Fronda21-22

Rozumując dalej, protestantyzm może być czymś negatywnym. Inaczejmówiąc, może sprowadzać się dziś do nowej i całkiem odmiennej listy zarzutówwobec Rzymu, która tyle tylko ma wspólnego z dawną listą, że nadal jestskierowana przeciw Rzymowi. I tak się właśnie sprawy mają, najogólniej biorąc.Prawdopodobnie to właśnie miał na myśli dziennikarz z „Daily Express",kiedy oznajmiał, że nasz kraj i nasi rodacy są przesiąknięci protestantyzmemniczym solą. Legenda, że Rzym myli się tak czy owak, nadal żyje i miewa siędoskonale, chociaż karykatury odmalowują dziś monstrum o zupełnie innychkształtach. Nawet w tym znaczeniu twierdzenie „Daily Express" jest już przesadąw odniesieniu do współczesnej Anglii, ale nadal tkwi w tym więcej niżziarno prawdy. Cóż, kiedy jest to prawda, z której uczciwy i autentyczny protentantnie może czerpać specjalnej satysfakcji. Bo też, na dobrą sprawę, jakażto tradycja, która co drugi dzień lub co dziesięć lat zmienia wersję, uznając, żekażda zmiana jest dobra, byle tylko wszystkie te sprzeczne opowiastki byłyskierowane przeciw temu samemu człowiekowi czy tej samej instytucji? Jakażto święta sprawa, odziedziczona po przodkach, która sprowadza się do założenia,że powinniśmy wciąż czegoś nienawidzić i tylko w nienawiści pozostawaćkonsekwentni, a we wszystkim innym możemy sobie pozwalać na dowolnązmienność i dowolny fałsz, nawet gdy chodzi o sam powód naszej nienawiści?Czy mamy na serio zająć się obmyślaniem coraz to nowych przyczyn niechęciwobec innych chrześcijan? Czy na tym właśnie polega protestantyzm, a skorotak - czy zasługuje on na zestawienie z patriotyzmem lub morzem?246 FRONDA 21/22