Fronda21-22

na próbie kradzieży w Budapeszcie i wydalono z Austro-Węgier. Sam zainteresowanytłumaczył, że nie było to żadne złodziejstwo, tylko manifestacja jegoanarchistycznej postawy.W 1917 roku Szwarcbard powróciłz emigracji z Francji do Rosji i od razupo wybuchu rewolucji październikowejzaciągnął się do Armii Czerwonej. Wspomnianyjuż żydowski działacz I.G. Dobkowskiopisywał, iż Schwarzbard chwalił musię, że osobiście brał udział w egzekucjachchłopów.W 1920 roku Szwarcbard bez problemówwyjechał z Moskwy i trafił w sam środek rosyjskiejemigracji w Paryżu. Był bardzo aktywny iznany w wielu środowiskach - za swojego sympatykauważali go zarówno anarchiści, jak i syjoniści. Toteżdla wszystkich jego znajomych było wielkim zaskoczeniem,gdy po zabójstwie Petlury oświadczył: „toprorok Izajasz posłał mnie, by pomścić Żydów".O tym, że zamordowanie atamana było zaplanowaneprzez władze w Moskwie, napisał po raz pierwszy rosyjskiemigrant Paweł Mielgunow w swym piśmie „Borot'baza Rossiju", gdzie zamieścił wyznanie zbiegłego agenta sowieckiego.Także relacje innych emigrantów, m.in. MykolySzapowala czy wspomnianego już Dobkowskiego, pozwalają z grubsza odtworzyćplan zabicia Petlury, którego wykonaniem kierował bezpośrednioagent GPU (sowieckich służb specjalnych) w Paryżu, Michaił Wołodin.Data zamachu na atamana wydaje się nieprzypadkowa. Skoro Szwarcbardopętany był ideą zemsty za pogromy - jak usiłują to przedstawić jego biografowie- to dlaczego czekał z dokonaniem swego czynu przez kilka lat? Otóżdwa tygodnie wcześniej w Warszawie doszło do przewrotu majowego i objęciawładzy przez marszałka Piłsudskiego. W środowiskach ukraińskiej emigracjiodżyły nadzieje na ponowny sojusz z Polakami wymierzony przeciwkoSowietom. Petlura, który już raz zawarł porozumienie z Piłsudskim, był naturalnymkandydatem na przywódcę takiego sojuszu ze strony ukraińskiej.ZIMA2000259