Kushtet e Jetesës dhe Pabarazia në Shqipëri - INSTAT

k a p i t u l l i dy2.4 Vërejtje përmbyllëseShqiptarët, të njohur për jetëgjatësinë e lartëtë jetesës e arritur me “kosto shumë të ulët”,vijojnë të gëzojnë shëndet të mirë passhembjes së komunizmit. Zgjatja mesatare ejetës është rritur dhe ata vete raportojnë sepërgjithësisht gëzojnë shëndet të mirë. Ajo qëka ndryshuar kohët e fundit është se kyshëndet i mirë nuk mund të mbahet më nëShqipërinë e sotme me ‘kosto të ulët’. Në tëvërtetë, shqiptarëve do t’u duhet të paguajnëmjaft për ta mbajtur shëndetin e tyre të mirë.Përqindja e shpenzimeve qeveritare përsektorin e shëndetësisë, po të shihet nëstrukturën e PBB-së pësoi një rënie pas viteve‘90, por aktualisht vërehet një rritje e lehtë esaj. Kjo situatë ka prekur pothuajse të gjithadimensionet e kujdesit shëndetësor. Veç kësajvihet re dhe një rënie e numrit të mjekëve dhepersonelit tjetër mjekësor, e cila ka çuar nembylljen e një numri spitalesh dhe klinikashmjekësore. Edhe pse ka një sektor tëshërbimit shëndetësor privat në rritje, kymbetet i pamjaftueshëm për të plotësuarnevojat e shërbimit shëndetësor ofruar ngastrukturat shtetërore.Ndryshe nga sa mendohet në popull,shumica e shqiptarëve ende përdorinshërbimet shëndetësore publike. Mirëpo mekrijimin e sektorit privat dhe me pagat e ulëtatë personelit mjekësor, janë rritur pagesatjozyrtare, të cilat ende nuk janë shumë të larta,vetëm 27 për qind e popullsisë i paguan. Megjithë reformën dhe standardin e përmirësuartë jetës, shumica e popullsisë (rreth 45,1 përqind) ende e ka të vështirë të paguajë përkujdesin shëndetësor.Së fundi, analizat e gjendjes shëndetësoredhe të sistemit të kujdesit shëndetësor embështesin faktin, që janë pabarazitëshoqërore ato, të cilat i japin formë pabarazisënë sistemin shëndetësor.Pabarazitë në shëndet dhe në vdekshmërivazhdojnë, duke e pasur Shqipërinë verilindoreme shfaqje më të lartë të sëmundjeve tëndryshme, në veçanti të sëmundjeve të lidhurame varfërinë, si sëmundjet respiratore.Pabarazitë ndeshen edhe ndërmjetpopullsisë së varfër dhe popullsisë jo të varfër,duke i pasur të varfrit me shëndet më të keqdhe të prekur më shumë prej sëmundjeve tëvarfërisë.“Paradoksi shqiptar i shëndetit” vijon të mbetetedhe në fillim të shekullit XXI, duke e pasurpopullsinë me një normë të ulët të sëmundjevetë mirëqenies dhe me normë të lartë tësëmundjeve të varfërisë, në kundërshtim meatë që duhet të tregojë jetegjatesia e lartë.kushtet e jetesës dhe pabarazia në shqipëri 31