Fronda21-22

no najwięcej odpowiedzi świadczących o antysemickich poglądach. Jest znanym faktem, żemłodzieżowa organizacja WPS, Lewicowe Stowarzyszenie Młodych, podczas wyborów w 1990roku przemalowywała napis na plakacie wyborczym FIDESZu (prawicowego Związku MłodychDemokratów) na Zsidesz (czyt. iides), jak również „nagłaśniała" go poprzez umieszczaniegraffiti na ścianach domów. Akcje te poprzedziła publikacja oświadczenia K6ver Laszló, zastępcyprzewodniczącego ZMD Węgierskiej Partii Obywatelskiej, w sylwestrowym wydaniu„Nepszabadsag" z 1989 roku (por. „Magyar Demokrata" 1998, nr 6, s. 310). Ówczesnyszef LSM, żartowniś Peter Kiss, był ministrem pracy rządu WPS-ZWD.17 Kartę Demokratyczną podpisały 26 września 1991 roku 162 osoby, m.in.: Gyórgy Konrad(ZWD), Ivan Vitanyi (WPS), Zoltan Szabó (WPS), Gyula Hegyi (WPS), Laszló Donath(WPS), Andras Gero (ZWD), Ivan Petó (ZWD), Miklósjancsó (ZWD), Gabor Fodor (ZMD,następnie ZWD), Gyórgy Suranyi (urzędujący prezes Narodowego Banku Węgierskiego!), LajosBokros (WPS), Rezsó Nyers (WPS) i inni. Do Karty dołączyło także Stowarzyszenie FerencaMiinnicha. Kiedy premier József Antall zdymisjonował Gyórgya Suranyiego ze stanowiskaprezesa NBW z powodu podpisania przezeń Karty, organizacja ta zamieściła w prasie płatneogłoszenia z hasłem: „To może spotkać każdego".18 „Dzisiejszy ZWD kiedyś występował jako demokratyczna opozycja. Określenie to stosowanebyło jeszcze w latach 70-tych. Następnie Miklós Haraszti wymyślił określenie «socjaldemokratycznaopozycja»... osadzali oni system Kadara z pozycji idealistycznego socjalizmu. Następnie,w ślad za Istvanem Bibo, od socjalizmu przeszli na pozycje «trzeciej drogi». Pod wpływempolskiej «Solidarności» głosili robotniczą samorządność. Ostatecznie ustabilizowali się jakoreprezentanci kapitalizmu. Zawsze podkreślają, że oni i tylko oni mają rację, nigdy nie uznająswoich błędów... [ZWD] jest tak naprawdę partią zorganizowaną na sposób bolszewicki.Kiedy używam słowa bolszewik, przez myśl mi nawet nie przejdzie jakaś ideologia. Bolszewickajest konstrukcja organizacji, gdzie kilka osób decyduje o wszystkim... mają oni jednak arystokratycznąmentalność, uważają się za mądrzejszych od wszystkich" (oświadczenie GyorgyaKrassó, „Datum", 5.04.1990).19 „W roku 1994, wraz z objęciem władzy przez liberalno-socjalistyczną koalicję, tymczasowoustal oficjalny antysemityzm" (Tamas Gaspar Miklós, Kwestia węgierska po raz drugi, „MagyarNarancs", 9.10.1997). Według Tamasa Gaspara Miklósa, jednej z czołowych postaci i ideologówZWD, w okresie rządów Antalla-Borossa panował oficjalny antysemityzm! Z wypowiedziątą współgra opinia Janosa Hajdu, posła do parlamentu z ramienia WPS w latach 1994-98,wygłoszona na Forum Sil Postępowych: „Przeważająca część członków koalicyjnych partiigwarantuje humanistyczne, antyfaszystowskie minimum" (cyt. za: „Magyar Nemzet",11.12.1995). Janos Hajdii był głównym redaktorem najważniejszego magazynu politycznegowęgierskiej telewizji w czasach państwa partyjnego, a tuz przed transformacja ustrojowa -ambasadorem WRL w Szwajcarii. W kołach inteligenckich wsławił się atakiem na SandoraCsoóri („Elet es Irodalom", 16.11.1983). Csoóriego zakazano po tym publikowania. By poznaćwięcej szczegółów zob.: Sandor Revesz, Aczel i nasze czasy, 1997, s. 316-320.20 Zob. Maria Schmidt, Antyfaszystowskie NRD, „Magyar Nemzet", 16.08.1996.21 Miklós Szabó, Sprzysieżenie potępionych, „Nepszabadsag", 26.05.1990.22 Sandor Revesz, Zsigdny we mgle, „Mozgo Vilag", 27.01.1998, s. 27-30. Jest niezrozumiale i zaskakujące,że w sprawie powtórnej projekcji filmu dokumentalnego Funkcjonariusze AVH I-IIIw węgierskiej telewizji „doszło do protestów gminy i innych organizacji żydowskich. Organizacjete oraz naczelny rabin József Schweitzer zakwestionowali nadmierne akcentowanie (!) żydowskiegopochodzenia funkcjonariuszy AVH (węgierskiego UB), na co dziś, w 50-tą roczni-ZIMA-2000 141