Hëna e ree kupton një grua që divorci i sajishte përfundimtar. Ndërsa gratë upërqëndruan në pyetjen e Marias,ajo u tregoi atyre ngjarjen e saj tëfrikshme të vuajtjeve, abuzimit,divorcit, bashkimit përsëri, divorcitpërsëri, se si ishte gënjyer dhe se siishte larguar përfundimisht ngaburri i saj. Ai njëherë i thoshte sedivorci ishte përfundimtar, një ditëse nuk ishte dhe se ishte detyra e sajfetare t'i bindej atij për gjithçka. Ajombeti muslimane por nuk dinte aqsa duhej për fenë e saj, që tëkërkonte të drejtat e saj. Veshjet e sajishin prerë, shtëpia vëzhgohej, paqjae saj ishte kërcënuar dhe ajo ishte efrikësuar. Motrat u tronditën.Sipas një studimi të 63 punëtorëve,liderëve dhe individëve tëkomunitetit musliman të bërë nëvitin 1993 nga Këshilli Amerikanoveriorpër Gratë Muslimane, dhunashtëpiake (duke përfshirë gjithçka,nga goditja tek incesti) kundër fëmijëvedhe grave muslimane, ndodhtenë dhjetë për qind të popullsisë muslimane.Nëse kësaj do t'i shtohejabuzimi psikologjik dhe verbal, kjoshifër do të rritej në mënyrë të konsiderueshme.Duke bërë një krahasim,në Amerikë shtatë për qind egrave amerikane abuzoheshin fizikishtdhe 37% abuzoheshin emocionalishtdhe verbalisht në vitin1993, sipas Fondit për Parandalimine Dhunës në Familje. Një studim igjerë i vitit 1993 i Fondit të Shtetitzbuloi se vetëm gjatë një viti abuzoheshinrreth katër milionë graamerikane nga bashkëshortët e tyreapo shokët e tyre dhe se çdo nëntësekonda një grua abuzohet. Fondipër Parandalimin e Dhunës nëFamilje tregon gjithashtu se 34 përqind e burrave dhe grave kanë qenëdëshmitarë të një veprimi dhune nëfamilje. Ky numër është më i lartë sesa <strong>numri</strong> i të rriturve që kanë qenëdëshmitarë në një vjedhje apo plaçkitje!Maria vazhdoi të merrte pjesë nëtakimet e motrave, ndërsa ato filluantë përqëndroheshin në problemin edhunës shtëpiake në komunitetin etyre. Ajo nuk ishte viktima e vetme.Motrat protestuan ndaj imamit tëtyre, kur zbuluan se një lider i komunitetitqë kishte të bënte më fëmijët etyre kishte përdorur dhunë ndajgruas së tij. Ndërkohë ishbashkëshorti i Marias kishte filluartë frekuentonte një komunitet tjetërmusliman në zonë, por vazhdonte tangacmonte atë dhe ta joshte që tavazhdonte lidhjen e saj me të. Ai filloitë përdorte djalin e tyre si mënyrëpër t'iu afruar dhe vazhdoi ta prektesigurinë e saj dhe të caktonte kontrolline tij ndaj saj.STRUKTURAT FAMILJAREAUTORITARE ÇOJNË NËABUZIM DHE DHUNËNjë strukturë familjareautoritare krijon mundësinë që nënjëfarë mënyre shumë muslimanënë Amerikë të abuzohen dhe tëbëhen viktima të dhunës. Nëpërgjithësi burrat dominojnë nëfamilje. Në shumë nga familjet ku kaabuzim, babai mendon dhe i bëngruan dhe fëmijët të besojnë se ajoqë ai dëshiron që familja të bëjë,është po ajo që Zoti do që ata tëbëjnë. Në fakt ai e bën veten si njëlloj 'zoti'.Nga tetë deri në dhjetë milionëmuslimanë në Amerikë, më shumëse gjysma janë afro-amerikanë, njënumër i vogël por në rritje, janëevropiano-amerikanë, kurse pjesatjetër janë emigrantë (brezi i parë, idytë ose i treti) nga Lindja e Mesme,Azia jugperëndimore ose nga shtetetë tjera.Familjet muslimane të afroamerikanëvevuajnë nga ndikimi iincidenteve të shumta të abuzimevedhe dhunës në shoqërinë epërgjithshme dhe nga përvoja historikee skllavërisë, që nxisin familjetë prishura. Ndërsa afro-amerikanëtqë kanë qenë muslimanë për shumëvite, janë po aq të vetëdrejtuar sa çdokomunitet tjetër, familjet e reja muslimaneqë po kërkojnë stabilitet dheparime morale, shpesh kërkojnëudhëheqje dhe drejtim nga komunitetete emigrantëve. Fatkeqësishtemëruesi i përbashkët më negativ isjelljes mes afro-amerikanëve dhekomuniteteve muslimane të emigrantëve,është procesi i shoqërizimitqë paraqet prindërit, veçanërishtbabain, si personin që thotë fjalën efundit për gjithçka dhe i mëson fëmijëttë binden pa diskutim, duke equajtur këtë si pjesë të përkushtimittë tyre ndaj besimit.Pjesa më e madhe e emigrantëvemuslimanë vjen nga shtetet shtypëseku pushteti politik është në duart ezyrtarëve që e marrin dhe e mbajnëpushtetin me anë të mjeteve joetike,joislamike dhe ndonjëherë brutale.Këto qeveri brutale priren të krijojnëfamilje të mëdha ku vetëm burri qëështë në krye, mund të thotë çfarëështë e drejtë ose e gabuar, çfarëështë e pranueshme ose epapranueshme dhe kush është i mirëapo i keq. Emigrantët amerikanëmuslimanë, që mundohen të largohennga qeveritë shtypëse, mund tëmos e kenë kuptuar akoma se vetëdinamika e familjeve të tyre ështënjë mikrokosmë e tiranisë dhedespotizmit që ata e kundërshtojnëaktivisht dhe gabimisht mendojnë senjë strukturë familjare tirane ështëajo islame. Atmosfera në pjesën mëtë madhe të këtyre familjeve ështështypëse, e mbyllur dhe e dominuarnga meshkujt, ku drejtuesi ështëkryesori dhe nuk lejon ose planifikonpyetjen pse dhe si funksionon familja.?uditërisht, në shtëpitë e pjesësmë të madhe të muslimanëve,përqëndrimi në rregullat dhe dëshirate prindërve e paraprin pothuajsegjithmonë përqëndrimin tek Allahu.Shumë prindër muslimanë nuk ujapin fëmijëve të tyre argumente ngaKurani përveç mendimeve të tyre,nuk lejojnë që t'u bëhen pyetje dhenuk ftojnë për diskutim dhe meditimpër mendimet edhe pse Allahu iudhëzon njerëzit vazhdimisht tëmendojnë dhe të meditojnë.Prindërit e shohin rrallë lidhjen mesprindërve (në vend të Allahut) siqëndrën e strukturës familjare dheshirkut duke i bërë shok Allahut.KUSH QUHET DHUNË APOABUZIM?Për t'i dhënë fund dhunës nëfamilje duhet të kuptojmë se meçfarë po trajtojmë. Fondi iParandalimit të Dhunës në Familje aka përshkruar abuzimin si "njëmodel i sjelljeve të qëllimshme tëdrejtuara për të arritur nënshtrimine viktimës ose kontrollin ndaj saj".Kur këto përshkallëzohen në dhunë,duke krijuar "dhunën shtëpiake",përkufizimi bëhet "një model e sjelljevedetyruese dhe sulmuese, kupërfshihet sulmi fizik, psikologjik eseksual si dhe detyrimi ekonomik qëtë rriturit ose adoleshentët përdorinkundrejt partnerëve të tyre të afërt".Sipas një raporti të vitit 1991 tëDepartamentit të Drejtësisë sëShteteve të Bashkuara, burrat kryejnë95% të sulmeve ndajbashkëshorteve ose ish bashkëshorteve.(Femrat e abuzuara mund tëabuzojnë gjithashtu me fëmijët etyre dhe ndonjëherë janë abuzuesetkryesore.)Pjesa më e madhe e mekanizmavetë kontrollit, të përdorura ngasulmuesit potencialë që mund tëpërshkallëzohen në dhunë, janë kaqtë zakonshme në familjet muslimane,saqë nuk shihen si kërcënimepër ekzistencën e familjes, si minimizimii ankesave të viktimës, mohimii abuzimit dhe fajësimi i viktimës,izolimi i viktimës nga familja dhemiqtë, kërcënimi, e ashtuquajtura"shaka" kur shprehen për martesënme një grua të dytë dhe abuzimiemocional si vërejtjet degraduese nëpraninë e fëmijëve të saj dhe tëmiqve. Ndërsa asnjëra nga këtoforma të sjelljes nuk janë në përputhjeme Kuranin dhe Sunetin eprofetit Muhamed, shumë pakprindër e bëjnë lidhjen mendoremes kësaj sjelljeje dhe abuzimit.Faktikisht, shumë prindër abuzuesdo të thonin se vetëm "po ruajnëdisiplinën në familje".Në shumicën e rasteve, pas njëngjarjeje dhune, abuzuesi thotë se ivjen keq, ai mund të kërkojë faljedhe premton se nuk do ta përsërisëmë këtë sjellje. Gratë mund të qëndrojnësepse shpresojnë se do të ketëndonjë ndryshim, e duan akomabashkëshortin ose kanë frikë se moshumbasin fëmijët e tyre. Ato shpeshlargohen vetëm kur kuptojnë se kanjë rrezik të pashmangshëm përfëmijët e tyre. Fatkeqësisht të gjithastudimet tregojnë se fëmijët nështëpitë e të cilëve ka abuzim ndikohenpër një kohë të gjatë, janë apo joata vetë viktimat. Maria vazhdontetë ishte e çorientuar për lidhjen e saj,ndërsa përpiqej të klasifikontedetyrat e saj islame, atë që ishte më emirë për djalin dhe ndjenjat e saj.Imami i tha se sipas Islamit ajoduhet të largohej nga ish burri i sajdhe tha se ai nuk e dinte çfarë ajopriste nga ai, përderisa ajo nuk ekishte ndjekur këshillën e tij.Kur një rast abuzimi apo dhune itregohet dikujt në komunitetin musliman,reagimi i përgjithshëm ështëshmangia nga "ndërhyrja" në çështjetfamiljare. Disa muslimanë besojnëse është e drejta e njeriut që iështë dhënë nga Zoti, që të abuzojëme gruan dhe fëmijët në mënyrën qëatij i duket e përshtatshme. Të tjerët,si imami në komunitetin e Marias, eshohin këtë sjellje të papranueshmenga Islami, por nuk kanë përgatitjepër zonat e këshillimit të dhunësfamiljare dhe nuk dinë si tëndërhyjnë ligjërisht dhe në njëmënyrë efikase. Megjithatë, shumëimamë ia hedhin fajin gruas për krijimine kësaj situate.Shumë njerëz shpresojnë që kyproblem të zgjidhet. Por kur nukndodh kështu, gjithë komunitetimusliman vuan dhe ekzistenca eabuzimit e bind një komunitet që atajanë të paefektshëm dhe të paaftë tëmbrojnë gratë. Maria nuk tregoi mëpër përvojën e saj, por u paraqitimotrave informacion për Motrat ePaqes, një grup grash muslimane nëFiladelfia, i organizuar për të luftuardhunën familjare në komunitetin etyre.CILI ËSHTË QËNDRIMIISLAM PËR DHUNËNKUNDËR GRAVE?Dhuna kundër grave nuk nxitetdhe nuk lejohet në asnjë rethanë. NëKuranin e shenjtë ka dhejtëra ajeteqë lartësojnë trajtimin e mirë tëgrave. Disa urdhërojnë në mënyrëspecifike mirësjelljen ndaj grave(2:229-237; 4:19; 4:25). Këto ajete ebëjnë të qartë se marrëdhëniet mesburrave dhe grave duhet të karakterizohennga mirësjellja, respekti reciprokdhe përkujdesja. Disa ajete, kuAllahu u bën thirrje burrave dhegrave "të mbrojnë miqtë e njëritjetrit",i referohen atmosferës sëmiresjelljes reciproke dhe mëshirësnë shtëpinë martesore (30:21, 9:71).Ajete të tjera tregojnë mosaprovimine dhunimit apo keqtrajtimit të grave.Surja 2, ajeti 231 e dënon bashkiminsërish me gratë pas ndarjes nëse atolëndohen, surja katër, ajeti 15 specifikonbërjen be kundër gruas sesaushtrimin e dhunës në rast dyshimipër tradhëti bashkëshortore, surjakatër, ajeti 19 ndalon martesën meforcë; surja katër, ajeti 29 ndalonqartë që ta bësh gruan të ndihet epasigurt; surja pesë ajeti 92 heqndikimin ligjor nga betimet kundërgrave kur ato janë bërë gjatëzemërimit dhe surja 17 ajeti 90-91kërkon përmbushjen e betimeve,marrëveshjeve verbale dhe premtimeve.Edhe në rast divorci,bashkëshortët udhëzohen të sjellinnjë person të familjes së tyre që tëpërpiqen për një pajtim mes burritdhe gruas (4:35). Nëse kjo nuk funksionon,udhëzimi është që ata tëbashkohen me dinjitet dhe drejtësiose të ndahen në marrëdhënie tëmira (2:229 dhe 231). Ai që shkelkufinjtë e vendosur nga Allahu nëKuran quhet mëkatar.Përveç këtyre ajeteve është dhefakti i pashmangshëm që profeti kakundërshtuar fort që burrat t'igodasin gratë e tyre dhe se ai gjatëgjithë jetës së tij nuk ka goditurkurrë ndonjë fëmijë apo grua. Nëpredikimin e tij të fundit, profeti i50korrik, 2008
Hëna e rekëshilloi burrat "të jenë të sjellshëmme gratë - ju keni të drejta mbi todhe ato kanë të drejta mbi ju". Ai thagjithashtu "trajtojini gratë tuajamirë, jini të sjellshëm me to sepseato janë partneret tuaja dhe ndihmëtarettuaja të besuara" dhe njëherë tjetër ai ka thënë: "Burrë i fortënuk është ai që përdor forcën fizike,por ai që kontrollon zemërimin e tij".(transmeton Buhariu) Ajete shumëtë rëndësishme janë ato që u japingrave të drejtën e vetëkotrollit. Surjapesë ajeti 44 i udhëzon besimtarët të"Mos u frikësoni nga njerëzit, vetëmMua të më frikësoheni". Surja 33,ajeti 35 u premton parajsën burravedhe grave që janë të sinqertë (osemodestë).Për ata që janë abuzivë këtohadithe dhe ajete nuk merrenparasysh dhe burrat citojnëgabimisht ajete të caktuara dhe njëhadith, për të justifikuar kontrollintotal të femrave. Interpretimet më tëkëqija shkojnë aq larg sa pohojnë segruaja është e paaftë mendërisht,emocionalisht, psikologjikisht dhenga ana shpirtërore dhe është eprirur për të bërë imoralitet, duke evënë kështu në nevojën e vazhdueshmetë kontrollit të burrave.Ajeti me të cilin abuzohet mëshumë është ajeti 34 i sures katër"Burrat janë përgjegjës për gratë,ngase Allahu ka graduar disa mbidisa të tjerë dhe ngaqë ata kanëshpenzuar nga pasuria e tyre.Prandaj, me atë që Allahu i bëri tëruajtura, gratë e mira janë respektuese,janë besnike ndaj të fshehtës.E ato që u keni frikë kryelartësisë sëtyre, këshillojini, madje largojini ngashtrati (e më në fund) edhe rrihini(lehtë, nëse nuk ndikojnë as këshillate as largimi), e nëse ju respektojnë,atëherë mos u sillni keq ndaj tyre.Allahu është më i larti, më i madhi".Ky përkthim i ngarkon burrat medetyrën e përkujdesjes dhe mbrojtjesfizike dhe financiare të grave dhefamiljeve të tyre, përderisa Allahu ika bërë më të fortë fizikisht se gratë,që është interpretimi i shumicës sëdijetarëve. Gratë në këmbim të këtijkujdesi duhet të jenë të kujdeshmenë ruajtjen e nderit dhe moralit gjatëgjithë kohës edhe kur nuk i shehnjeri, duke iu bindur kështu Allahut.Udhëzime jepen dhe për gratë qënuk i marrin parasysh urdhrat eAllahut në lidhje me tradhëtinëbashkëshortore dhe bëhen jobesnikendaj burrave të tyre.Fillimisht burri udhëzohet takëshillojë gruan (të flasë me të) dhepastaj ta largojë nga shtrati. Në rastse këto masa nuk funksionojnë,udhëzimi i fundit përkthehet shpesh"qëlloje atë", (ose "godite lehtë", kurmerret parasysh suneti i profetit).Disa përkthyes shprehen se nukështë e saktë të përkthehet "godite",duke u bazuar në kundërshtimin eprofetit për qëllimin e grave, që kuptohetdhe në këtë thënie: "Mos igoditni kurrë robëreshat e Allahut" (igjetur në koleksionet e hadithit tëEbu Daudit, Nasa'i, Ibn Hibbanitdhe Bayhaqit) dhe në udhëzimet e tijnë hutben e lamtumirës ku e kufizongoditjen në goditje të lehtë (gajrmuharrib - pa shkaktuar dhimbje)vetëm nëse gruaja është fajtore përnushuz, sjellje imorale të dukshme.Termi nushuz është i zbatueshëmdhe gjithashtu për burrat (4:128).Formulimi i këtij ajeti theksonbindjen e gruas ndaj dëshirave tëAllahut dhe jo dëshirave të qënievetë tjera njerëzore, por ata që e keqinterpretojnëkëtë ajet i japin burritdetyrën e policit të mbikqyrjes ndajgrave të tyre. Ky ajet është keqkuptuaraq shumë sa nuk është e pazakontëqë burrat të mos i lejojnë gratëtë shkojnë në dyqanin më të afërt, tëbëjnë vizita në raste lindjeje, vdekjejeose martese, të bëjnë vizitë tekmjeku, të arsimohen ose edhe të vizitojnëprindërit e tyre pa leje tëposaçme. Ky ajet është përdorurgjithashtu për të përforcuar besimine gabuar se kauama e burrave simbrojtës dhe ruajtës të grave të tyre,nënkupton jo vetëm bindjen epadiskutueshme ndaj burrave siindividë, por edhe se vetëm burratmund t'i drejtojnë gratë në çdoaspekt të jetës, në çdo nivel.Shkurtimisht, ky ajet është përdorursi vegël kontrolli dhe abuzimi plotësishtnë kundërshtim me bazënislame të martesës dhe familjes.Një ajet tjetër i keqpërdorurështë ajeti 53 i sures 33: "O ju qëbesuat, mos hyni në shtëpitë ePejgamberit ndryshe vetëm nëse ulejohet për ndonjë ngrënie e dukemos pritur përgatitjen e saj, por kurtë thirreni, atëherë hyni, e kur të jeniushqyer, atëherë shpërndahuni,duke mos hyrë në bisedë njëri metjetrin, vërtet këto (pritja, qëndrimi,biseda) e mundojnë Pejgamberin,por ai turpërohet prej jush Allahunuk i turpërohet realitetit. E kurkërkoni prej tyre (grave të pejgamberit)ndonjë send, atë kërkojeni pasperdes, kjo është më pastër për zemrattuaja dhe të tyre. Juve nuk utakon ta mundoni të dërguarin eAllahut, e as të martoheni kurrë megratë e tij, pas (vdekjes së) tij. Këtojanë tek Allahu mëkat i madh". ?shtëe qartë që ky ajet u drejtohet burravemuslimanë në lidhje me sjelljen etyre vetëm me gratë e profetit.Megjithatë kalon tek arsyeja kryesoreqë disa muslimanë besojnë seburrat dhe gratë duhet të ndahen nëçdo vend dhe tek një justifikim përdisa burra që të pretendojnë se gjithëvendi publik u përket vetëm burrave.Kjo është e gabuar. Udhëzimi ka tëbëjë vetëm me gratë e profetit dheme sjelljen e duhur në shtëpinë eprofetit. Ata që duan ta zbatojnë këtëajet për të gjitha gratë muslimane,nuk pohojnë asnjëherë se të gjithagratë muslimane nuk duhet të martohenmë pas vdekjes së burrave tëtyre (megjithëse në praktikë, kjoështë ajo që pritet nga gratë në disashoqëri muslimane, sipas zakonevetë tyre joislamike). Kufizimi i gravenë kuzhinat e shtëpive të tyre gjatëfestave, largimi i grave në dhomat epasme ku nuk ka dëgjim tëmjaftueshëm ose aparaturat edëgjimit nuk ekzistojnë fare nëshumë xhami, ose më keq ndalimi igrave të shkojnë në xhami dhendalimet nga autoritetet politike nëdisa shtete, që nuk i lejojnë gratë tëshkojnë në shkollë, vijnë të gjithanga interpretimet e shtrembëruaratë ajeteve të përmendura më parë.Një hadith që përdoret shpeshpër kontrollin e grave është: "Kurgratë udhëtojnë për në një vend tëlargët duhet të kenë me vetë njëmuhrim". Në kohën e profetit edheudhëtimi 40 milje mund të ishteshumë i rrezikshëm, sepse rrugëtishin plot banditë dhe secili fis kishterregullat e veta. Sundimi i ligjit ikalonte kufinjtë fisnorë dhe ishte nëpërputhje me konceptin e ri nëshekullin e VII në Arabi i paraqiturnga Islami. Sot gratë mund të udhëtojnërreth botës me aeroplan për 19orë dhe gjatë gjithë kohës do të jenëtë sigurta mes shumë njerëzish. Kyhadith vazhdon të përdoret, edhenga disa liderë muslimanë në qytetete mëdha të Shteteve të Bashkuara,për t'i parandaluar gratë muslimanetë udhëtojnë nga një qytet në njëtjetër, nga njëra anë e qytetit në anëntjetër, ose të dalin vetëm nga apartamentete tyre.Pyetja e vërtetë është, a e kapraktikuar, nxitur apo edhe dënuarprofeti kontrollin dhe mbikqyrjenndaj grave? Ai nuk e ka bërë këtëasnjëherë. Duke e ditur këtë është nëdorën e çdo musliamni, sibashkëshort apo bashkëshorte, sipjesëtar i një familjeje të madhe oseanëtar i komunitetit, të krijojë njëshoqëri të shëndetshme moralisht,psikologjikisht, fizikisht, ku familjetmund të rrisin anëtarë të kënaqurdhe kontribues për shoqërinë.FUNDI I DHUNËS: KU FILLO-JNË MUSLIMANËT?Le të jetë toleranca zero përabuzimin dhe dhunën kundër grave!Fjalët e një reklame të famshme tënjë fushate janë: "Nuk ka justifikimpër dhunën në familje". Nëse e kujtojmëkëtë, e ardhmja për gratë edhunuara do të ishte pozitive.Studimet tregojnë se sa mëshumë vihet në dukje dhuna ndajgrave, aq më pak na shqetëson kjogjë. Gratë muslimane duhet ta përmirësojnëdijen për besimin e tyredhe pastaj të kërkojnë të drejtën etyre që të përcaktojnë veten sipasKuranit dhe Sunetit, në vend tëpraktikave zakonore, traditave, pikëpamjeveekstremiste, ose nga ata qëbesojnë se gratë muslimane duhet tëshpëtohen nga vetja e tyre.Familjet duhet të ruajnë vija tëhapura komunikimi mes gjithë anëtarëvetë saj; shumë të dobishmejanë takimet e rregullta familjare, kusecili lejohet të shprehet pa asnjëankim. Martesa duhet të shihet si njëortakëri dhe kontratat martesoreduhet të specifikojnë një premtimpër një familje ku nuk ekzistojnëdhuna dhe abuzimi. Prindërit duhett'u kërkojnë fëmijëve vetëm atë qëështë e mirë dhe që është në përputhjeme konceptet kuranore.Familjet e mëdha nuk duhet tambulojnë më abuzimin, dhunën dheincestin në emër të "ruajtjes sënderit të familjes". Përveç tëgjithave, familja, ashtu si individi,duhet ta ketë Allahun në qendër.Sektori i Parandalimit tëDhunës në Familje në Kanada publikoikëtë vit një raport të plotë përdhunën në familje. Për muslimanëtështë shumë e rëndësishme nevojaqë identifikuan për të "rikonceptuarpushtetin në atë mënyrë që të bëhetdallimi mes pushtetit krijues dhedhunues dhe në mënyrë më tëdrejpërdrejtë e zgjeron vëmendjennë pushtet, për të lëvizur përtejdinamikës së pushtetit në marrëdhënietindividuale tek strukturat epushtetit". Ky mendim duhet tëkuptohet nga niveli personal tekniveli global. Komunitetet duhet t'ishohin rastet individuale të dhunësnë familje nga pikëpamja e natyrëssë strukturës botërore të pushtetitdhe nga pikëpamja e komunitetit si itërë, për të zbulur nëse struktura epushtetit në komunitet po nxit aktualishtnjë leje për të qëlluar.Imamët duhet të jenë mbrojtësite sigurisë së grave, të mos i fajësojnëmë gratë dhe ta pranojnë kur nukkanë njohuritë speciale për t'i ndihmuarrealisht gratë e dhunuara.Anëtarët e komunitetit duhet tënxiten që të marrin përgatitjen profesionaledhe diploma për këshillim.Komuniteti është përgjegjës për krijimine protokolleve për trajtimin edhunës shtëpiake, rrjete meagjencitë ekzistuese muslimane dhejomusliamne, që mund të sigurojnëtrajnime dhe të krijojnë shtëpi tësigurta për gratë dhe fëmijët edhunuar.Të paktën dy herë në vit, çdoxhami ose qëndër e komunitetitduhet të paraqesë një Program tëVetëdijes së Dhunës në Familje dheAbuzimit për Familjet Muslimaneqë do t'u mësojnë identifikimin errezikut, të dhunës dhe abuzimit,planifikimin e sigurisë për situata tëndryshme, planifikimin i sigurisëpër vizitat e pakontrolluara nga njëdhunues, teknikat e zgjidhjes sëproblemeve dhe informacione përkëshillimin, të disponueshme përgratë e goditura dhe familjet e tyre.Aktivistët, avokatët dhe këshilltarëte komunitetit musliman duhet tëtakohen në çdo qytet për të krijuarprotokolle për komunitetet e tyre, tëcilat do të mundësojnë identifikimine hershëm të abuzimit dhe njëgatishmëri për ta kthyer situatën nëmbrojtje të viktimave nga abuzimi imëtejshëm ose fajësimin e viktimës.Aty ku është e mundur duhet të krijohenstrehime dhe agjenci shërbimipër familjet muslimane.Në vitin 1993 Këshilli i Amerikëssë Veriut për Gratë Muslimane ishteorganizata e parë kombëtare muslimanee këtij lloji, ku diskutohejabuzimi dhe dhuna kundër gravedhe fëmijëve gjatë një konventekombëtare. Në vitin 1995 nëPlainfild, Indiana dhe në vitinpasues në ?ikago, shoqëria islame eAmerikës së Veriut organizoi konferencapër anëtarët e shërbimitsocial që drejtonin tema tëndryshme, përfshirë dhe këshilliminfamiljar, divorcin dhe çështjet efëmijëve dhe konferenca e fundit uzhvillua me më shumë se 200 anëtarë.korrik, 200851