Staða fiskeldis á Íslandi, framtíðaráform og stefnumótun ...

Landssamband fiskeldisstöðvaöðru verkefninu á að þróa aðferðir við geldingu enhitt gengur út á að nota lýsingu til að hindra kynþroska.Í fimm verkefnum er tekið fyrir þættir semhafa áhrif á vöxt þorsks og verið er að skoða kjöreldisferla.Innan heilbrigðismála eru stundaðarrannsóknir á bráðasvari hjá þorski (ónæmiskerfi)og vetrarsári. Í öðrum verkefnum er m.a. tekið fyriratferli þorsks, afföll og fóðurtíðni. Matfiskeldi áþorski er stundað í sjókvíum og er því þekking áumhverfisaðstæðum mikilvægar. Tvö verkefni erustarfrækt en þar eru teknar fyrir rannsóknir ábrennimarglyttu og lagnaðarís í fjörðum. Eitt verkefnier um hönnun eldiskvía fyrir íslenskar aðstæður(viðauki 2).FramtíðarsýnGert er ráð fyrir að aleldi á þorski verði á tilraunarstigiárin 2010-2013 og framleiðslan um 500 tonná ári. Stóru sjávarútvegsfyrirtækin munu áframleiða þróun þorskeldis á Íslandi og líta á eldið semþróunarverkefni til að meta arðsemi þess, byggjaupp þekkingu og vinna að kynbótum á eldisþorski.Enn á eftir að þróa bóluefni, draga úr tjóni vegnakynþroska og auka almenna þekkingu á sjúkdómum.Eftir því sem meiri framfarir verða í kynbótum áþorski mun framleiðslan aukast. Fyrsta kynslóð afkynbættum þorski er í sjókvíum, önnur kynslóðmun fara í kvíar árin 2010-2011 og þriðja kynslóðárin 2012-2013. Ef þriðja kynslóð af eldisþorskiskilar umtalsverðum kynbótaframförum má geraráð fyrir uppskölun en framleiðslan fari ekki aðaukast verulega fyrr en eftir 2015. Á árinu 2015 eráætlað að framleiðslan úr aleldi nemi tæpum 1.500tonnum. Áframeldi mun líklega halda þorskeldigangandi þar til aleldi verður hagkvæmt. Framleiðslumagnmun þó ekki aukast mikið frá því semnú er og verður í mesta lagi tæp 1.500 tonn, nematil komi aukinn kvóti. Framleiðsla úr aleldi ogáframeldi mun aukast hægt á næstu árum og er þvíspáð að hún geti numið um 2.500 tonnum árið2015.Tafla 2.2. Yfirlit yfir starfandi R&Þ verkefni íþorskeldi (viðauki 2).2006-2010 Kynbætur á þorski og seiðaeldi2002-2015 Þorskeldiskvótaverkefnið2006-2010 Vöktun hringormafjölda í þorski íáframeldi2008-2011 Induction of triploidy by pressure shockon Atlantic cod (Gadus morhua L.)2008-2010 Þróun iðnaðarvædds þorskeldis: Stjórnvaxtar og kynþroska með háþróuðumljósabúnaði2008-2010 Áhrif þorskeldis á villta stofna:samkeppni um svæði og fæðu2008-2011 SALCOD: Áhrif seltu á vaxtarhraða,fóðurnýtingu og líffræði þorsks (Gadusmorhua)2009-2011 Kjöreldisferlar í lirfueldi á þorski2009-2011 Vaxtargeta eldisþorsks2009-2011 Bestun á útsetningarstærð ogútsetningartíma þorskseiða í kvíar2009-2011 Áhrif fóðrunartíðni og þéttleika á ungþorskseiði2008-2009 Afföll á þorski2009-2001 Lengi býr að fyrstu gerð (TOPCOD)2005-2011 Rannsóknir á bráðasvari og fyrstu stigumsýkingar í þorski2004-2010 Einangrun kuldakærs ensíms og þróun ábóluefni gegn roðsárum af völdumbakteríunnar Moritella viscosa2.4 LúðaKlak og seiðaeldiFiskey er eina fyrirtæki hér á landi með framleiðsluá lúðuseiðum og er leiðandi í framleiðslu lúðuseiðaí heiminum. Fyrirtækið er með klakfiskeldisstöð áDalvík og seiðaeldi á Hjalteyri í Eyjafirði. Byrjaðvar að safna villtri lúðu fyrir árið 1990 og eru afkomendurþessa fiska uppistaðan í klakfiskastofninum.Með því að stjórna hrygningartíma klakfisksinsmeð ljóslotu hafa verið þrjár hrygningar áári hjá Fiskey ehf. allt frá árinu 1994. Hver hrygningarlotastendur yfir í nokkrar vikur í senn og erþví aðgangur að hrognum stóran hluta ársins.Ferlið frá klaki að 5 g seiði tekur um sex mánuði(mynd 2.9). Kynbætur á lúðu hjá Fiskey hófustárið 1998 og framleiddar voru um 20 fjölskyldur ísamstarfi við Stofnfisk.MatfiskeldiFramleiðsla á eldislúðu náði hámarki árið 2006 um140 tonn en var aðeins um 20 tonn 2008 (mynd2.10). Matfiskeldi á lúðu er nú stundað í strandeldisstöðSilfurstjörnunnar í Öxarfirði. Silfurstjarnanfær 10-30 g lúðuseiði frá Fiskey þrisvar sinnumár ári og tekur það síðan 3-4 ár að ná lúðunni uppMynd 2.9. Einfölduð mynd af eldisferli á lúðu.9