Fronda21-22

dziwnego, że kiedy kilka lat później jako kanclerz Trzeciej Rzeszy wprowadzi!w życie ustawę o eugenice, otrzymał depeszę gratulacyjną od przewodniczącegoparlamentu kanadyjskiego, który wyrażał radość, że naziści skorzystalize wzorców jego kraju.Istnieje więc totalitarny potencjał demokracji, który może się urzeczywistnić- jak zauważa Andrzej Zoll - „wtedy, kiedy większość nie liczy się zpodstawowymi prawami. Mamy procedury demokratyczne, ale podeptanepodstawowe prawa ludzkie."Religia obywatelskaDziś teokratyczne uroszczenia demokracji kryją się za parawanem tzw. neutralnościświatopoglądowej, która w rzeczywistości jest projektem niemożliwymdo zrealizowania, ponieważ niemożliwe jest życie społeczne w światopoglądowejpróżni, bez jakichkolwiek aksjologicznych fundamentów.Współczesne systemy demoliberalne coraz częściej pragną więc narzucić ludziom,zasłaniając się neutralnością światopoglądową, swoisty rodzaj dvii religion- religii obywatelskiej, którą charakteryzuje wiara w „prawa człowieka"i „wartości ogólnoludzkie", brak odniesień do transcendencji, agnostycyzmoraz moralny relatywizm. Nie ma to jednak nic wspólnego z neutralnościąświatopoglądową - jest to konkretny wybór ideowy, który przypomina raczejpogańską „religię cesarstwa" z jej cywilnymi bogami, idoles urbis.„Tylko działanie w ramach obywatelskiej wspólnoty, jak sugestywnie pokazałaHannah Arendt, pozwala przekroczyć granice płaskiego życia biologicznego,które ludzie dzielą ze zwierzętami - pisze Dariusz Gawin. - Swojeczłowieczeństwo, swoją wyjątkowość mogą potwierdzić tylko wtedy, gdy dokonujądzieł, które mierzą w nieśmiertelność. Największym z nich jest stanowieniewspólnoty politycznej wolnych i równych obywateli zjednoczonychwęzłem solidarności." Jeżeli formie ustrojowej owych wspólnot, którą jestdemokracja, przypisuje się takie wręcz duchowe znaczenie, nie może dziwić,że następnym krokiem jest jej sakralizacja.Nieszczęście chadecji polega na tym, że w wielu krajach poszła ona tą drogą.Zaakceptowała demokrację bezwarunkowo. Powiedziała „tak", lecz nie dodała„ale..." W ten sposób polityka przestała być - tak jak uważał zawsze Kościół- dziedziną autonomii względnej (tzn. kierującą się własnymi prawami,190FRONDA 2 1/22