pdf,1500KB - Tehnološko-metalurški fakultet - Univerzitet u Beogradu

42 НАСТАВНО НАУЧНО ВЕЋЕ, 17.03.2011.smeštenih u samom centru Beograda. Tokom ispitivanog perioda 2002-2006. godine,koncentracije As i V u listovima imale su trend porasta. Generalno, za Cd nije dokazano postojanjeakumulacije, osim za 2005. godinu. Iako je koncentracija As i V, odnosno sezonska akumulacijabila uglavnom veća u listovima divljeg kestena nego u listovima lipe, obe vrste se mogu koristitikao bioindikatori prisustva ovih elemenata, kao i za Cd u uslovima njegove visoke koncentracije uvazduhu. Analizom rezultata dobijenih u okviru ispitivanja i poređenjem sa relevantnim podacimaiz literature zaključeno je da praćeni elementi (arsen, vanadijum i kadmijum) delom potiču izatmosfere. Poređenjem koncentracija ispitivanih elemenata u listovima lipe i kestena uzorkovanihu Beogradu sa koncentracijama ovih elemenata u takozvanoj referentnoj biljci (“reference plant”)zaključeno je da je sadržaj vanadijuma u uzorcima iz aprila bio niži u odnosu na njegov sadržaj ureferentnoj biljci, za razliku od listova uzorkovanih u septembru, u kojima se uočava porastsadržaja vanadijuma iznad referentne vrednosti. Koncentracija arsena je u većini uzoraka bilaiznad referentne vrednosti, što ukazuje na kontinualno prisustvo ovog elementa u atmosferi uispitivanom periodu. Sadržaj kadmijuma je bio viši u odnosu na referentnu vrednost na svimlokacijama 2002. godine. Izutno visoka koncentracija kadmijuma izmerena je u maju 2005. godine(pet puta viša od referentne vrednosti), dok je u septembru iste godine bila čak 30 puta viša uodnosu na referentnu vrednost.U poslednjem poglavlju dati su zaključci do kojih se došlo tokom istraživanja. Na osnovurezultata ispitivanja, zaključeno je da je saobraćaj (izduvni gasovi automobila i trenje metalnihdelova) najznačajniji izvor ispitivanih elemenata u atmosferi. Sezonska akumulacija vanadijuma,kadmijuma i arsena u listovima ispitivanih vrsta može varirati tokom godina, tako da se primenaodređene biljne vrste kao biomonitora može preporučiti tek nakon višegodišnjeg ispitivanjasezonske akumulacije tih elemenata. Veću pravilnost u sezonskoj akumulaciji ispitivanih teškihmetala pokazali su listovi divljeg kestena, tako da se može smatrati boljom biomonitorskomvrstom od lipe.Objavljeni naučni radovi i saopštenja proizašli iz magistarskog radaRad objavljen u međunarodnom časopisu (M23)1. K. M. Šućur, M. P. Aničić, M. N. Tomašević, D. Z. Antanasijević, A. A. Perić-Grujić i M. Đ.Ristić, Urban Decidious Tree Leaves as Biomonitors of Trace Element (As, V, and Cd)Atmospheric Pollution in Belgrade, Serbia, Journal of Serbian Chemical Society, 75 (10) 1453-1461 (2010) ISSN 0352-5139 IF za 2009. godinu 0,611Rad saopšten na skupu nacionalnog značaja štampan u izvodu (M64)1. K. M. Šućur, M. P. Aničić, M. N. Tomašević, D. Z. Antanasijević, A. A. Perić-Grujić i M. Đ.Ristić, Ispitivanje zagađenosti vazduha elementima u tragovima (As, V i Cd) primenom listovalistopadnog drveća, kestena i lipe, XLVIII Savetovanje srpskog hemijskog društva, Program ikratki izvodi radova, str. 92, Novi Sad, 2010.Međunarodni naučno-istraživački projekti:Projekat Trening za ekološki svesnu Srbiju - TREK, ugovor br. 404-02-127/6/07-01