Kushtet e Jetesës dhe Pabarazia në Shqipëri - INSTAT

Përshkrimi i Varfërisë në Shqipëripabarazisë, kemi ndërtuar edhe një matjetjetër të pabarazisë, e cila zbatohet në analizate këtij punimi. Është llogaritur një tregues, qëkrahason 20 për qind të pjesës së varfër tëpopullsisë dhe 20 për qind të pjesës së pasur,bazuar në konsumin e plotë të përgjithshëm.1.2 Përshkrimi i të dhënave:MMSJ dhe RegjistrimiKy studim është kryer duke u mbështetur nëdy grupe kryesore të dhënash. Së pari në tëdhënat e anketës “Mbikëqyrja dhe Matja eStandardit të Jetesës” të vitit 2002 dhe nëRegjistrimin e popullsisë dhe banesave të vitit2001. Të dyja këto grupe të dhënash na janëvënë në dispozicion nga Instituti i Statistikës iShqipërisë. Vrojtimi është në trajtë paneli (ivazhdueshem për disa periudha) dhe punimiynë ka shfrytëzuar të dhënat e etapës së parë.Synimi kryesor i vrojtimit ka qenë të matejvarfëria në fshat dhe niveli i pabarazive.Mendimi për të kryer një vrojtim në trajtë panelisynonte gjithashtu në mbikëqyrjen endryshimeve në nivelin e në modelet evarfërisë në Shqipëri. MMSJ-ja është kryer nënivelin e ekonomisë shtëpiake dhe kagrumbulluar të dhëna si për nivelin e individit,edhe të ekonomisë shtëpiake. Informacioni igrumbulluar përfshin të ardhurat, konsumin,gjendjen shëndetësore dhe shfrytëzimin eshërbimeve shëndetësore, nivelin e arsimimitdhe shfrytëzimin e tij, karakteristikatdemografike të popullsisë, si lindshmërinë,shëndetin riprodhues dhe migrimin,punësimin e veprimtaritë, si dhe mjaft aspektetë tjera të jetës së përditshme.Vrojtimit i janë nënshtruar 3600 ekonomishtëpiake, me gjithsej 16.521 individë. Vrojtimiështë shtrirë në një hapësirë të gjerë dukepërfshirë katër ndarje të mëdha të vendit:verilindjen, pjesën qendrore, jugperëndimindhe Tiranën. Shtresat pasqyrojnë nivelet endryshme të zhvillimit në vend, mjedisin agroekologjik(Banka Botërore dhe INSTAT-i,2003), dallimet ndërmjet fshatit dhe qytetit dhediferencat e shëndetit e të vdekshmërisë sëpopullsisë (Gjonça A. dhe Bobak, B. 1997).Burimi i dytë për informacionin për këtë punimështë Regjistrimi i popullsisë dhe i banesavetë Shqipërisë, i kryer nga INSTAT-i më 2001.Të dhënat e regjistrimit janë shfrytëzuar për tëanalizuar kushtet e strehimit e të banimit, siedhe arsimin.1.3 Historiku i varfërisë e ipabarazisë në Shqipëri: paradhe pas vitit 1990Para rrëzimit të regjimit komunist Shqipëriaka qenë shumë e njohur jo thjesht përpolitikën e ngurtë të qeverisjes dhe përqëndrimin izolues ndaj botës së jashtme, pordhe për emërtimin e saj se kishte një shoqëriegalitare, ku barazia ishte parimi kryesor ipolitikës së shtetit. Kur komunistët morënpushtetin, niveli i varfërisë dhe kushtetekonomike - shoqërore të popullsisë ishin nëgjendje të mjerueshme. Uria ishte e përhapurgjithandej, nga sëmundjet ngjitëse vdisninpothuaj 140 foshnja për një mijë lindje,tuberkulozi dhe malaria e kishin mbërthyervendin, një pjesë e madhe e popullsisë jetonteose në shtëpi të pabanueshme ose nukkishin fare banesë. Prandaj shtetit të rikomunist i dilnin përpara dy problemekryesore: të jepnin zgjidhje të menjëhershmepër gjendjen dhe të punonin për përmirësimine gjendjes ekonomike-shoqërore në afat tëgjatë. Që prej vitit 1990 Shqipëria ka pësuarndryshime të ndjeshme politike e shoqërore.Janë vënë në jetë shumë reforma tërëndësishme, si liberalizimi i çmimeve e itregtisë, privatizimi i ndërmarrjeve në pronësishtetërore dhe privatizimi i sektorëvestrategjikë, zhvillimi i sektorit privat, si dhe8 REGJISTRIMI I POPULLSISË DHE I BANESAVE 2001