Present SimplePresent ContinuousFuture SimplePast Simple…….Rys. 1. Przykładowy zapis czasów w tabeli jednowymiarowejw kolejności ich wprowadzania na lekcjach.Bardziej efektywne byłoby jednak rozpatrywanieczasów jako problemu dwuwymiarowego.Takie podejście pozwala zobaczyćproblem systemowo. Wymaga to zdefiniowaniapodstawowych pojęć, jak czas (nawiązanie doczasu zegarowego) oraz aspekt (sposób realizacjiczynności). W ten sposób otrzymujemy zapis zaprezentowanyna rys. 2. Na kolejnej lekcji możnapodać poszczególne czasy i aspekty (patrz rys. 3),a następnie wprowadzić pojęcie czasu gramatycznegojako relacji między czasem a aspektem.Aspekt 1Aspekt 2Aspekt 3Aspekt 4Czas 1 Czas 2 Czas 3Rys. 2. Uproszczona postać systemu czas – aspekt.SimpleContinuousPerfectPerfectContinuousPast Present FutureRys. 3. Zapis z rys. 2 po wpisaniu nazw do czasówi aspektów.Pierwszym czasem gramatycznym wprowadzanymna poziomie dla początkujących jestnajczęściej Present Simple. Wykorzystując zapis narys. 3 można od razu pokazać, jak powstaje nazwatego czasu, gdzie jest on umieszczony w tabeli, orazże stanowi on element szerszego systemu czasów.SimpleContinuousPerfectPerfectContinuousPast Present FuturePresentSimpleRys. 4. Zapis nazwy czasu Present Simple na podstawietabeli z rys. 3.W tabeli można zapisywać aktualnie poznawanekonstrukcje. Umiejscawiając w jej polachprzykładowe odmiany wybranego czasownika,łatwo można uchwycić podobieństwa i różnicew budowie czasów. Dla przykładu, gdy uczniowiepoznali czasy Present Simple i Present Continuoustabelka mogłaby wyglądać jak na rys. 5.Past Present FutureSimple I writeContinuousI am writingPerfectPerfectContinuousRys. 5. Tabela z rys. 3 po wprowadzeniu zdańw czasach Present Simple i Past Simple.W następnej tabeli można zaakcentowaćprzysłówki towarzyszące danym czasom (rys. 6).SimpleContinuousPerfectPerfectContinuousPast Present FutureI write everyday.I am writingnow.Rys. 6. Tabela z rys. 5 po dodaniu przysłówkówtowarzyszących omawianym czasom.Stosowany obecnie sposób omawianiaczasów można zilustrować następującym przykładem.Załóżmy, że mamy opisać nieznane urządzenie.Czy zaczniemy od szczegółowej analizydziałania jego poszczególnych mechanizmów?Nie, chyba raczej wyjaśnimy najpierw, do czegow ogóle ma ono służyć. Niestety w przypadkuczasów angielskich zaczynamy właśnie odwrotnie.Dokładnie omawiamy czas po czasie i albow ogóle nie powiemy uczniom, jak ten systemczasów w końcu ma wyglądać, albo zrobimy topo wielu lekcjach, i to często jedynie pod wpływempowtarzających się pytań w rodzaju tych,podanych na początku artykułu.Dodajmy, iż stosowanie tabeli czas – aspektdo wyjaśniania problemów angielskich czasówgramatycznych nie jest niczym nowym. Jednąz pierwszych prac w języku polskim, przedstawiającąkorzyści omawiania czasów angielskichw ujęciu dwuwymiarowym, był opublikowanyw Językach Obcych w Szkole artykuł Elżbiety Woj-108
dały i Stanisława Dariusza Wojdały „Tabela czasówgramatycznych” (4, 346-53, 1988). W latach80.i 90. ubiegłego wieku artykuły na ten tematukazały się między innymi w czasopiśmie EnglishTeaching Forum 2) .Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby niezaczynać pierwszych lekcji języka angielskiego odprzedstawienia zasad budowy systemu czasów.Może łatwiej im będzie je zrozumieć i używać.(wrzesień 2005)2)Na przykład K. Polok (1986), A Grammar Story, April, 36-8,1986., M. Gacic (1992), A Teaching Verb-Forms Story, April,22-6, 1992.Anna Paplińska 1)RadomNauka przychodzi łatwiej, gdy wykonujemy cośsamodzielnie – o indywidualnej pracy z uczniemJak głosi stare chińskie przysłowie: „mogęzapomnieć, o czym usłyszałem albo zachowaćw pamięci to, co zobaczyłem. To, co zrobiłem,mogę zrozumieć”. Ta prawda odnosi się równieżdo uczniów. O wiele lepiej rozumiejąi zapamiętują to, co zrobili samodzielnie. W jakisposób możemy pomóc uczniowi i zachęcić godo wzmożonej pracy? Przede wszystkim musimyzauważyć, że klasa jest zbiorowością kilkudziesięciuodrębnych osób, z których każda mawłasne tempo pojmowania i zapamiętywania,wytrzymałość na zmęczenie i zdolność przyswajanianowego materiału. Możemy liczyć nasukces, biorąc pod uwagę owe osobnicze uwarunkowaniai znajdując czas na indywidualnąpracę z uczniem.Indywidualna praca z uczniempodczas lekcjiIdealnie byłoby znaleźć siły i czas napracę z każdym uczniem oddzielnie podczaskażdej lekcji. Warto mieć w zanadrzu chociażkilka ćwiczeń, które pozwolą na samodzielnedziałania uczniów.Czytanie tekstu na głos i tłumaczenie– Jeżeli chcemy, żeby uczniowie dobrze nauczylisię czytania w języku obcym oraz zamierzamysprawdzić zdolność rozumienia tekstu, wartoprzypomnieć sobie o znanej od dawna metodzieczytania i tłumaczenia tekstu zdanie pozdaniu. Każdy uczeń czyta jedno zdanie, resztaklasy słucha. To ćwiczenie pozwala nauczycielowiocenić poprawność wymowy konkretnegoucznia. Następnie uczeń próbuje przetłumaczyćzdanie na język polski. Nauczyciel może naprowadzaćgo na dobry trop. Uczeń, któremuuda się poprawnie przeczytać zdanie w językuobcym, a następnie przetłumaczyć je na językojczysty, ma poczucie, że już dużo umie i wzrastajego motywacja. Natomiast uczeń słabszy maokazję do przećwiczenia wymowy i kojarzeniasłownictwa.Wpisywanie odpowiedniej formy czasownikaw miejsce bezokolicznika – Każdyuczeń kolejno wpisuje na tablicy odpowiedniąformę czasownika. Pozwala to nauczycielowizorientować się, w jakim stopniu materiał zostałprzyswojony przez konkretną osobę. Uczeń zauważa,co już potrafi, a nad czym jeszcze musipopracować. Oczywiście podobne ćwiczeniamożna przeprowadzić na każdy temat gramatycznylub leksykalny.Pytanie – odpowiedź – Uczeń zadaje koledzepytanie, ten odpowiada na nie i zadaje inne1)Autorka jest nauczycielką języka francuskiego w Zespole Szkół Spożywczych i Hotelarskich w Radomiu. Brała udział w naszymKonkursie 2005 – Nauka przychodzi łatwiej, gdy wykonujemy coś samodzielnie – o indywidualnej pracy z uczniem.109
- Page 2 and 3:
PRENUMERATA CZASOPISMA „JĘZYKI O
- Page 4 and 5:
Agnieszka Tarabuła - Lekcje, któr
- Page 6 and 7:
Dzielmy się wiedzą i doświadczen
- Page 8 and 9:
Odbiorca jest nastawiony na usłysz
- Page 10 and 11:
Konceptualna bliskość językówi
- Page 12 and 13:
They tiptoed around the tree. Ils o
- Page 14 and 15:
inne sfery życia, utrwala czasowni
- Page 16:
pytania mają charakter praktyczny,
- Page 19 and 20:
kreślają teoretycy omawianej meto
- Page 21 and 22:
się. Pojawiające się błędy w w
- Page 23 and 24:
Ewa Turkowska 1)RadomO pożytkach z
- Page 25 and 26:
stawienia uczniom szeregu zadań j
- Page 27 and 28:
Odnośnie rozwoju osobowości uczni
- Page 29 and 30:
Wyniki analizy. Przykład teoriisub
- Page 31 and 32:
Podejście indukcyjnew nauczaniu gr
- Page 34 and 35:
że czasownik werden, jako element
- Page 36 and 37:
dlaczego podczas grania w Fußball
- Page 38 and 39:
wyniku wystarczy opanowanie sprawno
- Page 40 and 41:
sposoby identyfikacji, opisu i klas
- Page 42 and 43:
gach kulturowych, ich nauczanie mo
- Page 44 and 45:
słów i wyrażeń występujących
- Page 46 and 47:
Dzieje się tak dlatego, że nawet
- Page 48 and 49:
składa się z czterech etapów, kt
- Page 50 and 51:
Uczący się widzi(czyta) słyszany
- Page 52 and 53:
2.2.8. / 3.6. łączenie fragmentó
- Page 54 and 55:
2.1.6. / 3.2. prawda / fałsz ٧ ٧
- Page 56 and 57:
ming), a także wnioskowania na pod
- Page 58 and 59:
zostało powiedziane - słuchania n
- Page 60 and 61: obcego kontakty z rodzicami są nie
- Page 62 and 63: Unit 2:Blue paintUnit 3:Ten booksIt
- Page 64 and 65: pomóc dziecku z napisaniu zadania
- Page 66 and 67: te powinny przystępować do tego p
- Page 68 and 69: samodzielne rozwiązywanie zadań p
- Page 70 and 71: y języków bcychUniwertet Warszaws
- Page 72 and 73: startu językowego bez względu na
- Page 74 and 75: adresatami są młodzi obcokrajowcy
- Page 76 and 77: Tab 1. Uw y się języ bg wwszystki
- Page 78 and 79: Powszechność nauczania języka fr
- Page 80 and 81: do poprzedniego roku szkolnego wska
- Page 82 and 83: KOMPUTERY, INTERNET,MULTIMEDIAAnna
- Page 84 and 85: 16. Die Jahreskarte ist nicht nur f
- Page 86 and 87: Janusz Leśniak 1)PoznańZastosowan
- Page 88 and 89: w przypadku tłumaczeń tekstów z
- Page 90 and 91: cjach 3) . Pomimo braku do tej pory
- Page 92 and 93: Berlin ist eine der spannendsten St
- Page 94 and 95: Arbeitsblatt1. Verbinde die Bilder
- Page 96 and 97: Zeltdachkonstruktion ..............
- Page 98 and 99: An alienCzas trwania: 10-15 minut.N
- Page 100 and 101: Rozsypanki utrwalające pisownię w
- Page 102 and 103: Latein - łacinaverschreien - okrzy
- Page 104 and 105: i ucznia. Dlatego też, żeby zach
- Page 106 and 107: Na przykład: Word groupings - grup
- Page 108 and 109: Bob: Let’s go to the theatre toni
- Page 112 and 113: pytanie kolejnemu koledze. W ten sp
- Page 114 and 115: tydzień zdawali relację, co udał
- Page 116 and 117: urs, les ateliers de journalisme, l
- Page 118 and 119: 10. Le projet correspond aux standa
- Page 120 and 121: TabooPrzygotowując uczniów do mat
- Page 122 and 123: 6. Zwracam się do uczniów: Die Ha
- Page 124 and 125: 7. Praca domowa: Uczniowie otrzymuj
- Page 126 and 127: Wspólnie sprawdzamy uzupełnienie
- Page 128 and 129: 11. Sein bekanntestes Buch ist DIE
- Page 130 and 131: uuWhat examples of bullying have yo
- Page 132 and 133: lekturę. Proszę ich o przeczytani
- Page 134 and 135: 6. Opowiedzcie o sytuacjach, w któ
- Page 136 and 137: Ewa Pobiedzińska 1)WałbrzychW sty
- Page 138 and 139: a rzecz w tym, żeby ujrzeć w nim
- Page 140 and 141: Halina Szwajgier 1)LublinMatura - r
- Page 142 and 143: uupiszą list lub wypracowanie, kt
- Page 144 and 145: die Lektion,-en, das Schullebendie
- Page 146 and 147: uuuuu Verdrängen Supermärkte klei
- Page 148 and 149: 5) Oscar, the author of half-allego
- Page 150 and 151: z nagraniem treści, piosenkami i r
- Page 152 and 153: Narrator: Wilbur has got a red head
- Page 154 and 155: Stiefmutter: Ha, ha, ha. Unser Asch
- Page 156 and 157: Prinz: (Klaszcze w dłonie. Mówi g
- Page 158 and 159: under Parliament, and Fawkes plante
- Page 160 and 161:
) the period of somebody’s life,
- Page 162 and 163:
There (12; be).....................
- Page 164 and 165:
CZYTELNICY PISZĄRenata Niewada 1)P
- Page 166 and 167:
wać na jego podstawie całoroczny
- Page 168 and 169:
Czas pobytu wszyscy wspominamy mile
- Page 170 and 171:
uuGrupa 2C była odpowiedzialna za
- Page 172 and 173:
Dzięki projektowi wytworzyła się
- Page 174 and 175:
SPRAWOZDANIABarbara Daniłowicz 1)W
- Page 176 and 177:
Nasi koledzy dowiedzieli się, z ja
- Page 178 and 179:
Paweł Laskowski 1)RadomskoPrzebieg
- Page 180 and 181:
Karen Donaldson przeprowadziła war
- Page 182 and 183:
RECENZJEPaweł Sobkowiak 1)PoznańB
- Page 184 and 185:
y zrozumieć słuchany tekst. Dają
- Page 186 and 187:
Paweł Sobkowiak 1)PoznańNew Engli
- Page 188 and 189:
oraz NLP 5) . Pamiętano o zadaniac
- Page 190 and 191:
sposobów uzyskiwania i udzielania
- Page 192 and 193:
uczniów do wstępnego zapoznania s
- Page 194 and 195:
mówienia i pisania. Obie techniki