Почитувани,Во месец септември, ЗЕЛС спроведе многу активности од коисе очекуваат големи придобивки за локалните власти во правецна зголемување на финансиската независност на општините изајакнувањето на општинските административни капацитети. Одголемо значење е одржувањето на тематската седница на Владатана РМ, исклучиво посветена на разгледување на доставенитеод ЗЕЛС, систематизирани ставови. На седницата беа поканети ичленовите на УО кои дискутираа за барањата од областа на финансиите,образованието, градежното земјиште, користењето наминералните суровини и други значајни прашања за локалнатавласт. Владата дефинитивно прифати дека барањето на ЗЕЛСза зголемување на процентот од ДДВ е основано и најави деказголемувањето ќе се одвива во континуитет до 2012 година . Беаприфатени и доставените предлози на ЗЕЛС за измени во Законотза минералните суровини, кои се однесуваат на распределбата напроцентот од приходите од концесиите во корист на општините,односно поделбата да биде 78% за општините, 18% за државатаи 4% за рекултивација. Особено е значајношто долгогодишните притисоци на ЗЕЛС затрансфер на градежното земјиште, од централнона локално ниво, дефинитивно почнаа дадобиваат колосек на реализација. Специјалноформираната Работна група, изготви и доставидо Владата предлози со можни алтернативиза разрешување на ова прашање, кое треба дабиде преточено во стратегиски документ за извршувањена трансферот. Од големо значење,овој месец, е и средбата што потпретседателитена ЗЕЛС ја имаа со министерот за економија,Фатмир Бесими околу завршните консултацииза усвојување на Законот за трговски дејностиод мал обем, повеќегодишна иницијатива наЗЕЛС за разрешување на ова прашање, кадеданокот од вршење на оваа дејност би претставувалприход за општините, идентично какошто е решено со персоналниот данок на доходза вршење на занаетчиска дејност. Во овојмесец отпочна и реализација на нов циклусна ,,Форуми во заедницата” со нови 12 општини, а интензивно сеспроведуваат и активности за можно институционализирање наоваа форма на учество на граѓаните во локалната влас. Беше промовирани прирачникот ,,Практичен водич за работата на комисиитеза односи меѓу заедниците”, со што ЗЕЛС и натаму ја продолжувасвојата активност на поддршка на овие комисиии во правецна развивање на мултиетничкиот соживот во нашата земја. Вореализацијата на стратегиската цел за јакнење на капацитетитена општините, ЗЕЛС особено внимание посвети на одговорнителица за управување со човечки ресурси во општините. За овиеактивности на ЗЕЛС како и за многу други ќе можете подеталнода се информирате во овој број на септемвриското Гласило наЗЕЛС.Со почит,Душица ПеришиќИзвршен директор на ЗЕЛСTë nderuar,Në muajin shtator BNJVL zbatoi shumë aktivitete nga të cilatpriten përfitime të mëdha për pushtetet lokale në drejtim tërritjes së pavarësisë financiare të komunave dhe përforcimit tëkapaciteteve administrative komunale. Rëndësi të veçantë kambajtja e seancës tematike të Qeverisë së RM, veçanërisht tëdedikuar për shqyrtimin e qëndrimeve të sistematizuara të dorëzuaranga BNJVL. Në seancë u ftuan edhe anëtarët e BD të cilëtdiskutuan për kërkesat nga lëmia e financave, arsimit, tokësndërtimore, shfrytëzimit të përbërësve mineral dhe çështje tjeratë rëndësishme për pushtetin lokal. Qeveria definitivisht e pranoise kërkesa e BNJVL-së për rritjen e përqindjes nga TVSH ështëthemeluar dhe theksoi se rritja do të zhvillohet në kontinuitet derimë vitin 2012. U pranuan edhe propozimet e dorëzuara të BNJVLsëpër ndryshimet në Ligjin për përbërësit mineral, të cilat kanëtë bëjnë me shpërndarjen e të ardhurave nga koncesionet në dobitë komunës, respektivisht ndarja të jetë 78% për komunat, 18%për shtetin dhe 4% për rekultivim. Rëndësi të veçantë kanë presionetshumëvjeçare të BNJVL-së për transferine tokës ndërtimore, nga niveli qëndror nënivel lokal, të cilat definitivisht filluan të marrinbinarë të realizimit. Grupi punues special iformuar, përgatiti dhe dorëzoi deri në Qeveripropozime me alternativa të mundshme përzgjidhjen e kësaj çështjeje, e cila duhet të jetëe përfshirë në dokumentet strategjike për kryerjene transferit. Rëndësi të madhe këtë muaj,ka edhe takimi të cilin nënkryetarët e BNJVLsëe mbajtën me ministrin për ekonomi, FatmirBesimin, rreth konsultimeve përfundimtarepër miratimin e Ligjit për veprimtaritë tregtaretë vëllimit të vogël, iniciativë shumëvjeçare eBNJVL-së për zgjidhjen e kësaj çështjeje, kutatimi i kryerjes së kësaj veprimtarie do tëparaqesë të ardhur për komunat, në mënyrëidentike siç është zgjidhur me tatimin personalnë të ardhura për kryerjen e veprimtarisë zejtare.Këtë muaj filloi edhe realizimi i ciklit tëri të ,,Forumeve në bashkësi” me 12 komunatë reja, e në mënyrë intensive zbatohen edhe aktivitetet për institucionalizimine mundshëm të kësaj forme të pjesëmarrjes sëqytetarëve në pushtetin lokal. U promovua edhe doracaku ,,Udhërëfyespraktik për punën e komisioneve për marrëdhënie midisbashkësive”, me çka BNJVL edhe më tutje e vazhdon aktivitetine saj për përkrahjen e këtyre komisioneve në drejtim të zhvillimittë bashkëjetesës multietnike në vendin tonë. Në relizimin eqëllimit strategjik për përforcimin e kapaciteteve të komunave,BNJVL vëmendje të veçantë u kushtoi personave përgjegjës përmenaxhim me resurset njerëzore në komunat. Për këto aktivitetetë BNJVL-së, si dhe për shumë të tjera keni mundësi që mëdetajisht të informoheni në këtë numër të Gazetës së shtatorit tëBNJVL-së.Me respekt,Dushica PerishiqDrejtor ekzekutiv i BNJVL-sëЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАТА САМОУПРАВАНА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈАтел. +389 (0)2 30 99 033 / факс: +389 (0)2 30 61 994ул. Женевска бб, п.фах 32, 1000 Скопје, Република Македонијаwww.zels.org.mk . contact@zels.org.mkBASHKЁSIA E NJЁSIVE TЁ VETЁQEVERISJES LOKALETЁ REPUBLIKЁS SЁ MAQEDONISЁtel. +389 (0)2 30 99 033 / fax: +389 (0)2 30 61 994rruga. Zhenevska p.n., F.P. 32, 1000 Shkup, Republika e Maqedonisёwww.zels.org.mk . contact@zels.org.mkИзвршен директор на ЗЕЛСДушица ПеришиќЗаменик извршен директор на ЗЕЛСАрдита ДемаУреднички колегиумВесна Арсовска - Динковска, Наташа Вртеска, Виктор АрнаудовскиДизајн и подготовка за печатПРИНТ ЦЕНТАРПечатиПРИНТ ЦЕНТАРDrejtor ekzekutiv i BNJVL-sёDushica PerishiqZёvendёs drejtor ekzekutivArdita DemaBordi redaktuesVesna Arsovska - Dinkovska, Natasha Vrteska, Viktor ArnaudovskiPergatitje per shtypPRINT CENTARShtypPRINT CENTAR2 ЗЕЛС | СЕПТЕМВРИ 2009
Владата на РМ натематска седницаги разгледувашедоставенитесистематизираниставови на ЗЕЛСQeveria e RM në seancëntematike i shqyrtoiqëndrimet esistematizuara tëdorëzuara të BNJVL-sëВладата на РМ, на тематскаседница, гиразгледуваше доставенитеод ЗЕЛС систематизираниставови, односнобарања на ЗЕЛС за преземањена одредени мерки,во повеќе области однадлежност на локалнитевласти, со цел подобрувањена процесот на децентрализацијаво земјата.Членовите на УправниотОдбор на ЗЕЛС беа поканетида присуствуваат наседница на која беа разгледанипредлог мерките,предложени од министерстватаа врз основа насистематизираните ставовина ЗЕЛС. Непосреднопред самата седница бешеподелен документ- збирнаинформација на Владатаво однос на барањата наЗЕЛС, со поединечни одговориод ресорните министерствакои беа предмет надискусија на самата седница.Министерствоза финансииМеѓу поважните точки закои се дискутираше се тиево однос на зголемувањатана приходите на општините.Имено од Министеротза финансии бешекажано дека е прифатливобарањето на ЗЕЛС за зголемувањена процентотна приходите добиени пооснов на ДДВ но не од 3%на 6% туку би се случилосреднорочно зголемувањеза 2010 година од постоечките3% на 3.4%, за 2011година на 3.7% и за 2012година на 4%.Барањето на ЗЕЛС за зголемувањена персоналниотданок од доход од 3% на30% беше одбиено, со образложениедека тоа зголемувањеби го зголемилјазот помеѓу урбаните и руралнитеопштини, зарадиформата на распределбана средствата по овој основ.Околу барањето на ЗЕЛСза исплата на надоместокотза испратнини и надоместокна починат членод семејството беше позитивноодговорено со тоашто истите средства ќе имбидат префрлени само наопштините кои се во прватафаза од процесот на децентрализација,но послереакција на У.О на ЗЕЛС дане се запостават и општинитекои се во втора фазабеше ветено дека ќе се направатнапори истите да сеобезбедат и за нив.Во однос на процентотпредвиден за рамномерниотрегионален развој однајмалку 1% од БДП на Р.М,одговорот од Министерствотоза финансии бешедека средствата ќе бидатефектуирани кога органитезадолжени за РРР ќе профункционираати ќе имааткапацитет да предложатиздржливи проекти.Во однос на задолженитеопштини, Министерствотоза финансии до крајотна септември ќе излезе сопредлог за надминувањена состојбите.Друга новост е дека Методологијатаза распределбана ДДВ ќе понуди нови решенијасо минимален прагна средства за општинитесо што ќе се подобри финансискатасостојба особенона руралните општини,кои со сегашната методологијадобиваат мали износи.Од овој ресор беше ветенодека при изготвувањетона буџетот за 2010 год, крајна октомври ќе се зематсериозно во предвид можноститеза зголемување насредствата на општинитепо сите основи преточениво барања на ЗЕЛС со целисполнување на заедничкатацел, успешна фискал-Qeveria e RM, nësenacë tematike, ishqyrtoi qëndrimete sistematizuara të dorëzuaranga BNJVL, përkatësishtkërkesat e BNJVL-sëpër ndërmarrje të masavetë caktuara, në më tepërlëmi të kompetencave tëvetëqeverisjes lokale. meqëllim të përmirësimit tëprocesit të decentralizimitnë vend. Anëtarët e Borditdrejtues të BNJVL-sëu ftuan që të marrin pjesënë seancën ku u shqyrtuanpropozim-masat epropozuara nga ministritë,në bazë të qëndrimeve tësistematizuara të BNJVLsë.Në mënyrë direkte, paravetë seancës u nda dokument-informacion përmbledhësi Qeverisë lidhurme kërkesat e BNJVL-së,me përgjigje individuale tëministrive të resorit të cilatishin objekt diskutimi i vetëseancës.Ministria për financaMidis pikave më të rëndësishmepër të cilat u diskutuajanë ato të cilat kanë tëbëjnë me rritjen e të ardhuravetë komunave. Emërisht,Ministri i financavetheksoi se ishte e pranueshmekërkesa e BNJVLsëpër rritjen e përqindjessë të ardhurave të fituaranë bazë të TVSH-së por joprej 3% në 6% por do tëbëhej zmadhim afatmesëmpër vitin 2010 nga 3% ekzistuesnë 3,4%, për vitin 2011në 3,7% dhe për vitin 2012në 4%.Kërkesa e BNJVL-së përrritjen e tatimit personal nëtë ardhura prej 3% në 30%u refuzua, me arsyetim sekjo rritje do t’a zmadhojëhendekun midis komunaveurbane dhe rurale, përshkak të formës së ndarjessë mjeteve mbi këtë bazë.Rreth kërkesës së BNJVLsëpër pagesën e kompenzimitpër dërgesa dhe përanëtar të vdekur të familjesu fitua përgjigje pozitive meatë se mjetet e njejta do t’utransferohen vetëm komunavetë cilat janë në fazëne parë të procesit të decentralizimit,por pas reagimittë B.D. të BNJVL të mosshmangen as komunat tëcilat janë në fazën e dytë, upemtua se do të bëhen përpjekjeqë të njejtat të sigurohenedhe për to.Në raport me përqindjene paraparë për zhvillim tëbarabartë rajonal prej mësë paku 1% të BPV të RM,përgjigja e Ministrisë së financaveishte se mjetet dotë jenë të shfrytëzuara kurorganet e obliguara përZHBR do të funkcionojnëdhe do të kenë kapacitet qëtë propozojnë projekte tëqëndrueshme.Lidhur me komunat engarkuara me borxhe, Ministriapër financa deri nëfund të shtatorit do të dalëme propozim për tejkalimine gjendjeve.Risi tjetër është se Metodologjiapër shpërndarjen eTVSH-së do të ofrojë zgjidhjetë reja me kufi minimaltë mjeteve për komunatme çka do të përmirësohetgjendja financiare veçanërishte komunave rurale, tëcilat me metodologjinë etashme fitojnë shuma tëvogla.Nga ky resor u premtuase gjatë përgatitjes së buxhetitpër v.2010, në fund tëtetorit do të merren parasyshmundësitë për rritjene mjeteve të komunave mbitë gjitha bazat e derdhuranë kërkesat e BNJVL, meqëllim të plotësimit të qëllimittë përbashkët, një decentralizimi suksesshëmfiskal.Informacioni më i rëndësishëmi kësaj ministrieështë se sërish do t’ashqyrtojnë mundësinë qëСЕПТЕМВРИ 2009 | ЗЕЛС3