Kushtet e Jetesës dhe Pabarazia në Shqipëri - INSTAT

Kushtet e Jetesës dhe Pabarazia në Shqipëri - INSTAT Kushtet e Jetesës dhe Pabarazia në Shqipëri - INSTAT

instat.gov.al
from instat.gov.al More from this publisher
11.07.2015 Views

Kushtet e Banimit dhe Pabaraziaqind (sipas Regjistrimit 40,3 për qind); me70-99 metra katrorë është 10,2 për qind (8,7për qind të Regjistrimit). Gjendja higjienikesanitare banesa është e rëndë. Vetëm 63,9për qind të të gjitha banesave i ka WCbrenda ndërtesës. Kurse 35,9 për qind e tyrei ka WC jashtë shtëpisë.Dallimet fshat - qytet dhe dallimet rajonale strehimFamiljet më të varfra jetoj banesa më tëvogla me 18,5 për qind të popullsisë së varfërqë jeton banesa me më pak se 40 m 2 ,krahasuar me 11,7 për qind të popullsisë jotë varfër, që jeton të njëjtën sipërfaqebanimi. Nga ana tjetër, vetëm 8,5 për qind e tëvarfërve jetoj kushte strehimi me mëshumë se 100 m 2 , kurse 18 për qind e jo tëvarfërve jetoj hapësirë të njëjtë.Është interesante të vihet dukje, senjerëzit e rajoneve që ja më të pasura, siTirana, jetoj banesa që ja me kushtemë të mira sesa zonat e tjera. Kështu,29,8 për qind e njerëzve që banoj Tirajetoj banesa, të cilat quhen me kushteshumë të mira, krahasuar me vetëm 5,4 përqind të njerëzve Verilindje, që jetoj kushte të ngjashme. E kundërta është evërtetë për rajonet e tjera, ku kushtet ebanesave ja të papërshtatshme përbanim. Kështu, 23,2 për qind e popullsisëFigure 4.1-1. Shpërndarja e familjeve sipas nivelit të varfërisëdhe hapësirës së banimitmë shumë se100metra katrorë70 - 99metra katrorë40 - 69metra katrorëmë pak se 40metra katrorëTë varfraJo të varfra0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 % rajonin më të varfër verilindor jetoj banesa me kushte të papërshtatshme,krahasur me vetëm 8,3 për qind Tiradhe 9,2 për qind rajonin qendror.Pabarazia standardin e jetesëspasqyrohet edhe kushtet e jetesës brendazonave rurale e urbane. Kështu, 90,4 për qinde zonave urbane i ka WC brenda shtëpisë,krahasuar me vetëm 41,6 për qind zonatrurale. 44,3 për qind e shtëpive zonatrurale ka një WC jashtë pa tubacione,krahasuar me vetëm 2,8 për qind zonaturbane. Gjendja është pak a shumë e njëjtë,kur bëhen krahasime sipas rajoneve.Kështu, Tira, njësoj si zonat urbane,93,7 për qind e banesave ka WC brenda,krahasuar me vetëm 46,9 për qind të rajonitverilindor më të varfër. Në Tira vetëm 1,5për qind e banesave ka WC përjashta patubacione, krahasuar me 45,1 për qind rajonin verilindor dhe me 27 për qind rajonin qendror.4.2 Ekzistenca e shërbimet bazëdhe sigurimi i tyre familjeAnaliza e të dhënave për mundësi esigurimit të shërbimeve të ndryshmembështet dëshmi, se ndërsa varfëria, ematur sipas të ardhurave është e lartë Shqipëri, gjendja e varfërisë sipas mundësisëtë sigurimit të shërbimeve është edhe më elartë. Infrastruktura e shërbimeve të veçanta,si furnizimi me ujë dhe energji elektrike, e poashtu higjiena e ngrohja ja gjendjekritike. Përveçse nuk ja gjendje tëpërballoj nevojat sipas të ardhurave, njëpjesë e madhe e shqiptarëve gjithashtu nuk ika shërbimet bazë, ndërsa kjo e shtonthellimin e pabarazive vend.Ndërkohë që disa pjesë të vendit, si zonat urbanee veçanti Tirana, ka treguar shenja42 REGJISTRIMI I POPULLSISË DHE I BANESAVE 2001

kapitullikatërpërmirësimi infrastrukturën e shërbimevetë veçanta, hendeku i pabarazisë kundrejtpjesës tjetër të vendit është zgjeruar. Kjopabarazi pasqyrohet gjithashtu mes grupevetë ndryshme të popullsisë, duke qe përsëritë varfrit që e vuaj më shumë.Furnizimi me ujëFurnizimi me ujë kurdoherë ka qe problem Shqipëri, por gjendja është edhe më erëndë kohën e sotme. Kjo vjen jo thjesht sipasojë e shtimit të kërkesës për konsumin eujit, por edhe si pasojë e mungesës së gjatëtë investimeve infrastrukturën e furnizimitme ujë gjatë periudhës komuniste e deri ditët e sotme. Vetëm 53,1 për qind epopullsisë shqiptare ka ujë të rrjedhshëmbrenda banesës dhe rreth 16 për qind kaujë të rrjedhshëm jashtë shtëpive. Përqindjae popullsisë që nuk ka ujë të rrjedhshëmjashtë banesës është ende shumë e lartë,deri 30 për qind.Kjo mungesë investimesh dhe administrimi ikeq i burimeve ekzistuese ka krijuar njëgjendje të tillë, të cilën shumë zona të venditvuaj nga mungesa e madhe për ujë. Vetëm47,3 për qind e popullsisë ka ujë tëvazhdueshëm gjatë ditës. Pjesa tjetër epopullsisë ka mesatarsisht vetëm 6 orë ujë ditë. Si gjithnjë ja familjet e varfra qëvuaj më shumë nga mungesa einfrastrukturës dhe e burimeve për të siguruarshërbime të veçanta. Madje edhe kur shihetvetëm furnizimi me ujë, del e njëjta tablo. Kurkrahasohen familjet e varfra me familjet jo tëvarfra, bëhet e qartë se shumica e popullsisëjo të varfër jeton shtëpi me ujë tërrjedhshëm brenda banesës (57,7 për qind etyre), krahasuar me vetëm 33,9 për qind tëpopullsisë së varfër. Përqindja e popullsisësë varfër që nuk ka fare ujë të rrjedhshëmështë shumë e lartë, me afër 41,9 për qind.Kur analizohen aspektet e tjera të varfërisë,del fare e qartë se ndarja fshat-qytet pasqyronndarjen sipas varfërisë vend, duke nxjerrë pah zonat rurale më pak të pasura sesazonat urbane. Një gjendje e ngjashme duketkur analizat bëhen për ndarjen fshat-qytetlidhur me furnizimin me ujë. Kështu, zonatrurale përqindja e popullsisë me ujë tërrjedhshëm brenda shtëpisë është vetëm 23,6për qind, krahasuar me deri 88,4 për qind zonat urbane. Ajo që ka më shumëdomethënie është se zonat rurale ështëshumë e lartë përqindja e shtëpive që nukka furnizim me ujë, duke arritur 52 përqind. E njëjta pamje mund të paraqitet, kurvështrohet krahasimi sipas rajoneve. Kështu,92,3 për qind e shtëpive të Tiras ka ujëFigure 4.2-1.Tipi i furnizimit me ujë dhe niveli i varfërisëShpërndarja përqindje e familjeve sipas vijëssë varfërisë dhe tipit të furnizimit me ujëBurime të tjeratë furnizimit meujëUjë i rrjedhshëmjashtë baneseUjë i rrjedhshëmbrenda banesësTë varfraJo të varfra0 10 20 30 40 50 60 %Figure 4.2-2. Tipi i furnizimit me ujë për zonat rurale dhe urbaneShpërndarja përqindje e familjeve sipas ndarjes fshat-qytet dhetipit të furnizimit me ujëBurime të tjera tëfurnizimit me ujëUjë i rrjedhshëmjashtë baneseUjë i rrjedhshëmbrenda banesësFshatQytet0 10 20 30 40 50 60 %kushtet e jetesës dhe pabarazia shqipëri 43

<strong>Kushtet</strong> e Banimit <strong>dhe</strong> <strong>Pabarazia</strong>qind (sipas Regjistrimit 40,3 për qind); me70-99 metra katrorë është 10,2 për qind (8,7për qind të Regjistrimit). Gjendja higjienikesanitare<strong>në</strong> banesa është e rëndë. Vetëm 63,9për qind të të gjitha banesave i ka<strong>në</strong> WCbrenda ndërtesës. Kurse 35,9 për qind e tyrei ka<strong>në</strong> WC jashtë shtëpisë.Dallimet fshat - qytet <strong>dhe</strong> dallimet rajonale<strong>në</strong> strehimFamiljet më të varfra jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> banesa më tëvogla me 18,5 për qind të popullsisë së varfërqë jeton <strong>në</strong> banesa me më pak se 40 m 2 ,krahasuar me 11,7 për qind të popullsisë jotë varfër, që jeton <strong>në</strong> të njëjtën sipërfaqebanimi. Nga ana tjetër, vetëm 8,5 për qind e tëvarfërve jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> kushte strehimi me mëshumë se 100 m 2 , kurse 18 për qind e jo tëvarfërve jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> hapësirë të njëjtë.Është interesante të vihet <strong>në</strong> dukje, senjerëzit e rajoneve që ja<strong>në</strong> më të pasura, siTirana, jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> banesa që ja<strong>në</strong> me kushtemë të mira sesa <strong>në</strong> zonat e tjera. Kështu,29,8 për qind e njerëzve që banoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> Tira<strong>në</strong>jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong> banesa, të cilat quhen me kushteshumë të mira, krahasuar me vetëm 5,4 përqind të njerëzve <strong>në</strong> Verilindje, që jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong>kushte të ngjashme. E kundërta është evërtetë për rajonet e tjera, ku kushtet ebanesave ja<strong>në</strong> të papërshtatshme përbanim. Kështu, 23,2 për qind e popullsisëFigure 4.1-1. Shpërndarja e familjeve sipas nivelit të varfërisë<strong>dhe</strong> hapësirës së banimitmë shumë se100metra katrorë70 - 99metra katrorë40 - 69metra katrorëmë pak se 40metra katrorëTë varfraJo të varfra0 5 10 15 20 25 30 35 40 45<strong>në</strong> %<strong>në</strong> rajonin më të varfër verilindor jetoj<strong>në</strong> <strong>në</strong>banesa me kushte të papërshtatshme,krahasur me vetëm 8,3 për qind <strong>në</strong> Tira<strong>në</strong><strong>dhe</strong> 9,2 për qind <strong>në</strong> rajonin qendror.<strong>Pabarazia</strong> <strong>në</strong> standardin e jetesëspasqyrohet e<strong>dhe</strong> <strong>në</strong> kushtet e jetesës brendazonave rurale e urbane. Kështu, 90,4 për qinde zonave urbane i ka<strong>në</strong> WC brenda shtëpisë,krahasuar me vetëm 41,6 për qind <strong>në</strong> zonatrurale. 44,3 për qind e shtëpive <strong>në</strong> zonatrurale ka<strong>në</strong> një WC jashtë pa tubacione,krahasuar me vetëm 2,8 për qind <strong>në</strong> zonaturbane. Gjendja është pak a shumë e njëjtë,kur bëhen krahasime sipas rajoneve.Kështu, <strong>në</strong> Tira<strong>në</strong>, njësoj si <strong>në</strong> zonat urbane,93,7 për qind e banesave ka<strong>në</strong> WC brenda,krahasuar me vetëm 46,9 për qind të rajonitverilindor më të varfër. Në Tira<strong>në</strong> vetëm 1,5për qind e banesave ka<strong>në</strong> WC përjashta patubacione, krahasuar me 45,1 për qind <strong>në</strong>rajonin verilindor <strong>dhe</strong> me 27 për qind <strong>në</strong>rajonin qendror.4.2 Ekzistenca e shërbimet bazë<strong>dhe</strong> sigurimi i tyre <strong>në</strong> familjeAnaliza e të dhënave për mundësi<strong>në</strong> esigurimit të shërbimeve të ndryshmembështet dëshmi<strong>në</strong>, se ndërsa varfëria, ematur sipas të ardhurave është e lartë <strong>në</strong><strong>Shqipëri</strong>, gjendja e varfërisë sipas mundësisëtë sigurimit të shërbimeve është e<strong>dhe</strong> më elartë. Infrastruktura e shërbimeve të veçanta,si furnizimi me ujë <strong>dhe</strong> energji elektrike, e poashtu higjiena e ngrohja ja<strong>në</strong> <strong>në</strong> gjendjekritike. Përveçse nuk ja<strong>në</strong> <strong>në</strong> gjendje tëpërballoj<strong>në</strong> nevojat sipas të ardhurave, njëpjesë e ma<strong>dhe</strong> e shqiptarëve gjithashtu nuk ika<strong>në</strong> shërbimet bazë, ndërsa kjo e shtonthellimin e pabarazive <strong>në</strong> vend.Ndërkohë që disa pjesë të vendit, si zonat urbanee <strong>në</strong> veçanti Tirana, ka<strong>në</strong> treguar shenja42 REGJISTRIMI I POPULLSISË DHE I BANESAVE 2001

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!