapia e TesavufitKjo vepër
- Page 132 and 133:
132 Kllapia e Tesavufittraditën e
- Page 134 and 135:
134 Kllapia e TesavufitNuk dihet me
- Page 136 and 137:
136 Kllapia e TesavufitFojnicës, e
- Page 138 and 139:
138 Kllapia e TesavufitLutfullah Us
- Page 140 and 141:
140 Kllapia e Tesavufit1. Dega Xhem
- Page 142 and 143: 142 Kllapia e Tesavufitkulturën dh
- Page 144 and 145: 144 Kllapia e TesavufitNdryshimi i
- Page 146 and 147: 146 Kllapia e TesavufitMuslihuddini
- Page 148 and 149: 148 Kllapia e TesavufitA e patë sh
- Page 150 and 151: 150 Kllapia e Tesavufitana e Ibrahi
- Page 152 and 153: 152 Kllapia e TesavufitNë Shkup ka
- Page 154 and 155: 154 Kllapia e TesavufitShejh Ismail
- Page 156 and 157: 156 Kllapia e TesavufitNë Tiranë
- Page 158 and 159: 158 Kllapia e Tesavufitsë tyre në
- Page 160 and 161: 160 Kllapia e Tesavufit2. Ai ësht
- Page 162 and 163: 162 Kllapia e Tesavufitme ndihmat n
- Page 164 and 165: 164 Kllapia e TesavufitShejh Bedrud
- Page 166 and 167: 166 Kllapia e Tesavufit5. TARIKATI
- Page 168 and 169: 168 Kllapia e Tesavufit15. Largimi
- Page 170 and 171: 170 Kllapia e TesavufitNë shekulli
- Page 172 and 173: 172 Kllapia e TesavufitTeqe rifaite
- Page 174 and 175: 174 Kllapia e TesavufitNë Bosnjë
- Page 176 and 177: 176 Kllapia e TesavufitZogu i shpir
- Page 178 and 179: 178 Kllapia e Tesavufitrrugën dhe
- Page 180 and 181: 180 Kllapia e Tesavufit- Esselamu a
- Page 182 and 183: 182 Kllapia e TesavufitShkup. Për
- Page 184 and 185: 184 Kllapia e TesavufitNë Shkup ka
- Page 186 and 187: 186 Kllapia e Tesavufit29. 549 Në
- Page 188 and 189: 188 Kllapia e Tesavufit- Teqeja e B
- Page 190 and 191: 190 Kllapia e TesavufitKrahas botë
- Page 194 and 195: 194 Kllapia e TesavufitVasfi Efendi
- Page 196 and 197: PJESA E TRETËMARRËDHËNIET SHOQË
- Page 198 and 199: 198 Kllapia e Tesavufitmedresetë e
- Page 200 and 201: 200 Kllapia e Tesavufitana e disa u
- Page 202 and 203: 202 Kllapia e TesavufitNë qendër
- Page 204 and 205: 204 Kllapia e Tesavufitndërtuar te
- Page 206 and 207: 206 Kllapia e Tesavufitkësaj ato n
- Page 208 and 209: 208 Kllapia e Tesavufitqartë shihe
- Page 210 and 211: 210 Kllapia e Tesavufityol kavşakl
- Page 212 and 213: 212 Kllapia e TesavufitBey hankāh
- Page 214 and 215: REZIMENa po~etokot od osmanskata er
- Page 216 and 217: 216 Kllapia e TesavufitTarikatot Ha
- Page 218 and 219: SUMMARYThe Balkan region has always
- Page 220 and 221: 220 Kllapia e TesavufitSkopje and E
- Page 222 and 223: 222 Kllapia e Tesavufit
- Page 224 and 225: 224 Kllapia e Tesavufit____________
- Page 226 and 227: 226 Kllapia e TesavufitBARDAKÇI, M
- Page 228 and 229: 228 Kllapia e Tesavufit____________
- Page 230 and 231: 230 Kllapia e Tesavufit\OR\EVI], Ti
- Page 232 and 233: 232 Kllapia e Tesavufit“Anali Gaz
- Page 234 and 235: 234 Kllapia e Tesavufit____________
- Page 236 and 237: 236 Kllapia e TesavufitHÂNÎ, Abd
- Page 238 and 239: 238 Kllapia e Tesavufit____________
- Page 240 and 241: 240 Kllapia e TesavufitKOCA, Turgut
- Page 242 and 243:
242 Kllapia e TesavufitMAŞULOVĐÇ
- Page 244 and 245:
244 Kllapia e Tesavufit____________
- Page 246 and 247:
246 Kllapia e TesavufitÖNGÖREN, R
- Page 248 and 249:
248 Kllapia e TesavufitRĐFÂÎ, Ke
- Page 250 and 251:
250 Kllapia e TesavufitSHEKER, Mehm
- Page 252 and 253:
252 Kllapia e Tesavufit____________
- Page 254 and 255:
254 Kllapia e TesavufitYURD, Ali Đ
- Page 256 and 257:
256 Kllapia e TesavufitBBagdad, 60,
- Page 258 and 259:
258 Kllapia e TesavufitIbn Ata Ruzb
- Page 260 and 261:
260 Kllapia e TesavufitPrizren, 88,
- Page 262:
262 Kllapia e TesavufitXhunejd el-B