Fronda21-22

jako jedyni w Europie zaproponowali Polakom pomoczbrojną w postaci wysłania swoich żołnierzy. Nie doszło dotego na skutek protestu Czechosłowacji, która nie zgodziła siętranzyt obcych wojsk przez swoje terytorium. Praga nie przepuściłateż węgierskich transportów amunicji. W końcu okrężnądrogą, przez Rumunię, kilkadziesiąt wagonów zapełnionychamunicją z budapesztańskiej fabryki Csepel dotarło doWarszawy.Jakże postawa Budapesztu - zauważa Zdziechowski - kontrastowałaz postawą Pragi: w czasie kiedy Węgrzy oferowalipomoc, Czesi, wykorzystując zwycięstwa bolszewickie na fronciewschodnim, uderzyli od południa na Polskę i rozpoczęlimarsz na Kraków. Mimo tych doświadczeń - nie mógł sięnadziwić Zdziechowski - polityka rządów II Rzeczpospolitejwobec Budapesztu była o wiele chłodniejsza niż wobec Pragi.Wynikało to z faktu, że dyplomacja polska w dużej mierzepodporządkowana była Francji, ta zaś z kolei za swegogłównego sojusznika na Wschodzie uważała Czechosłowację,natomiast w Węgrzech widziała potencjalnego sprzymierzeńca Niemiec.Stanowisko to do tego stopnia utrwaliło się w polityce polskiej, że nawetRoman Dmowski pisał, iż „wszelkie zjawiające się u nas próby wywołaniazbliżenia do Węgier (...) nie są niczym innym, jak robotą dla Niemiec, robotąprzeciwną najwyraźniej interesom naszego narodu".Pesymizm heroicznyTymczasem Zdziechowski - a głos jego był wówczas głosem wołającego napuszczy - nie tylko uważał, że między Polską a Węgrami istnieje „absolutnatożsamość interesów", ale że Węgrzy także „są jedynym sprzymierzeńcemnaszym z ducha". Wskazywał, że podobnie jak Polacy przez wieki byli oniprzedmurzem chrześcijaństwa, broniącym Europy od najazdów ze Wschodu, żepodobnie jak w Polsce wytworzył się tam etos rycerski, tradycja szlachecka ikultura katolicka oraz że między naszymi narodami od wieków współpracaukładała się pomyślnie - oni dali nam św. Kingę, św. Jadwigę czy StefanaBatorego, my im królów Władysława II i Ludwika II czy generała Józefa Bema.76FRONDA 21/22