O bezdomności bez lęku - Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia ...

aźne różnice pomiędzy pacjentami bezdomnymia pozostałą grupą leczonych. Pół roku po terapiiw grupie bezdomnych odsetek abstynentów wynosi21,7% - jest więc trzykrotnie niższy niż w momenciezakończenia kontaktu z placówką, rok po terapiizmniejsza się do 17,4% a dwa lata po terapii wynosi14,1%. Liczba abstynentów wśród bezdomnych jestprawie dwukrotnie mniejsza w każdym okresie katamnezyw stosunku do reszty badanych. Dynamikętych zmian ilustruje poniższy wykres.OGÓLNA OCENA KORZYśCI WYNIKAJąCYCHZ LECZENIATerapeuci przeprowadzający wywiady z badanymibyli ponadto proszeni o globalną ocenę zaistniałychzmian w funkcjonowaniu swoich pacjentów,uwzględniającą zmiany zarówno w obszarzezdrowia fizycznego, psychicznego, jak i nasileniaróżnego rodzaju problemów i w końcu przygotowaniado zapobiegania nawrotom choroby. Ocenyte w istotnym stopniu są zależne od czasu, jakiupływa od chwili zakończenia kontaktu pacjentaz placówkąCzy w porównaniu z okresem sprzed terapii ogólna sytuacjapacjenta uległa:pół rokupo terapiirokpo terapiidwa latapo terapiiZdecydowanej poprawie 51,7% 47,8% 33,3%Nieznacznej poprawie 37,9% 30,4% 33,3%Jest bez zmian 6,9% 8,7% 8,3%Nieznacznemu pogorszeniu 3,4% 0,0% 12,5%Zdecydowanemupogorszeniu0,0% 13,0% 12,5%Z powyższego zestawienia wynika, że pół rokupo przerwaniu kontaktu z placówką sytuacja blisko90% pacjentów bezdomnych została uznanajako lepsza niż przed leczeniem. Prawie 7% nie uległazmianie a około 3,5% uległa pogorszeniu. Rokpo terapii sytuacja pacjenta została oceniona jakolepsza niż przed leczeniem w przypadku 78% bezdomnych,jako nie ulegająca zmianie w przypadkuprawie 9% leczonych, pogorszenie zanotowanow przypadku 13% badanych. Dwa lata po zakończeniuleczenia trwała poprawa dotyczy około60% uzależnionych bezdomnych, sytuacja nie ulegazmianie w dalszym ciągu dla około 8%, odsetekbadanych, których aktualna sytuacja ulega pogorszeniuwzrasta do blisko 25%.STABILIZACJA SPOłECZNA A EFEKTY LECZENIAW literaturze światowej jako jeden z najpewniejszychpredyktorów sukcesu terapeutycznego wymienianajest stabilizacja społeczna. Najczęściej pod tymhasłem uwzględniane są takie cechy aktualnej sytuacjispołecznej pacjenta jak posiadanie małżonka,dzieci, stałej pracy, stałego miejsca zamieszkania(oddzielnego od dalszej rodziny) oraz brak konfliktówz prawem. Istotne jest zatem, aby przy szacowaniuprawdopodobieństwa sukcesu terapeutycznegobrać pod uwagę stan ustabilizowania aktualnej sytuacjimałżeńskiej, zawodowej, mieszkaniowej i prawnejpacjenta.Z badań i praktyki klinicznej wynika, że sytuacjęspołeczną pacjentów uzależnionych cechuje niskipoziom stabilizacji. Często są to osoby bez pracy,opuszczone przez swoje rodziny lub tuż przed rozwodem,bez stałego miejsca zamieszkania. Castello(1975) w swoim przeglądzie 58 badań nad wskaźnikamiefektywności programów terapeutycznych dlaosób uzależnionych podkreśla, że poziom stabilizacjispołecznej pacjenta w chwili rozpoczynania terapiiokazuje się ważnym wskaźnikiem prognostycznymco do rokowań terapeutycznych. Terapia odwykowapacjentów pozostających w związku małżeńskim,posiadających dzieci, o stałym miejscu zatrudnieniai zamieszkania częściej kończy się sukcesem niż osóbnie spełniających któregoś z tych warunków. Niektórebadania wykazują wręcz, iż osoby wolnego stanuoraz osoby bezrobotne i bezdomne mają na ogół złeprognozy powodzenia w leczeniu swojego uzależnienia(Armor 1976), inne zaś (Beakeland 1977) mówiąo istotności wymienionych czynników przy ocenieprawdopodobieństwa sukcesu terapeutycznego danegopacjenta uzależnionego.Wyniki naszych badań wydają się być potwierdzeniemdla przytoczonych powyżej tez badaczy amerykańskich.Osoby bezdomne, cechują się niskim poziomemstabilizacji społecznej. Rozwiedzeni stanowiąaż 1/4 tej populacji, często są to osoby samotnenie tylko ze względu na rozwód, ale z powodu śmiercimałżonka, rzadziej posiadają dzieci. Bezdomni reprezentująniższy poziom wykształcenia, prawie 40%to osoby bezrobotne bez środków do życia, drugietyle utrzymuje się z bardzo niskich rent lub emerytur.Posiadanie innego stałego źródła dochodu niż świadczeniasocjalne i społeczne jest bardzo rzadkie. Więcejjest w tej grupie osób starszych z dłuższym „stażempicia”, gorszy jest stan ich zdrowia somatycznegoi psychicznego oraz bardziej dotkliwie doświadczająróżnego rodzaju trudności z obszaru życia społecznego.12