Njerëzit dhe Puna në Shqipëri - INSTAT

k a p i t u l l i t r ekufizuar meqë shkalla e papunësisë tekfemrat u rrit vetëm nga 10.1 në 14.5. Këto shifratë larta të papunësisë për femrat në zonat urbanedëshmojnë vështirësitë që kanë femratnë gjetjen e një pune dhe, në të njëjtën kohëtë nevojës së çifteve për të fituar të ardhura tëdyfishta. Sidoqoftë, rënia serioze paralele qëka pësuar fuqia punëtore e femrave (-211 mijëkrahasuar të dhënat e regjistrimit të 2001 meato të 1989 në shkallë kombëtare) na bën tëdyshojmë se se numri i femrave inaktive janëaktualisht “të papunë të dekurajuar” ose qëkryejnë punë të përkohshme apo aktivitete nëekonominë informale që nuk janë deklaruargjatë regjistrimit.Papunësia në tranzicionNdryshimet drastike ekonomike dhe socialetë viteve 90-të shkaktuan një rritje tëkonsiderueshme të shkallës së papunësisë.Niveli i papunësisë ishte 26% në fund të vitit1992, që do të thotë se ishte rritur me 3 herëqë prej vitit 1991. Në fakt ka qenë vlera më elartë e papunësisë e regjistruar ndonjëherëgjatë dekadës së fundit. Që prej 1992, dhegjatë gjithë dekadës së fundit, treguesi ipapunësisë ka qenë më i lartë për femrat dukee krahasuar me meshkujt. Kjo ka ndodhursepse është veçanërisht e vështirë për femrattë përshtaten në tregjet e reja të punës. Nëfund të vitit 1992 kishte rreth 200 mijë femra tëpapuna dhe rreth 190 mijë meshkuj tëpapunësuar.4.2 Punësimi, papunësia dhe puname kohë të pjesshme sipas tëdhënave të Studimit të MSJ të vitit2002Vlera e punësimit e dhene nga studimi SMSJështë më e ulët në zonat urbane dhe më elartë në mjediset rurale në krahasim me tëdhënat e regjistrimit të vitit 2001, megjithë qëaktivitetet rurale për më pak se 15 orë në javënuk u morën në konsideratë. (Tabela 3.9).Veçanërisht për femrat, punësimi në Tiranëdhe zona të tjera urbane u vu re se ishte nëTabela 3.9 - Popullsia sipas gjinisë, vendodhjes dhe statusit ekonomik: 2002 LSMSGjinia/ZonaMeshkujnivel më të ulët se i të dhënave të vitti 2001,teksa femrat në zonat rurale ishin në aktiviteteproduktive në sasi më të madhe. Studimi,ndoshta pati sukses në kufizimin e vetëdeklarimit të papunësisë, veçanërisht në zonatrurale dhe femrat. Për to, sipas të dhënave tëstudimit të MSJ, vlera është më e ulët seregjistrmi i vitit 2001, edhe nëse marrimpërkufizimin më të relaksuar. Shumë prej tyredeklaruan se ishin në kërkim të punës gjatëregjistrimit ndoshta, sepse familjet e tyre kanënevojë për më shumë të ardhura se aktivitetete kërkimit të punës.DefinicionistandartSMSJ 2002 u përpoq të nxirrte në pah“personat e papunë e të dekurajuar”, ata personajo aktivë në moshë pune, që megjithëdëshirën për punë, e abandonuan kërkimin epunës duke parë që gjendja e tregut të punësnuk e lejonte hyrjen e tyre të sukseshme. Nëpraktikë, persona të papunë të dekuarajuar ukonsideruan të gjithë ata persona të moshës15 vjeç e lart, që nuk kishin kërkuar punë gjatë4 javëve të mëparshme, sepse mendonin senuk kishin asnjë shans për të gjetur një punë.Ata u konsideruan si pjesë e përkufizimit tëDefinicioni izgjeruarDefinicionistandartDefinicioni izgjeruarTirana urbane 52.2 18.9 24 64.4 68.7Të tjera urbane 48.3 19.8 26.8 60.6 66.4Rurale 65.6 4.3 7.2 78.5 80.9Vendi 58.5 10.1 14.5 71.2 74.9FemraTirana urbane 26.4 22.2 29.8 33.9 37.6Të tjera urbane 26.1 28.3 40.7 37.2 45.1Rurale 46.9 2 6.7 59.1 62Vendi 38 9.9 17.5 49.3 53.8GjithsejShkalla bruto epunësimitShkalla e papunesisëTirana urbane 38.8 20.1 26.2 48.5 52.5Të tjera urbane 36.6 23.3 32.8 48.3 55.1Rurale 55.7 3.3 6.9 68.2 70.9Vendi 47.7 10 15.8 59.6 63.8Burimi: përpunimi i të dhënave LSMS 2002.(a)konsiderohen të papunë ata që punojnë në bujqësi për më pak se 15orë/javëShkalla e aktivitetitnjerëzit dhe puna në shqipëri 35