KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

Zhvillimi historik i Tesavvufit 19Parimi i dytë i dijes së Tesavvufit ose thelbit nëpërmjet të cilitidentifikohet kjo disiplinë është konceptimi i drejtpërdrejtë ipërvojës së brendshme. Në realitet të gjitha përvojat janë tëdrejtpërdrejta dhe pikërisht ashtu si fushat e përvojës materialeqë varen nga analiza dhe zbërdhimi i përkapjeve shqisore, ashtuedhe fusha e përvojës mistike drejtpërdrejt varet nga zbërthimidhe analiza e dijes sonë për Zotin. Të qënit e përvojës mistike edrejtpërdrejtë d.t.th. ta njohim dhe ta ndjejmë Zotin ashtu siç injohim ose i ndjejmë objektet e tjera. 13Atëherë mund të themi se tema e Tesavvufit në parim nuk ështëe huaj për këtë objekt studimi dhe për analizën dhe komentin etë dhënave që vijnë nga ky objekt. Stërvitja kupimore (Rijadat)dhe Përpjekja (Muxhahede) kanë për qëllim që nëpërmjetpastrimit shpirtëror të nxjerrin në shesh të vërtetat primordiale tërrugës së pastrimit njerëzor. Rruga e pastrimit është prezentimnë transcendentalen dhe shteg i njohjes, ndërsa njohja mund tëarrihet me dije, vepër, devotshmëri dhe ecje në shtigjet e gnozëssufike. 14Njëlloj si gjatë përkapjes së një lënde nëpërmjet shqisave osegjatë analizës dhe zbërthimit të këtyre përkapjeve nëpërmjetarsyes, ne, të gjitha aftësitë tona lëndore dhe mendore ivatërzojmë në atë çështje, ashtu edhe në tesavvuf, për përgatitjene zemrës si qendër e dijes universale që të pranojë njohjen,nevojitet që atë ta pastrojmë nga preokupimet dhe obsesionettjera. Që zemra të vatërzohet rreth përkapjeve kuptimore, duhettë pastrohet dhe tërë kujdesin ta ketë të përqëndruar në Zotin.Parimi i tretë është ngritja e dualitetit të subjektit dhe objektit,gjegjësisht përjetimi i momentit të asocimit intim me UninTjetër të vetëm, i cili është transcendental, mbizotërues dhe i cilie largon individualitetin privat të lëndës së përvojës. 15 Dija epërvojës mistike është vizion unifikues. Çdo gjë është Një. Dhe131415Serraxh, Ebu Nasr Tusi, El-Luma, f. 29; Ikbal, Muhammad, TheReconstruction of Religious Thought in Islam, f. 18; ose përkthimi i kësajvepre në boshnjakisht, Obnova Vjerske Misli u Islamu, përkth. MehmedArap~i}, f. 24.Sunar Cavit, Mistisizmin Ana Hatlari, f. 112.Ikbal, Muhammad, po aty, f. 18. Përkthimi f. 25..