Wojciech J. Cynarski W kierunku antropologii integralnej ...

This copy is for personal use only - distribution prohibited - This copy is for personal use only - distribution prohibitedciekawostki w ramach „teorii sportów walki‟ wydaje się być dużym nieporozumieniem.Kulturowe, duchowe (sakralne, moralne i świadomościowe) i semiotyczne wymiary dalekowschodnichsztuk walki uwzględnić może jedynie humanistyczna teoria sztuk walki, oparta naparadygmacie systemowego pojmowania rzeczywistości, powiązana z bardziej ogólną teoriąantropologiczną. Humanistyczna antropologia dalekowschodnich sztuk walki zawiera więcujęcia – społeczne (socjologia sztuk walki i socjologia w teorii sztuk walki), psychologiczne,religioznawcze i kulturowe, filozoficzne – zagadnienia (fenomenu) sztuk walki. W ramachujęcia kulturowego sformułowana została zasada „wpływu wtórnego‟ – kulturowego [Cynarski2000 a], w jej ujęciu filozoficznym zasady drogi duchowego postępu [Cynarski 2000 c], a napsychofizycznym pograniczu teorii treningu – hipoteza „ontogenetycznego efektu superkompensacji‟.W perspektywie antropologii kulturowej indonezyjskie tradycje sztuki walki badałaH. Cordes [Cordes 1992], podobnie współpracownicy M. Eliade‟go – uwzględniający ponadtouwarunkowania magiczne i religijne [Eliade 1987; Maliszewski 1996; por.: Cynarski 2000 h].Pierwszą próbą kulturologicznego i systemowego ujęcia teorii dalekowschodnich sztuk walkibyła książka Sztuki walki budō w kulturze Zachodu, powstała przy współudziale J. Kosiewicza[Cynarski 2000 a; por.: Cieszkowski, Bujak 2000; Kosiewicz 2001]. Trudno przecenić wartośćbliskiej dla teorii sztuk walki – teorii sportów walki – budowanej na gruncie teorii sportu przezE. Jaskólskiego, S. Sterkowicza, Z. Bujaka, R. M. Kalinę i innych, a także analizyfilozoficzno-kulturowe S. Tokarskiego. Wielką wartość stanowi tutaj praca historyków sztukwalki, takich jak D. F. Draeger i R. Habersetzer, a także encyklopedystów, kompletującychfakty. Fenomen sztuk walki wymaga naukowej penetracji od strony takich dyscyplin, jak:filozofia, socjologia, psychologia, teologia i religioznawstwo, kulturologia, historia,pedagogika, nauki medyczne i nauki o kulturze fizycznej (teoria treningu i inne). Przedewszystkim jednak, jako że sztuki walki zostały stworzone i uprawiane są przez człowieka i dlaczłowieka, wspólną platformę badań tworzyć powinna szeroko (systemowo) pojęta teoriaantropologiczna.Przykład militarnej i duchowej kultury bushiAmerykański badacz kultur wojowników Draeger wskazuje, że etos wojowników pojawiasię w najwcześniejszych utworach japońskiej literatury – od pochodzącej z VIII wieku Kojiki(Księdze dawnych wydarzeń) poczynając [por.: Kotański 1986]. Pisarze żyjący w czasachrozkwitu kultury bushi – klasy japońskich wojowników – często idealizowali rycerski etosi tradycję. Głosili pochwałę takich cech wzoru wojownika, jak: lojalność, honor, odwaga,posłuszeństwo, zaufanie, poświęcenie, pogarda dla wynagrodzenia za pełnioną służbę. Emocjonalnespojrzenie starojapońskich pisarzy i poetów spowodowało, że historyczne kronikiwypełnione są ilustracjami godnych podziwu cech charakteru. W starych tekstach występujeteż wiele zawiłych filozoficznych spekulacji i ezoteryzmu, których lepiej uniknąć dla bardziejwyrazistej interpretacji klasycznej kultury wojowników [por.: Otake 1977-1978]. Poznaniebujutsu, czyli sztuk walki, wymaga zwłaszcza analiz poziomu uzbrojenia i stosowanych metod(treningu i zastosowania) walki wręcz i władania bronią [Draeger 1997, s. 12 i n.].Bushi to japoński rycerz, szlachcic i wojownik, albo też „bushi jest ogólnym pojęciem dlajapońskiego wojownika” [Draeger 1997, s. 16]. Kultura bushi rozwinęła się w Japonii główniena bazie religii i filozofii zen [Eliade 1987, s. 228], w ścisłym związku z niepisanymkodeksem bushidō – moralnej drogi samuraja, który to zbiór reguł stanowił społeczny kodeksaksjonormatywny i podstawowy kanon edukacyjny [Nitobe 1904]. Kulturowa, a zwłaszczafilozoficzna i religijna przestrzeń kontekstualna (jako sfera wartości) została przez autoraopisana szerzej w innych opracowaniach [Cynarski 1999, 2000 a, l, m]. Dla antropologii sztukwalki ważna jest w tym miejscu konkluzja, że niemożliwa jest całościowa interpretacja tejdziedziny aktywności twórczej bez uwzględniania aksjologii i wymiaru duchowego sztukwalki.Electronic PDF security powered by Committee of Scientific Research, Stowarzyszenie Idokan Polska ®, Poland123