Fronda21-22

GlobalizmMarks i Engels byli entuzjastami tego, co dziś nazywamy globalizacją. Dlanich postęp ludzkości dokonywał się po linii prostej, jego ostatecznym celemmiało być totalne panowanie człowieka nad przyrodą, spełnione dzięki rożkuXV i XVI. Centralizuje się, co się jeszcze ma scentralizować." 27Postępowiwojowi techniki i centralizacji wysiłków.Rozwój gospodarki światowejspowodował wzrastającąwszechstronną współzależność narodów,produkcja i spożycie nabrałycharakteru kosmopolitycznego,wraz z rozwojem kapitalizmu „odosobnieniei przeciwieństwa narodowemiędzy ludźmi zanikają corazbardziej" 26 . Naturalną kolejąrzeczy, „wskutek olbrzymiego rozwojuprzemysłu, handlu i środkówkomunikacji centralizacja politycznastała się potrzebą o wiele bardziejpalącą niż wówczas, w wiespołecznemui ekonomicznemu sprzyjają duże organizmy gospodarcze.W tym świecie nie ma miejsca dla małych, autonomicznych, kultywującychwłasne zwyczaje i żyjących w zgodzie z naturą społeczności. Opisującskutki XIX-wiecznej „globalizacji" na przykładzie Indii, Marks pisał: „Aczkolwiekuczucie ludzkie wzdryga się na widok zniszczenia i rozkładu dziesiątkówtysięcy pracowitych, patriarchalnych i pokojowych organizacji społecznych,rzuconych w morze nieszczęść, na widok ich członkówpozbawionych jednocześnie swej starej formy cywilizacyjnej i dziedzicznychśrodków utrzymania - nie wolno nam zapominać, (...) że te małe wspólnoty(...) oddawały człowieka w jarzmo zewnętrznych okoliczności, zamiast goZIMA-2000 279