Njerëzit dhe Puna në Shqipëri - INSTAT

k a p i t u l l i dyqë në të njëjtën kohë ishin të përfshirë në vetë punësim apo punësim të paguar siç përshkruhet në paragrafin(1) duhet të konsiderohen si të punësuar mbi të njëjtën bazë si kategoritë e tjera të personave të punësuar dhetë identifikohen më vete, aty ku është e mundur.(9) Anëtarët e forcave të armatosura duhet të përfshihen mes personave në punësim të paguar. Forcat earmatosura duhet të përfshijnë si anëtarët e rregullt e të përkohshëm specifikuar në rishikimin e fundit tëStandarteve Ndërkombëtare të Klasifikimit të Profesioneve (ISCO).Papunësia10 (1) “Të papunët” përfshijnë gjithë personat mbi një moshë specifike të cilët gjatë periudhës së referencësishin:(a) “pa punë”, dmth jo në punësim të paguar apo vetë punësim siç përshkruhet në paragrafin 9(b) “aktualisht të gatshëm për punë”, dmth ishin të gatshëm për punësim të paguar apo vetëpunësim gjatë periudhëssë referencës, dhe(c) “në kërkim të punës”, dmth kishin ndërmarrë hapa specifikë në një periudhë të afërt në kërkim të punës sëpaguar apo vetë punësimit. Hapat specifikë mund të përfshijnë regjistrmin në një shkëmbim punësimi publikapo privat, aplikim tek punëmarrësit, kërkim pranë vendeve të punës, fermave, hyrjet e fabrikave, tregut apovendeve të tjera ku mblidhen ata që kërkojnë punë, vendpsja apo përgjigja ndaj reklamave të gazetave, kërkimi iasistencës nga miqtë apo të afërmit, kërkimi i tokës, ndërtesës apo makinerive e pajisjeve për të ngritur ndërmarrjene vet, përpjekja për burime financiare, aplikimi për leje e liçensa, etj.”2. Në situata ku mënyrat konvencionale të kërkimit të punës janë të kufixuara, ku tregu i punës është shumë ipa organizuar dhe me kapacitet të kufizuar, ku thithja e punës, është jo e përshtatshme, apo ku fuqia puntoreështë më shumë e vetë punësuar, përkufizimi standart i papunësisë dhënë në paragrafin (1) mund të zbatohetduke relaksuar kriterin e kërkimit të punës.3. Në zbatimin e kriterit të mundësisë aktuale për punë, veçanërisht në situatat e mbuluara nga nën paragrafi(2), duhen zhvilluar testet e duhura për t’iu përshtatur rrethanave të vendit. Teste të tilla mund të zbatohen nënocione si dëshira aktuale për punë dhe eksperienca e mëparshme e punësimit, gadishmëria për të filluarpunë mbi terma lokalë të pagës, apo gadishmëria për të ndërmarrë aktivitetin e vetë punësimit duke u nisurnga burimet e nevojshme dhe lehtësirat.4. Duke mos e ruajtur kriterin e kërkimit të punës të futur në përkufizimin e standartit të papunësisë, personate papunë dhe aktualisht të mundshëm për punë që kishin bërë pregatitje për të filluar një punë të paguar, apoaktivitet të vetë punësimit në një datë që ndjek periudhën e referencës duhet të konsiderohen të papunë.5. Personat që përkohësisht mungojnë në punë pa ndonjë shtesë formale pune që janë aktualisht të mundshëmpër punësim dhe në kërkim të punës duhet të konsiderohen të papunë në përputhje me përkufizimin standarttë papunësisë. Vendet mundet që, në vartësi të rrethanave dhe politikave kombëtare të preferojnë të zvogëlojnëkriterin e kërkimit të punës, në rastin e personave të larguar. Në raste të tilla, personat e larguar përkohësishtqë nuk ishin në kërkim të punës, por të klasifikuar si të papunë, duhet të identifikohen si një nën kategori mevehte.6. Studentët, shtëpiakët dhe të tjerë kryesisht të përfshirë në aktivitete jo – ekonomike gjatë periudhës sëreferencës që plotësojnë kriteret e vendosura në paragrafët (1) dhe (2) duhet të kosniderohen si të papunë mbitë njëjtat baza si kategoritë e tjera të personave të papunë dhe të identifikohen më vehte, aty ku është e mundur.njerëzit dhe puna në shqipëri 23