Njerëzit dhe Puna në Shqipëri - INSTAT

k a p i t u l l i dySMSJ të 2002 ka të njëjtin përkufizim dheperiudhë reference si regjistrimi i 2001 për tëpërcaktuar personat e punësuar. Ndryshimiqendron në mënyrën sesi ishën bërë pyetjet :njerëzit pyeteshin në kishin punuar apo jo përnjë orë ose më shumë javën që i paraprintedatës së intervistës. Kështu, ishte përcaktuargjithashtu në pyetësor dhe pensionistët osestudentët, nëse kishin punuar gjatë javës sëreferenvës, u konsideruan si të punësuar.Ushtarët gjatë shërbimit kombëtar nuk ukonsideruan në punë as gjatë dy regjsitrimeve,as gjatë SMSJ.Megjithëse përkufizimet janë të njëjta në të treregjistrimet, zbatimi i metodologjive tëndryshme dhe mënyra e vëzhgimit dë tësiguronte më shumë persona në punë gjatëSMSJ sesa në dy regjistrimet e popullsisë.Sa i takon popullsisë së papunë, krahasimetjanë më të vështira.Përkufizimi « standart » i ILO-s përpapunësinë, i përcakton personat e papunësi persona që nuk punojnë gjatë periudhëssë referencës dhe që janë duke kërkuar punënë mënyrë aktive, të gatshëm dhe me dëshirënpër të filluar punë, nëse ajo do të ishte emundur. Ka tre mënyra të matjes së popullsisësë papunë, që bazohen në shkallën erelaksimit të kërkimin e punës apo lehtësisësë përdorimit të kriterit të vendosur për matjene papunësisë ; standart, pjesërisht i pashqetësuar, i relaksuar.Në regjistrimet e viteve 1989 dhe 2001, nukishte e mundur të inkorporoheshin çështjetqë kishin të bënin me matjen e papunësisëgjatë periudhës së referencës dhe asaj qëkërkonte punë në mënyrë aktive, nëse ajoishte e mundur. Nëse nuk punonin, njerëzitpyeteshin nëse ishin të gatshëm dhedëshironin të fillonin një punë nëse ishte emundur. Kjo mund të çojë tek konkluzioni qënë disa raste përgjigja bazohet mbi deklaratate personave dhe jo mbi përpjekjet reale përtë gjetur një punë. Mund të thuhet sepapunësia mori pak a shumë formën erelaksuar të përkufizimit të papunësisë.Në matjen e papunësisë, SMSJ së 2002ndoqi procedurat dhe teknikat alternative tëmatjes që paraqiten nga standartetndërkombëtare (ILO 1990). Njerëzit u pyetënnëse ata kanë kërkuar punë katër javë paradatës së studimit, çfarë hapash specifikëkishin ndërmarrë dhe nëse ishin të gatshëmtë fillonin një punë brenda dy javëve nëse juofrohej një punë. Sipas kësaj, studimi mundtë maste popullsinë e papunë duke përdorurdy opsionet e matjes së papunësisë : atëstandarte dhe përkufizimin e relaksuar tëpapunësisë. Sa i takon relaksimit tëpërkufizimit standart, disa grupe si “tëlarguarit”, “puntorët sezonalë”, “puntorët edekurajuar” – që i atashohen marzhit të fuqisëpuntore – mund të konsiderohen si të papunë.Supozimi është plotësisht i arsyeshëm nëkontekstin shqiptar kakrakterizuar nga njënumër domëthënës i puntorëve të dekurajuar.Në krahun tjetër, siç edhe është vënë re nëekonomitë në zhvillim e tranzicion kur përdoretpërkufizimi stndart, shifrat veçanërisht të ultatë papunësisë në zonat rurale, reflektojnënivele të larta të punës së paguar keq nëbujqësi. Siç edhe rekomandohet nga ILO, nëkëto rrethana gjendja e punësimit nuk mundtë përshkruhet vetëm nga të dhënat mbipapunësinë, por duhet të plotësohet ngainformacioni mbi punën e paguar keq.Gjithashtu, shumë vende nuk e zbatojnë« kriterin e një orëshit » standart, por përdorinnjë kufi të ndryshëm në vend të tij për tëklasifikuar një person si të punësuar.Së fundi, thellësia e kërkimit gjatëregjistrimeve të popullsisë dhe studimi ishinkrejt të ndryshëm. Në SMSJ të vitit 2002 upërfshinë më shumë pyetje depërtuese dhefiltruese, të cilat patën ndikim mbi cilësinë etë dhënavenjerëzit dhe puna në shqipëri 19