Fronda21-22

Znane jest też stanowisko Petlury wobec pogromów. 12 października 1919roku jako głównodowodzący wojsk URL wydał odezwę Przeciw pogromom, w którejczytamy m.in.: „Starszyzno i kozacyukraińskiej armii! Ukraińskie i żydowskiemasy pracujące patrzą na was jak na wyzwolicielii nadchodzące pokolenia nie zapomnąwaszych zasług dla tych narodów, a historia zdumą wypisze na swych stronicach momentyowej walki. Unikajcie prowokacji, a wobec prowokatorów,którzy sami urządzają pogromy i zabijaja słabszych od nas, bądźcie bezlitośni. Karaśmierci musi spaść na głowy pogromców i prowokatorów.Wymagam od was więcej karności i dyscypliny,aby ani jeden włos nie spadł z głowy niewinnego."W rządzie Ukraińskiej Republiki Ludowej istniał nawetspecjalny resort zajmujący się problemami mniejszościżydowskiej. Jego wiceprzewodniczącym był żydowskidziałacz I.G. Dobkowski, który w roku 1927 opublikowałtekst pt. Zabójstwo Petlury i prowokacja na żydowskiej ulicy. GłosŻyda, stanowczo protestując w nim przeciw utożsamianiu atamanaz antysemityzmem i obciążaniu go winą za pogromy.W procesie paryskim zeznawali nawet Żydzi, którzy broniliPetlury, m.in. Goldelmann, ale ich głos nie przebił się poprzezszum sprawnie zorganizowanej maszyny propagandowej stronnikówSzwarcbarda.Masoński śladIstniały też próby zakulisowego wpływania na przebieg procesu. Jerzy Łubach wswym filmie dokumentalnym o Petlurze podaje informację, że Jerzy Stempowski,który był synem wielkiego mistrza Loży Wielkiego Wschodu, StanisławaStempowskiego, próbował wykorzystać kanały wolnomularskie w celu przekonaniaprzewodniczącego składu sędziowskiego, członka masonerii, że ukraińskiataman nie był antysemitą. Rokowało to pewne szanse na powodzenie, gdyż samPetlura byl wolnomularzem. Do dziś w archiwach Służby Bezpieczeństwa Ukra-256FRONDA 21/22