Fronda21-22

cyjkami), zasklepienie się w „literaturze", w małości, w ignorancji dlasztuki, w samouwielbieniu, środowisk literackich. Nie ma poetów-wizjonerów,wieszczów, nawet marzycieli, pozostali tylko lingwiści, „rozpychaczejęzyka".To jest postmodernizm faktyczny i tragiczny. Uwiąd duchowy elity.Zdezawuowano awangardy. Wyszydzono odkrywczość w sztuce. Mimo,że ludzie wciąż nowości oczekują, potępiono „nowinkarstwo", czyli kryteriumnowości w sztuce. Dla własnej wygody wyeliminowano ze sztuki to, cozawsze było rzeczą najtrudniejszą. Liczy się sztuka sprzedaży! Porównania,analogie do okresu realizmu socjalistycznego nasuwają się nieuchronnie, mimoże zewnętrzne pozory wyglądają inaczej. Zarówno „kultura masowa",„pop-kultura" i „kultura postmodernistyczna" oznaczają równanie w dół,oraz podporządkowanie sztuki celom propagandowym i politycznym. Chociażteraz nikt nie każe malować robotników przy pracy czy intelektualistówprzy komputerach, to każdy inteligentny pisarz-grafoman, filmowiec i plastykwie, jaka jest koniunktura i kto jest dawcą nagród, promocji i przywilejów.Teraz powtórzę za Grzegorzem Dziamskim, który parę lat temu w Skokachpod Poznaniem mówił o amerykańskiej koncepcji art industryi o 50-osobowym gremium, które ma selekcjonować artystów na profesjonalistówi resztę, z tym, że ta reszta, to wcale nie muszą być artyści gorsi, tylkowłaśnie z jakichś tam powodów niezakwalifikowani albo zweryfikowaninegatywnie. No, to myśmy już też przeżywali, a ja mam od 30 lat stałe miejscena tej liście! Obserwując działalność centralnych instytucji w Polsce, dyskretnepreferencje pewnych gremiów i fundacji, śmiem przypuszczać, że procesnadzoru politycznego nad sztuką w Polsce wciąż trwa. Przykładyz ostatnich miesięcy to ordynarna machlojka przy wystawie polskiego konceptualizmuw Zamku Ujazdowskim, czy zaangażowanie Zachęty w promocjępisma pornograficznego, która miała charakter wyraźnie polityczny: naplućw gębę przeciwnikom pornografii, a więc określonej kulturze, etycei estetyce. Obserwując co się dzieje, wprowadziłem w obieg własne określenie„sztuki kontenerowej". Oto pewien ruchomy, wymienny zestaw przedmiotówartystycznych wozi się po świecie jako na przykład „kolekcję sztukipolskiej", a w rewanżu otrzymuje się kontener podlejszego gatunku sztukifrancuskiej czy amerykańskiej. Tym sposobem dba się o to, aby Francuz czyAmerykanin nie zobaczył, jaka jest naprawdę sztuka polska.7.1MA 2000327