Fronda21-22

Cóż może być milszego sercu świeżo upieczonego liberała lat 90-tych,ongiś spadkobiercy etosu lewicy - niż powrót starych bohaterów historiiw nowych szatach. Nowy polski liberał jest już z nimi oswojony, a tradycjapostępu zostaje uratowana. Co gorsza, nowa liberalna tradycja mogła przecieżzagrozić etosowi lewicy, który w Polsce za bardzo liberalny nie był. A tuniespodzianka - polski liberalizm nie tylko etosowi nie zagraża, lecz go dopełnia.Dawna tradycja postępowa, zredefiniowana jako tradycja polskiego liberalizmu,odkrywa nieprzerwaną ciągłość etosu lewicy od czasów HugonaKołłątaja do Tadeusza Mazowieckiego. Ukazuje także łączność „liberalnego"skrzydła PZPR z liberalnymi prądami lewicy laickiej. Oba nurty od dawna,pod innymi imionami, chwaliły tych samych bohaterów, którzy, jak się dziśokazuje, tak naprawdę byli liberałami.Badania nad historią polskiego liberalizmu w zasadzie sprowadzają się doprzebudowy tego, co kiedyś nazywano myślą postępową - w myśl liberalną.Pozostają fakty i ludzie, zmienia się sposób wartościowania. Działaniom modernizacyjnymi demokratycznym nadawano kiedyś walory postępowe, dziśtowarzyszą im atrybuty liberalne. Można powiedzieć, że tradycja „myśli postępowej"uległa liberalnej mutacji. Tak jak kiedyś tradycje postępu zawłaszczyławładza ludowa, przystosowując ją do swoich potrzeb, tak dziś myśl postępowapodlega liberalnej przebudowie.W polskiej historiografii lat 90-tych nie doszło do żadnej rewolucji, któraodsłoniłaby nowe fakty, postacie, wydarzenia, które uprawniałyby do taktotalnych przewartościowań, jak odkrycie, dotychczas utajonego, polskiegoliberalizmu. Narodziny historii polskiego liberalizmu były uwarunkowaneideologicznie. Dzięki nim delikatna i młoda polska demokracja liberalnaotrzymała historyczne zaplecze.Tak oto powstało coś z niczego - narodził się polski liberalizm.NIKODEM BOŃCZA-TOMASZEWSKIZIMA-2000211