KLLAPIA E TESAVVUFIT - El-Hikmeh

142 Kllapia e Tesavufitkulturën dhe qytetërimin e tyre, kanë mjaft elemente të këtijtarikati.Teqetë e para halvetiane në Bosnjë i hasim pas shekullit XVI.Teqeja e parë halvetiane në Bosnjë është ndërtuar nga ana eushtarakut dhe administratorit boshnjak me emër në ShtetinOsman, Gazi Husref Beut, 414 brenda viteve 1520-1530.Kjo teqe sot nuk ekziston dhe në bazë të një plani të prezentuarnga Çiro Truhelka ka qenë ndërtesë këndrejte, e ngushtë dhe egjatë, me kopsht të gjatë e të ngushtë. Në të dy anët e kopshtit kapatur nga shtatë dhoma të vogla në të cilat kanë banuar nga dydervishë. 415 Në Vakufnamen e shkruar nga vetë Gazi HusrefBeu kërkohet që në këtë teqe për shejh të vendoset një shejh iTarikatit Halveti i cili do të jetë i sinqertë, me sjellje të mirë,bujar, takva, i veshur me rroba të devotshmërisë, i përqëndruarnë rrugën e Sheriatit, që do të ecë në rrugën e evlijave, do të ketëkujdes në urdhrat dhe ndalesat e Sheriatit, do t’i urdhërojëdervishët të falin namaz me xhemaat, të lexojnë Kur’an, tëngadhënjejnë mbi pëshpëritjet e nefsit dhe të jenë me sjellje dhemoral të mirë. 416414415416Gazi Husref Beu ka lindur në vitin 1480. Tetëmbëdhjetë vjet ka qenëSanxhakbej i Bosnjës dhe ka ndihmuar mjaft në çlirimin e vendevepërreth dhe përfshirjen e tyre në kufijtë e Shtetit Osman. Krahasaktiviteteve të bujshme në fushën ushtarake Gazi Husref Beu ka ndërtuaredhe një numër të madh të objekteve fetare, tregtare dhe kulturore në dhepërreth Sarajevës. Kompleksi i ndërtuar nga ai në qendër të Sarajevësështë bërë simbol i këtij qyteti dhe me ndërtesat e tij ka ndihmuar nëzhvillimin e shumanshëm të Sarajevës. Gazi Husref Beu ka vdekur më23 Safer 948/18 qershor 541 në Sarajevë dhe është varrosur në tyrben tëcilën më parë e ka ndërtuar vetë brenda xhamisë së tij. Shih: Ba{agi},S., Gazi Husrevbeg, Sarajevë 1908; Truhelka, ]iro,Gazi Husrevbeg, njegov `ivot i njegovo doba,Sarajevë 1912; Spomenica Gazi Husrevbegove 400godi{njice, Sarajevë 1932; Okiç, Tayyib, “Gazi Husrev Bey”,EID, XII, 453-454.Truhelka, ]iro, po aty, f. 176-78.Spaho, Fehim, Prevod Gazi Husrevbegove Vakufname iz 1531 godine,“Spomenica”, f. 18-19; Clayer Nathalie, Mystiques Etat & Societe, LesHalvetis dans l’aire balkanique de la fin du XVe siecle a nous jours, f.97.