Fronda21-22

liwością i swoistym dystansem, ciągle przymierzając je do nigdy i nigdzieniezrealizowanego ideału. Chcą oni powstrzymać Węgry w dążeniu do słusznejwiary w siebie i narodowej tożsamości po ponad półwiecznej okupacjii wiążącym się z nią narodowym zhańbieniu. A przecież w nowej rzeczywistości,w świecie globalizacji, jeśli nie umocnimy się jako naród, zagrożone będziesamo istnienie węgierskości. Część inteligencji z marksistowskim wykształceniem,głęboko w nim nadal tkwiąca, pomimo tragicznych wydarzeńXX wieku, w dalszym ciągu nie jest w stanie zrozumieć, że naród to o wielesilniejsza wspólnota niż klasa i że silniej wiąże on niż więzy ekonomiczne.Przynależność narodowa jest w stanie wykształcić taką wspólną tożsamość,która wykracza nie tylko poza podziały kulturowe i zawodowe, ale także pozaróżnice wieku, płci, rasy i w wielu przypadkach - różnice etniczne. Naródjest więc pojęciem pozytywnym: to taka polityczna i prawna wspólnota,którą cementują wolni i równi obywatele, mający wzgląd na swojeprawa i obowiązki. Naród łączą wspólne zwyczaje, wspólneprzedsięwzięcia, wspólne szkolnictwo, powszechny obowiązekwojskowy, święta narodowe, hymn, symbole, wojny i wojny domowe,rewolucje, również zwycięstwa i porażki, chwile podniosłei momenty upadku, a także żałoba. Odpowiedzialność za Węgry możnapodjąć tylko razem z ich całą historią, podobnie jak angażując się w życiepojedynczych ludzi. Na próżno niektórzy kwestionują mniej świetne kartyswej przeszłości; zdrady i wstydliwe czyny nieodłącznie będą się ich trzymać.Węgry muszą odzyskać swą historię, swych prawdziwych bohaterów. Musząpoznać prawdziwą historię okresu międzywojennego i czasu II wojny światowej,muszą również poznać niezafałszowaną i niezamaskowaną rzeczywistośćkilku dziesięcioleci po 1945 roku. 63Spieszy tu z pomocą wielokrotnie już cytowany Peter Kende, którego wybranonawet na członka Węgierskiej Akademii Nauk: „Komunizm (...) zeswymi sukcesami i klęskami, wzlotami i kompromitacjami jest wspólnąprzygodą, porywającym za sobą całe społeczeństwo i razem obciążającymwspólnym przedsięwzięciem. Kto nie chce przyjąć tego do wiadomości,ten zupełnie nie rozumie węgierskiej historii narodowej minionego50-lecia" 64 . To smutne, że zwierzający się z tego Peter Kende, który przez latajudził swymi podłymi artykułami w najbardziej złowieszczych czasach Rakosiego,może w ogóle publicznie zabierać głos w demokratycznych Węgrzech. 65Z1MA-2000 135