Conference proceedings - Zbornik Radova[1].pdf - Univerzitet u ...

UVODU dužem vremenskom periodu glavni nosilac privrednograzvoja Republike Srbije bila je industrijska proizvodnja, pretežnobazirana na glomaznim proizvodnim sistemima, finansirana skupiminostranim kreditima, zaštićena visokim carinskim i drugimbarijerama, orijentisana na domaće, a mnogo manje na inostranotržište, sa velikim viškovima zaposlenih. Industrija je nespremnodočekala tehnološke i strukturne promene u svetskoj privredi, da bitokom 90-tih godina, zajedno sa ostalim delovima privrede, zapala utešku krizu praćenu velikim padom proizvodnje i zaposlenosti. [6]Industrija Srbije je pretrpela žestoke posledice NATObombardovanja Srbije 1999. godine, prilikom čega je došlo doznačajnih emisija u vazduh toksičnih i kancerogenih materija.Ekonomska situacija početkom 21. veka u pogledu industrije uSrbiji je bila teška, većinom kao rezultat međunarodnih sankcija kojesu uvedene Jugoslaviji u prošloj deceniji. Zbog izolacije zemlje, idrastičnog gubitka tradicionalnih tržišta i poslovnih partnera, premapodacima Ministarstva privrede i Republičkog zavoda za statistiku,industrijska proizvodnja je naglo opala (za oko 60%) između 1990 i2000.godine. [1] Industrijska postrojenja su generalno u lošemtehničkom stanju. Zastarele tehnologije, niska energetska i sirovinskaefikasnost, slaba tehnološka disciplina i visok nivo stvaranja otpada,faktori su koji doprinose zagađenju životne sredine od industrije.Nedostatak postrojenja i opreme za smanjenje zagađenja je opštiproblem (posebno postrojenja za tretman otpadnih voda, skrubera ipostrojenja za odsumporavanje dimnih gasova). Neka industrijskapostrojenja (železare, metalurška industrija, hemijska industrija i dr.)su prethodno imala osnovne instalacije za smanjenje zagađenja, alivećina nije u upotrebi tokom dugog niza godina. S tim u vezi, skoro90% industrijskih otpadnih voda se ispušta bez prethodnog tretmana.[2] Procenjuje se da se u Srbiji stvara oko 100.000 t/godindustrijskog opasnog otpada. Projekcije su da će se generisati450.000 tona industrijskog opasnog otpada u periodu od 2010. do2019. godine, a veliki ekološki izazov čine istorijske količinenasleđene zbog nedostatka brige o otpadu u prethodnom periodu,koje su uglavnom nepropisno privremeno skladištene u fabričkimkrugovima. Kao najznačajniji problemi izdvajaju se visok stepennastajanja industrijskog otpada po jedinici proizvoda, ispuštanje~ 173 ~