Një pamje e përgjithshme e ndryshimeve rajonalerelaksuar të papu<strong>në</strong>sisë <strong>dhe</strong> si rrjedhojë e<strong>dhe</strong>e përkufizimit të relaksuar të fuqisë pu<strong>në</strong>tore.Personat e papu<strong>në</strong> të dekurajuar u vlerësuantë ishin rreth 63 mijë (25 mijë meshkuj <strong>dhe</strong> 38mijë femra) ose 4.5% të fuqisë pu<strong>në</strong>tore (3.2meshkuj, 6.0 femra). Prania e tyre ishte më ema<strong>dhe</strong> <strong>në</strong> numër <strong>në</strong> zonat urbane. Ato zinin9.3% të forcave të pu<strong>në</strong>s ndërsa <strong>në</strong> zonatjashtë Tira<strong>në</strong>s 5.4%. Personat më tëdekurajuar, pa arsimin e duhur ja<strong>në</strong> tëpapu<strong>në</strong>t (8.4%), por kjo gjendje është epranishme me 1.5% e<strong>dhe</strong> mes personave menjë diplomë universitare. Kur kryhet analizasipas fuqisë puntore (Graph 3.1), kuptojmëse papu<strong>në</strong>sia e dekurajuar ishte e përhapurmes të rinjve të të dy gjinive <strong>dhe</strong> mes femravetë moshës mesatare, të cilat ndoshta do tëdonin të ri hynin <strong>në</strong> tregun e pu<strong>në</strong>s pasdetyrimeve familjare, por e shikonin tëpamundur të gjenin një pu<strong>në</strong> për shkak tëkualifikimit të ulët, apo e<strong>dhe</strong> gjendjes sëpërgjithshme <strong>në</strong> tregun lokal të pu<strong>në</strong>s.Grafiku 3.1 - Koefiçienti i papu<strong>në</strong>sisë të dekurajuar sipasseksit <strong>dhe</strong> grupmoshës: <strong>Shqipëri</strong>a, 200214.012.010.08.06.04.02.00.015-19 25-29 35-39 45-49 55-59 65+MeshkujFemraBurimi: Llogaritje <strong>në</strong> bazë të të dhënave të LSMS 20025. Komponentët e papu<strong>në</strong>sisë<strong>dhe</strong> sjelljaDyshimi për numrin e madh të personave tëdekurajuar mes femrave <strong>në</strong> <strong>Shqipëri</strong> <strong>dhe</strong> zonate tjera urbane, vjen gjithashtu nga kuota eulët e atyre që kërkoj<strong>në</strong> pu<strong>në</strong> për herë të parë<strong>në</strong> pjesën që u takon femrave të papuna mesi) atyre që kërkoj<strong>në</strong> një pu<strong>në</strong> të re pasi e ka<strong>në</strong>humbur të parën <strong>dhe</strong>ii) ndoshta të rinjtë që hyj<strong>në</strong> <strong>në</strong> tregun e pu<strong>në</strong>sduke kërkuar për pu<strong>në</strong>n e tyre të parë (Tabela3.10). Në kryeqytet <strong>dhe</strong> qytete të tjera,papu<strong>në</strong>sia femërore duket se vjen kryesishtnga humbja e pu<strong>në</strong>s së parë, që sigurishtndodhi për shkak të mbylljes së shumëndërmarrjeve shtetëtore <strong>dhe</strong> zvogëlimi ipersonelit të administratës shtetërore <strong>dhe</strong>shërbime.Në zonat rurale, si meshkujt e<strong>dhe</strong> femrat qëkërkoj<strong>në</strong> pu<strong>në</strong> për herë të parë, ja<strong>në</strong> rreth 30%të totalit të personave të papu<strong>në</strong>, të cilët, ja<strong>në</strong>të paktë <strong>në</strong> numër (rreth 15% të fuqisëpuntore). Siç e<strong>dhe</strong> ndodh shpesh, <strong>në</strong> bujqësi<strong>dhe</strong> veça<strong>në</strong>risht atë pjesë të shpërndarë <strong>në</strong>zonat rurale të <strong>Shqipëri</strong>së, vështirë se e gjenpapu<strong>në</strong>si<strong>në</strong> mes personave që ja<strong>në</strong> tëangazhuar <strong>në</strong> këto pu<strong>në</strong> <strong>në</strong> mënyrëpermanente cilido qoftë angazhimi i tyre. Tërinjtë, <strong>në</strong> të kundërt, të cilët nuk ja<strong>në</strong> ende tëangazhuar <strong>në</strong> aktivitetet e fermës, kërkoj<strong>në</strong>,apo më mirë ëndërroj<strong>në</strong> për një pu<strong>në</strong> tjetër,duke e përcaktuar kështu veten si kërkues përherë të parë.Por kur pyetet për gjendjen e tyre ekonomike– siç e<strong>dhe</strong> bëri SMSJ – një pjesë prej tyre,sidomos femrat, shfaqen si të pu<strong>në</strong>suara <strong>në</strong>bujqësi.Përmes SMSJ së 2002, bëhet e mundur tëdimës cilat ja<strong>në</strong> rrugët që ja<strong>në</strong> përdorur për tëkërkuar pu<strong>në</strong> (Grafiku 3.2). Kërkimi për pu<strong>në</strong>me miqtë e të afërmit, mbizotëron si zonat urbanetë Tira<strong>në</strong>s <strong>dhe</strong> <strong>në</strong> fshatra, duke ndriçuarlidhjet e pu<strong>në</strong>s bazuar kryesisht mbiprezantimet personale. Zyrat e Pu<strong>në</strong>s ja<strong>në</strong> tëbesueshme vetëm <strong>në</strong> zonat urbane ndryshenga kryeqyteti, ku ky besim është i vogël.36 REGJISTRIMI I POPULLSISË DHE BANESAVE 2001
k a p i t u l l i t r eTabela 3.10 - Të papu<strong>në</strong>t sipas gjinisë, vendbanimit <strong>dhe</strong> statusit: 2001Në mijëNë përqindjeGjinia / ZonaNë kërkim tëpu<strong>në</strong> së parëNë kërkim të njëpu<strong>në</strong> reGjithsejNë kërkim tëpu<strong>në</strong> së parëNë kërkim të njëpu<strong>në</strong> reGjithsejMeshkujTirana urbane 3 15 18 18.7 81.3 100Të tjera urbane 13 42 56 24.1 75.9 100Rurale 23 53 76 30.2 69.8 100Vendi 40 110 150 26.5 73.5 100FemraTirana urbane 3 22 25 10.6 89.4 100Të tjera urbane 12 78 91 13.5 86.5 100Rurale 12 28 40 29.8 70.2 100Vendi 27 129 155 17.2 82.8 100GjithsejTirana urbane 6 37 43 14 86 100Të tjera urbane 26 121 146 17.5 82.5 100Rurale 35 81 116 30.1 69.9 100Vendi 67 239 306 21.8 78.2 100Burimi: Përpunime të të dhënave të regjistrimit të popullsisë <strong>dhe</strong> banesave 2001Grafiku 3.2 - Të pu<strong>në</strong>suarit sipas vendbanimit <strong>dhe</strong> mënyrëssë kërkimit të pu<strong>në</strong>s: 2002Nëpërmjet zyrëssë pu<strong>në</strong>simitTotalRuraleTë tjeraurbaneTiranaurbanePërgjigjurreklamavemediatikePjesmarrje <strong>në</strong>provime puneKontakte mepu<strong>në</strong>dhë<strong>në</strong>sinKontaktuar ngapu<strong>në</strong>dhë<strong>në</strong>siNëpërmjetmiqve/tëafërmvePërpjekur për tënisur biznes tëvetinTë tjera0% 20% 40% 60% 80% 100%Burimi: Llogaritje <strong>në</strong> bazë të të dhënave të LSMS 2002njerëzit <strong>dhe</strong> puna <strong>në</strong> shqipëri 37