Fronda21-22

nistycznej. W życiu konspiracyjnym przybrał robotniczy pseudonim, który z czasemstał się jego oficjalnym nazwiskiem: Bednarz, czyli po węgiersku Kadar.Pehm zmienił nazwisko, żeby się ujawnić, Csermanek - żeby się ukryć.Przywódcy węgierskiej partii komunistycznej, Janos Kadari Laszló Rajk, byli w życiu prywatnym bliskimi przyjaciółmi.Na początku 1949 roku pierwszy zastąpił na stanowiskuministra spraw wewnętrznych drugiego, kiedy ten zostałszefem węgierskiej dyplomacji. Wkrótce potem JuliaRajk urodziła syna. Były to czasy, kiedy komunizm jako świecka religia tworzyłwłasną obrzędowość. Rajkowie zaprosili Kadara na uroczystość rodzinnąjako kogoś w rodzaju ojca chrzestnego. Kilka tygodni później L&szló Rajkzostał aresztowany i oskarżony przez Kadara o szpiegostwo na rzecz kilkuwywiadów oraz o odchylenie trockistowskie i titoistowskie. Wkrótce potemw więzieniu znalazła się Julia Rajk, której odebrano niemowlę. Władza komunistycznaszykowała pokazową rozprawę na wzór procesów moskiewskichz lat trzydziestych. Kadar odwiedził w więzieniu Rajka i nakłaniał go,by ten przyznał się do sfałszowanych zarzutów; w zamian obiecywał wypuszczeniena wolność i życie pod zmienionym nazwiskiem na prowincji. Podczasrozprawy Rajk przyznał się do niepopelnionych czynów i niebawem zostałpowieszony. Julia została skazana na pięć lat więzienia.Mianowanie Kadara ministrem spraw wewnętrznychzbiegło się w czasie z uderzeniem komunistycznego państwaw Kościół katolicki. Na początku 1949 roku odbył sięw Budapeszcie pokazowy proces kard. Józsefa Mindszentyego.Na sali sądowej prymas Węgier przyznał się do zarzucanychmu czynów: spekulacji walutą i szpiegostwa na rzecz Watykanu.Mówił chaotycznie, krótkimi, urywanymi zdaniami, często bez związku z zadawanymimu pytaniami. Twarz miał wykrzywioną grymasem, oczy nieprzytomne,oddech urywany, a głos chrapliwy. Dziś wiadomo, że podczas śledztwabył torturowany, całymi dniami pozbawiany snu i szprycowanynarkotykami. On sam przewidywał chyba taki rozwój wydarzeń, skoro tydzieńprzed aresztowaniem zdeponował w kościelnym archiwum następująceoświadczenie: „Deklaruję jako nieważne i nieprawdziwe jakiekolwiekZIMA-2000 89