Njerëzit dhe Puna në Shqipëri - INSTAT

Një pamje e përgjithshme e ndryshimeve rajonaleTabela 3.5 - Popullsia 15 vjeç e lart sipas gjinisë dhe statusit të punësimit: Shqipëria,1989 dhe 2001Gjinia/ ZonaRegjistrimi 1989 Regjistrimi 2001Meshkuj Femra Gjithsej Meshkuj Femra GjithsejNë mijëTë punësuar 779 664 1,443 650 392 1,042Të papunë 62 94 157 150 155 306Gjithsej aktivë 842 758 1,600 800 548 1,347Jo aktivë 249 283 532 269 554 823Gjithsej 15 vjeç + 1,090 1,041 2,132 1,069 1,101 2,170% dalë nga popullsia 15+vj sipas gjinisëTë punësuar 71.5 63.8 67.7 60.8 35.6 48Të papunë 5.7 9 7.3 14 14.1 14.1Gjithsej aktivë 77.2 72.8 75 74.8 49.7 62.1Jo aktivë 22.8 27.2 25 25.2 50.3 37.9Gjithsej 15 vjeç + 100 100 100 100 100 100Burimi: përpunimi i të dhënave të regjistrimeve 1989 dhe 2001.Fuqia punëtore në Shqipëri ishte 1,347 mijësipas regjistrimit të vitit 2001, 62% epopullsisë nga 15 vjeç e lart. Me ndryshimetnë përkufizime dhe metodat e studimit, fuqiapunëtore ra me më shumë se 15% në 1989,si mesatare, me një fuqi punëtore femëroreqë humbiste më shumë se ¼ dhe meshkujtvetëm 5%.Ndërsa në regjistrimin e 1989 rreth ¾ epopullsisë 15 vjeç e lart përfshiheshin nëfuqinë puntore mes pak ndryshim mesmeshkujve dhe femrave, në vitin 2001 kjo llojbarazie gjinore humbi sa kohë që vetëmgjysma e femrave adulte marrin pjesë nëtregun e punës, duke punuar (36%) ose dukekërkuar punë (14%), ndërsa raporti dhe numrii femrave jo aktive u dyfishua. Meshkujt në tëkundërt, gati e ndryshuan ndarjen e tyre mestë punësuarve (61% vs. 71 në 1989) dhe tëpapunës (14 vs. 6) vetëm, megjithë uljet nënumrin absolut të personave të punësuar.4. Punësimi dhe papunësia:Vartësia ekonomike4.1 Punësimi dhe papunësia nga tëdhënat e regjistrimeve të viteve 1989dhe 2001Më pak se gjysma e popullsisë 15 vjeç e lartdeklaruan të ishin të punësuar në regjistrimine vitit 2001 (Tabela 3.6). Ky raport është më ilartë (51%) në Shqipërinë rurale se në qytetine Tiranës (46%) dhe në zona të tjera urbane(43%). Është rreth 60% për meshkujt gatikudo, ndërsa për femrat shifra e punësimitbruto (numri i personave të punësuar si pjesëe popullsisë 15 vjeç e lart) është mes 30 dhe40 %, me vlerat më të ulta në zonat urbanendryshe nga Tirana.Megjithëse jo tërësisht të krahasueshme përshkak të përkufizimeve të ndryshme, shifrat epunësimit bruto në 1989 ishin shumë më tëlarta, si për meshkujt edhe për femrat. Në atëkohë, kishte mëshumë se 2/3 e popullsisëadulte që punonte, me një shifër punësimipër femrat mbi 60 % kudo. Megjithë migrimine madh të meshkujve të viteve ‘90 duket senuk ka patur efekt zëvendësues të raportitfemër-mashkull në ekonominë lokale, as nëzonat rurale apo në aktivitetet bujqësore. Porpunësimi femëror u zvogëlua më shumë nëzonat urbane, dhe mund të argumentojmë seai ndodhi për disa arsye:i) për shkak të mbylljes së aktiviteteve tëmëparshme industriale;ii) për shkak të aktiviteteve të orientuara mëshumë nga meshkujt, si tregëtia dhe ndërtimi,që edhe mbizotëruan më pas;iii) si pasojë e lëvizjeve rurale-urbane, qëvështirë t’u japë mundësi femrave që kanëimigruar të hyjnë në tregun urban të punës(INSTAT 1996, 2002a).32 REGJISTRIMI I POPULLSISË DHE BANESAVE 2001