Fronda21-22

Czy będziecie w stanie rozliczyć się ze „starym", żyjącymw waszej głębi? - oto pytanie Stefana do jego dzisiejszychpotomków. Brzmi ono raczej jak żądanie. Jeślipodejmiemy decyzję, to i my będziemy musieliodrzucić niektóre wypielęgnowane iluzje, związane zewzorem „starych dobrych Węgier". A to „stare" możeoznaczać zarówno stuletnie, jak i zrodzone dopierowczoraj idee, które w nas żyją.Ultima ratioi jej cena,czylikwaśne wino św. StefanaATTILASZALA1Na obrazie wyszytym na płaszczu koronacyjnym - prawdopodobnie jedynymwiernym portrecie św. Stefana - widzimy człowieka o szeroko otwartychoczach, których spojrzenie graniczy niemalże ze strachem; widzimy trochęzdziwioną, lecz zarazem pogodną twarz mężczyzny cierpliwie przyjmującegociosy wymierzane mu przez los. Jak wiemy dokładnie, płaszcz uszyto w roku1031, gdy Stefan miał 56 lat: był już wtedy od z górą trzech dekad koronowanymwładcą chrześcijańskim i w tymże właśnie roku stracił ukochanegosyna Emeryka, któremu zamierzał przekazać królewskie berło. Z kronikwiemy również, że starzejący się król czasem potajemnie wymykał się nocąz pałacu, by „odwiedzać maluczką trzódkę ubogich" i rozdać im trochę pieniędzy.Zdarzało się w czasie takich wypraw, że żebracy, rozpoznawszy władcę,wzruszeni rzuconymi im groszami chcieli prócz monet otrzymać na pa-46FRONDA 21/22