Kushtet e Jetesës dhe Pabarazia në Shqipëri - INSTAT

k a p i t u l l i n j ëlekë për frymë në muaj. Rezultatet tregojnë sesipas vlerësimit 25,4 për qind e shqiptarëve(ose rreth 780.000 shqiptarë) jetojnë poshtënivelit të varfërisë së plotë. Kjo shifër, qëpërfshin një të katërtën e popullsisë shqiptare,është e lartë në krahasim me vendet e tjera tëEuropës Juglindore, por është e ngjashmeme vendet e Azisë Qendrore. Ndërsa pjesa enjerëzve që jetojnë nën vijën e varfërisë sëplotë është e lartë në Shqipëri, përqindja ejetesës nën nivelin e varfërisë ushqimoreështë relativisht e ulët, me vetëm 4,7 për qindtë shqiptarëve, që jetojnë në varfërinë eskajshme (BB dhe INSTAT, 2003).Zonat fshatare të Shqipërisë vijojnë të mbetenpjesa më e varfër e gjithë vendit. Kjo për faktinse pothuaj gjysma e popullsisë shqiptare endeështë fshatare dhe bujqësia ende përbën njënga sektorët kryesorë të ekonomisë. 29,6 përqind e popullsisë fshatare jeton nën vijën evarfërisë, në krahasim me 20,1 për qind tëpopullsisë së qyteteve dhe 17,8 për qind tëpopullsisë së Tiranës. Tabloja e dallimevendërmjet zonave urbane e rurale nuk tregondallime të mëdha, kur merret në shqyrtim vijae varfërisë ushqimore me 5,2 për qind tëpopullsisë fshatare që jeton nën varfërinë eskajshme, ndërsa vetëm 4,8 për qind epopullsisë urbane dhe 2,3 për qind epopullsisë së Tiranës jeton nën këtë vijë tëvarfërisë së skajshme.Siç e kemi përmendur më sipër, MMSJ-ja endan Shqipërinë në Rajonin Verilindor,Shqipërinë Qendrore, Rajonin Juglindor dheTiranën. Nga rezultatet e analizave del qartë,se rrethet malore të verilindjes së vendit janëmë të varfra, me 46 për qind të të varfërve, qëbanojnë në këtë rajon, kurse vetëm 8 për qinde popullsisë së varfër banon në Tiranë.Pothuaj gjysma e popullsisë në zonënverilindore jeton nën vijën e varfërisë me mëshumë se 25 për qind prej tyre, që jetojnë nënvijën e varfërisë së skajshme. Po ashtu si medallimet fshat-qytet, niveli i varfërisë (i tëardhurave) shfaq të njëjtat dallime rajonale sidhe në dhjetëvjeçarët e kaluar. Është merëndësi të nënvizohet, se deri më sot kanëmunguar politikat për t’i zvogëluar pabarazitënë zhvillimin ekonomik rajonal. Me gjithëpërpjekjet gjatë regjimit të kaluar komunist përt’i zvogëluar këto pabarazi, ato ende janë tëpranishme. Madje, janë edhe më të theksuarasot në krahasim me të kaluarën jo sepsethjesht mungojnë politikat për t’i ngushtuarkëto pabarazi, por edhe sepse janë pasojë elëvizjeve migratore, që kanë pasur ndikim nëzhvillimin e disa rajoneve.1.5 Karakteristikat demografiketë të varfërve në ShqipëriVarfëria në këtë fillim shekulli në Shqipëri kaprekur kryesisht moshën e re. Ajo mbizotëronmë shumë në popullsinë fshatare, në familjetme shumë anëtarë dhe me numër të lartëfëmijësh, si dhe mbizotëron te të papunët dhenjerëzit me arsimin më të ulët.Shtresa më e varfër në Shqipëri janë të rinjtë.Më shumë se 55 për qind e popullsisë sëvarfër është nën moshën 25 vjeç, ndërsa kjogrupmoshë përfshin vetëm 33 për qind tëpopullsisë gjithsej. Kjo është në kundërshtimme perceptimin popullor se pjesa më e prekurnga varfëria në vend janë më të moshuarit.Përkundrazi, vetëm 10 për qind e popullsisësë varfër janë të moshës 60 vjeç e lart. Në tëkundërt me popullsinë e të rinjve, që ose ështëe papunë (shih pjesën për papunësinë), osevaret prej familjes, pensionistët kanë të paktënnjë të ardhur minimale (pension të garantuarnga shteti), që vjen si rrjedhim i politikës sëpunësimit të plotë gjatë viteve të kaluara tëkomunizmit për të dyja gjinitë. Ndonëse këtopensione nuk janë të larta, përsëri nëshumicën e rasteve janë mbi nivelin e varfërisësë plotë prej 4.891 lekë për frymë në muaj.Një faktor tjetër që mund ta ketë ndihmuarpërqindjen e ulët të të moshuarve që jetojnënën nivelin e varfërisë mund të jetë norma ekushtet e jetesës dhe pabarazia në shqipëri 17