KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

150 Kllapia e Tesavufitana e Ibrahim Ummi Sinanit (v.976/1568). 443 Teqeja e parësinanijje është themeluar nga ana e Kutub Shejh Musait ngaHorosani 444 në fillim të shekullit XVII. Kutub Musa Efendiuështë murid i Dervish Efendiut të Shkodrës, Dervish Efendiuështë murid i postnishinit të teqesë Bukagili të Shkupit, ShejhHasan b. Mehmedit (v.1562); Shejh Hasani është murid i ShejhVeli Dedeut, shejhut të Teqesë së Vardarit në Shkup, ndërsa ky ifundit është murid i halifes së Ummi Sinanit dhe themeluesit tëTeqesë Sinanijje në Ejup të Stambollit, Shejh Nasuh Efendiut(v.976/1568). 445 Pas Shejh Musait në post në këtë teqe janë ulur:Shejh Hasani, Shejh Mahmudi, Shejh Muhammedi, Shejh AkibOmeri, Shejh Ismaili, Shejh Mustafai, Shejh Abdulfettahu,443444445Haririzadeja në Tibjan thotë se Ummi Sinani ka lindur në Bursë,Tibjanu’l-Vesail, II, 142; ndërsa Bursali Mehmed Tahiri përmend edhenjë përcjellje se Ummi Sinani ka lindur në Prizren, Osmanli Muellifleri,I, 20.Në mesin e dervishëve ka mjaft gojëdhëna hagjiografike (menkibe) nëlidhje me jetën dhe veprën e Kutub Shejh Musës. Në njërën prej tyrethuhet: “Tre shejhë të çmuar të Arabisë janë nisur ta vizitojnë Prizrenindhe posaçërisht Kutub Shejh Musën. Kur i janë afruar Prizrenit, njëri prejtyre ka thënë në vete se do të ishte shumë mirë në qoftë se kur tëmbërrijmë në konak te shejhu të ketë groshë me pastërmë. I dyti kadëshiruar në vete të ketë bukë të ngrohtë, ndërsa i treti rrush. Shejh Musaka qenë duke ndenjur në postin e tij dhe i ka lexuar mendimet e tyre, kathirrë oxhakçiun e vet dhe i ka thënë që për darkë të përgatisë groshë mepastërmë, të shkojë te bukëpjekësi dhe t’i thotë të nxjerrë bukë të ngrohtapër darkë dhe në fund i ka thënë që të shkojë në vreshtë dhe të marrërrush. Oxhakçiu i ka bërë të gjitha këto, mirëpo meqë ka qenë dimër, kamenduar se si do të gjejë rrush në vreshtë. Që mos ta thyejë fjalën eShejhut, ka shkuar në vreshtë dhe ka vërejtur se çdo rrënjë ka qenëpërplot me rrush. Ka marrë pak dhe është kthyer. Kur kanë ardhurmysafirët, Shejh Musa u ka thënë: “Është e logjikshme të kërkohet bukëdhe groshë, mirëpo ç’të çoi të kërkosh rrush në këtë stinë të dimrit”.Ditën e nesërme oxhakçiu përsëri ka shkuar për të mbledhur rrush,mirëpo aty s’ka gjetur gjë. Është kthyer dhe e ka pyetur Shejhun se çkaka ndodhur me rrushin, e ai i është përgjigjur: “Çdo ditë nuk është dje”.Menkibe të ngjashme ka edhe për shejhët e tjerë të mëdhenj në botënislame. Një menkibe e ngjashme tregohet edhe për Aziz MahmudHudajiun, themeluesin e Tarikatit Xhelveti. Shih: Yilmaz, H. Kamil, AzizMahmud Hudayi, Hayati, Eserleri, Tarikati, Stamboll 1990, f. 79-80.Clayer, Nathali, po aty, pjesa e shtojcave.