KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

144 Kllapia e TesavufitNdryshimi i dytë me rëndësi i cili ka ndodhur në këtë teqe ështëshndërrimi i saj në Medrese. Pas vitit 1860 në ndërtesën e teqesënë vend të dervishëve kanë filluar të banojnë nxënësit emedresesë. Raste të ngjashme të shndërrimit të teqeve nëmedrese do të hasen edhe në vise të tjera të Ballkanit. Mirëpoedhe pse teqeja është shndërruar në medrese, në të nuk ështëndërprerë tradita intelektuale sufike, gjegjësisht, është bërëzikër, janë lexuar veprat sufike si “Mesnevija” e Mevlanës dhe“Fususu’l-Hikemi” i Ibn Arebiut. 419Personat që kanë qenë të angazhuar si shejhë në këtë teqe nëshekujt XVIII dhe XIX janë: Shejh Muhammedi, biri i Ahmedit(v.1731), Shejh Sabiti, biri i Muhammedit (v.1765), Ahmedi,biri i Mustafasë (v.1812), Mehmed Velihoxhiçi i quajtur Razi(v.1786), Muhammedi, biri i Ahmedit (v.1852), DervishHashimi (v.1864) Muhammed Haxhijamakoviçi (v.1878), ShejhArif Kurdiu (v.1890). 420Teqeja e dytë halvetiane me rëndësi në Sarajevë është Teqeja eShejh Ibrahim Bistrigiut. Ajo është ndërtuar nga ana e ShejhIbrahim Bistrigiut, 421 i cili ka qenë murid i Teqesë së famshmehalvetiane të Uzhices, gjegjësisht Shejh Muslihuddinit. Kjo teqe419420421Ballkan. Kalimi i Teqesë Halvetiane të Gazi Husref Beut në duart eshejhëve Nakshibendi mund të ketë ndodhur për shkak se nuk ështëgjetur shejh halveti i cili i ka plotësuar kushtet e kërkuara mevakufnamen e Gazi Husref Beut.Leximi dhe sqarimi i njërës prej veprave më të vështira të letërsisëklasike islame, Fususl-Hikem të shkruar nga doajeni i Tesavvufit islam,Muhjuddin ibn Arabiu, ka qenë traditë edhe e viseve tona. Në Bosnjësqarime të Fususit kanë dhënë dr. Shakir Sikiriçi, Shejh Haxhi Husni ef.Numanagiçi, ndërsa dijetari dhe poeti me emër i Shkupit në gjysmën eparë të shekullit XX, Fettah ef. Raufi, ka bërë krahasime të Fususit meveprat filozofike të kohës. Shih: Had`ibajri}, Fejzullah,“Tesavvufsko-tarikatska Poema AbdullahaBo{njaka”, në “Anali Gazi Husrevbegove Biblioteke”, II-III, Sarajevë1974, f. 31; Popoviç, Alexandre, “L’heritage Spirituel D’ibn Arabi DansLes Balkans D’hier et D’aujordhui”, Les Dervishes Balkaniques Hier etAujourd’hui, f. 319.^ehaji}, D`., po aty, f. 87-88.Për jetën dhe veprën e tij shih: Mehmet Surejja, Sicill-i Osmani YahudTezkire-i Mesahir-i Osmaniyye, (përg. Abdu’l-Kadir Yuvali, MustafaKeskin), Stamboll 1995, I, 10.