KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

146 Kllapia e TesavufitMuslihuddinit të Uzhices. Teqeja e Blagajit një herë ështërindërtuar nga Omer Pasha Latasi në vitin 1851, kurse për sëdyti në vitin 1952 nga ana e Entit për Mbrojtjen e MonumenteveKulturore të Bosnjës. 427 Ekzistojnë supozime se në këtë teqeështë varri i Sari Salltëkut. 428Përveç Teqesë së Blagajit në Hercegovinë si teqe halvetianekanë vepruar edhe teqetë e Konjicit (Belgradçik) dhe Pruscit(Akhisar). 429Tarikati Halveti ka qenë mjaftë aktiv dhe i përhapur edhe nëSerbi, dhe atë sidomos në shekullin XVIII. TrekëndëshiBeograd-Çaçak-Uzhice si rezultat i ndërtesave dhe arkitekturësfetare në to, ka marrë trajtën e qyteteve orientale. Në të gjithakëto vise ka patur edhe teqe, mirëpo në këtë periudhë qendër eTesavvufit e në veçanti e Tarikatit Halveti ka qenë Uzhica.Numri i madh i shejhëve të qyteteve dhe krahinave përreth kanëqenë nga Uzhica. 430Teqeja Halvetiane-Xhemalijje e Uzhices është lidhur përqendrën në Stamboll nëpërmjet Bali Efendiut nga Sofja(v.960/1553) dhe halifeve të tij. Bali Efendiu i Sofjes ka qenëhalife i shejhut të njohur halveti të Stambollit, Kasim Çelebiut(924/1518). Pasi që ka vepruar si shejh një kohë të caktuar nëTeqenë e Semerxhi Ibrahim Efendiut në Stamboll, Bali Efendiuka shkuar në Sofje dhe deri në vdekje e ka thirrë popullatën eviseve të ndryshme ballkanike në Islam. Bali Efendiu i Sofjes ika shkruar një koment të bukur veprës “Fususu’l-Hikem” të IbnArabiut. 431Postnishini i Teqesë Halvetiane të Uzhices sejr-i sulukin e kaplotësuar pranë halifit të Bali Efendiut Kurt Mehmed Efendiut 432427428429430431432Bejti}, Alija, Spomenici Osmanlijske arhitektureu Bosni i Hercegovini, në “Prilozi Orijentalne Filologije”, III-IV, Sarajevë 1953, f. 297.Okiç, Tayyib, Sari saltik’a Ait Bir Fetva, AUIFD (1952), I, 52.^ehaji}, po aty, f. 98, 101.Musi}, Omer, “Tre}a Poslanica [ejha Muhammeda izU`ica”, në “Prilozi”, VIII-IX, Sarajevë 1958, f. 13; Clayer, Nathalie,po aty, f. 186.Husein Vassaf, Sefine, III, 227.Bursali, Osmanli Muellifleri, I, 145.