Fronda21-22

Bon nad Lemanem, w którego zakończeniu toczy się słynny dialog: „Godziszsię co jest Niszczyć i z ruchu podjąć moment wieczny/ Jak blask na wodachczarnej rzeki? Tak", zaczyna się od uszczegółowienia natury i czasu: „Bukiczerwone, topole świecące/ I strome świerki za mgłą października", a jegopoetycka moc wynika przede wszystkim z zestawienia dyskursu filozoficznegoz bardzo precyzyjnym opisem „swojskiej" okolicy:Jabłecznik pachnie z beczek. Proboszcz mieszaWapno łopatą przed budynkiem szkoły.Mój syn tam biegnie ścieżką. Chłopcy niosąWorki zebranych na zboczu kasztanów.Czym różnią się „worki kasztanów" od „chrustu przy domu" Rymkiewicza?Czy fragment poematu Miłosza Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada:„A czemuże Anusia rutę hodowała,/ Wiecznie zieloną rutę w szeteńskimogrodzie?/ Czemu żalia rutele wieczorem śpiewała/ Aż niosło się echo, zawody, po rosie?", jest mniej konkretny niż Rymkiewiczowska primula veris?W wierszu Nie więcej Miłosz akcentuje „opór materii", którą tak trudnojest opisać jednocześnie w jej jednostkowym i wiecznym wymiarze, i kokieteryjnieusuwa się na pozycję poety konwencjonalnego, „układającego wierszeo kwitnieniu wiśni,/ O chryzantemach i pełni księżyca". Przeczą temueskapizmowi inne wypowiedzi poety, choćby z tomu szkiców Świadectwo poezji,gdzie pojmowanemu redukcjonistycznie (sprowadzonemu do koncepcjijęzyka poetyckiego) klasycyzmowi przeciwstawiany jest realizm, choć znówz zastrzeżeniem, że między piszącym a rzeczywistością zawsze będzie istniećdeformujące tę ostatnią medium języka i kultury. Medium, na które należysię zgodzić, bo bez niego pisanie wierszy w ogóle nie byłoby możliwe.Sprzeczność ta nie przeszkadza autorowi Dalszych okolic od wielu już latoddawać się w poezji „namiętnej pogoni za Rzeczywistością", której przedmiotembywa krajobraz zaścianka. Więcej - właśnie jako poeta prowincji„podróżny świata" zdaje się osiągać artystyczną doskonałość. Mitologizującezaścianek wiersze z cyklu Świat. Poema naiwne uznawane są przez wielu zaszczytowe osiągnięcie poety, a nieznacznie tylko ustępuje im popularnościąpoemat Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada z kronikarskim opisem przeszłychżywotów i historycznych okolic Wilna: „Tam urodziłem się, a byłem z pa-7.IMA-2000375